İlk yardımın ABC’si (Hayat kurtarmak elinizde)

Her gün kaza ve yaralanma riskiyle yaşadığımızı söyleyen Aile Hekimliği Uzmanı ve Acil Servis Sorumlusu Dr. İbrahim Tokalak, "3 – 9 Eylül İlk yardım Haftası” nedeniyle hayat kurtaran ilk yardım uygulamaları hakkında şu bilgileri verdi:

İLK YARDIMIN ÖNCELİKLİ AMAÇLARI

Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak,
Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek,
İyileşmeyi kolaylaştırmak.

İLK YARDIMDA İLAÇSIZ UYGULAMA YAPILMALI

İlk yardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda; hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişiler ilkyardımcı olarak tanımlanır.

İLK YARDIMCININ ÖZELLİKLERİ

İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı,
Önce kendi can güvenliğini korumalı,
Çevredeki kişileri organize edebilmeli ve onlardan yararlanabilmeli,
Sakin, kendine güvenli ve pratik olmalı,
Eldeki olanakları değerlendirebilmeli,
Olayı anında ve doğru olarak (112) haber vermeli,
İyi bir iletişim becerisine sahip olmalı.

İLK YARDIMCININ MÜDAHALE İLE İLGİLİ YAPMASI GEREKENLER

Hasta/yaralıların durumunu değerlendirmek ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek,
Hasta/yaralıların korku ve endişelerini gidermek,
Hasta/yaralılara müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,
Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunmak,
Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek,
Hasta/yaralıyı sıcak tutmak,
Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahale yapmak,
Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilmesini sağlamak (112),
Ağır yaralıları, hayati tehlike olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatmamak.

İlk yardımın temel uygulamaları (KBK) olarak ifade edilir: Koruma, bildirme (112), kurtarma. 

KORUMA: İkinci bir kaza riskini engellemek için alınan önlemleri kapsar.
Diğer sürücüleri uyarıcı önlemler,
Kaza yapan araçla ilgili önlemler,
Yardımı engelleyebilecek kişilerin uzaklaştırılması,
Kapalı ortamın havalandırılması,
Elektrik akımının engellenmesi gibi…

BİLDİRME: 112 aranarak tıbbi yardımın istenmesini kapsar.
Sakin olmak,
Adresi kolay anlaşılır şekilde tarif etmek,
Adımızı ve telefon numaramızı bildirmek,
Olayı tanımlamak,
Yaralı sayısı ve durumu hakkında bilgi vermek,
112’deki görevliden önce telefon kapatmamak.

KURTARMA: Tıbbi yardım gelinceye kadar gerekli ilk yardım uygulamalarını yapmayı kapsar.
Yaralıyı değerlendirip öncelikleri belirlemek,
Diğer yardımcıları organize etmek,
Yaralıyı zorunlu olmadıkça hareket ettirmemek,
Yaralıyı sıcak tutmak,
Amacına uygun ilkyardım uygulaması yapmak.

İLK YARDIMIN ABC’Sİ: Bilinç kontrol edilmeli; kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmeli:
A: Hava yolu açıklığının sağlanması ve rahat nefes alıp vermeyi kolaylaştırma,
B: Solunumun olup olmadığının değerlendirilmesi,
C: Nabız olup olmadığının kontrol edilmesi.