AİHM 3 bin Türk davasını donduruyor

AİHM, uzun yargı süreleri konusunda Türkiye'den gündemine taşınmış davaların iç hukukta çözümlenmesi amacıyla Ankara için "yol haritası" anlamına gelen bir pilot karar açıkladı.

Karara göre, Ankara, yargı sürelerinin uzunluğu konusunda AİHM gündemine taşınmış davaları iç hukukta çözmek için gelecek haftalardan itibaren bir komisyon kuracak. Komisyon, AİHM önünde yargı uzunluğu davası olan bireylere tazminat ödeyecek. Ankara, söz konusu davacılara tazminat ödeyerek AİHM'de hüküm giymekten kurtulmuş olacak. AİHM gündeminde yargı uzunluğu konusunda Ankara'ya karşı açılmış yaklaşık 3 bin dava bulunuyor. Türk hükümeti bu tür bir iç hukuk yolu kurmaya hazır olduğu konusunda geçtiğimiz aylarda Avrupa Konseyi'ne bir niyet mektubu göndermişti.

ANKARA'YA YOL HARİTASI
AİHM, uzun yargılanma hakkında pilot dava seçtiği Ümmühan Kaplan davasıyla ilgili bugün açıkladığı kararında, komisyonun nasıl işlemesi gerektiği konusunda Ankara'ya yol haritası da çizdi. Buna göre, kurulacak komisyonun AİHM tarafından kabul edilmesi için; makul sürede karar vermesi, tazminatların en geç kararı izleyen 6 ay içinde ödenmesi, tazminat ödenmesiyle ilgili kuralların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin adil yargılanmayla ilgili maddesiyle uyumlu olması, yargı ücretlerinin şikayetleri haklı temele dayanan davacılar üzerinde aşırı yük oluşturmaması ve tazminatların AİHM tarafından benzer davalarda hükmedilen tazminat oranlarından düşük olmaması gerekiyor.

AİHM, komisyon bir yıl içinde kurulup işlerlik kazandıktan sonra yargı uzunluğuyla ilgili yeni bir dava daha seçip komisyon hakkındaki görüşünü belirtecek. Bu arada gündemindeki yargı süreci uzunluğu davalarıyla ilgili işlemleri donduracak. Bu davalar hakkında karara hükmetmeyecek. Mahkeme, komisyonu benimsemesi halinde gündemindeki 3 bin davayı otomatik olarak komisyona sevkedecek. Komisyon kararından tatmin olmayanlara AİHM kapısı açık bırakılacak.

AİHM, daha önce Türkiye için benzer bir uygulamaya KKTC'deki Kıbrıslı Rumlar için oluşturulan Taşınmaz Mal Komisyonu ve terörle mücadele çerçevesinde mağdur olan vatandaşlarla ilgili davalarda başvurmuştu.