Terör örgütü PKK'nın lideri Murat Karayılan dün Times gazetesinde yayınlanan röportajında, İskoçya modelini gündeme getirdi.
Karayılan, "Kürt Parlamentosu karşılığında savaşı sona erdirme" önerisinde bulunarak, "İngiltere'nin İskoç halkına kendi parlamentolarını vererek, İskoçların iradesini kabul ettiğini, kendilerinin de Türkiye'den aynı şeyi istediklerini" söylemişti.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu böyle bir öneriye cevap bile vermek istemediğini, İngiliz Dışişleri Bakanı David Miliband ile düzenlediği basın toplantısında şöyle ifade etti: "Bu açıklamalara cevap vermek niyetinde değilim, cevap vermem doğru da değil. Türkiye'de iyi işleyen bir parlamenter sistem vardır."
Karayılan'ın bahsettiği İskoçya modeli ise yarı özerkliği içeriyor. İskoçya'nın kendi başkenti, bayrağı ve parlamentosu var. Ancak İskoç Parlamentosu, sınırlı yasama yetkisine sahip.
Britanya'nın kuzeyinde bulunan İskoçya, 17. yüzyıla kadar bağımsız bir devletti. 1707 yılında İngiltere Krallığı'yla birleşti. Birleşik Krallık kurulunca, İskoçya Parlamentosu dağıtıldı ve tüm yetkiler Birleşik Krallık Parlamentosu'na devredildi. Ancak hukuki sistem ve kilise dahil olmak üzere birçok kuruluş İngiltere’den ayrı olarak işlemeye devam etti.
Zamanla İskoçlar yeniden bağımsızlık arayışına girdi. 1979'da ilk referandum yapıldı. Kuzey Denizi'nde petrol bulunmasından sonra gündeme gelen bu oylamada, bağımsız parlamento kurulmasına İskoç halkının sadece yüzde 33'üne yakın bir kısmı "evet" dedi.
YETKİSİ SINIRLI PARLAMENTO
18 yıl sonra, 1997'de gerçekleşen ikinci referandumda, İskoçlara iki soru yöneltildi. İlki "İskoçya bağımsız parlamentoya sahip olmalı mı?" ikincisi "İskoç Parlamentosu'nun vergileri değiştirebilme gücü olmalı mı?" idi... İskoç halkı her iki soruya da ezici çoğunlukla "evet" yanıtını verdi.
Böylece 1999 yılında, 129 üyeli İskoçya Özerk Parlamentosu kuruldu. Özerk parlamento, sağlık, eğitim, yerel yönetim, sosyal hizmet, vergi, ekonomik kalkınma gibi alanlarda yasama yetkisine sahip. Buna karşın, savunma, maliye ve dış politika konularında kararlar hala İngiliz Parlamentosu tarafından veriliyor. Ayrıca Birleşik Krallık Parlamentosu, İskoçya Parlamentosunu dağıtma yetkisine sahip.
İskoçya'ya, sınırlı da olsa, vergi toplama hakkı da verildi. Başbakan, yerine "İlkbakan" tarafından yönetilen İskoç hükümeti halen, sınırlı alanlarda kendi başına karar alabiliyor.
PARLAMENTO KURULDU, BAĞIMSIZLIK TALEBİ ARTI
Özerk parlamentonun da kurulmasının ardından, İskoçya'da bağımsızlık talepleri artmış durumda. İskoçlar, parlamentonun yetkilerinin artmasını, pek çoğu da bölgenin tam bağımsız olmasını istiyor.
2004 yılında yapılan bir araştırma ise, İskoç halkının yüzde 66’sının İskoçya Parlementosu’nun yetkilerinin artırılmasından yana olduğunu ortaya koydu.
- Etiketler :
- Haberler
