Brexit'ten 5 yıl sonra İngiltere ve AB arasında anlaşma sağlandı

İngiltere ve Avrupa Birliği, Brexit sonrası ikili ilişkileri yeniden şekillendirecek kapsamlı bir işbirliği anlaşmasına vardı.

İngiltere Başbakanlık Ofisi'nden yapılan açıklamaya göre, yaklaşık 6 ay süren müzakerelerin ardından varılan anlaşma kapsamında, gıda ve içecek ticaretini kolaylaştıracak yeni bir sağlık ve bitki sağlığı (SPS) düzenlemesi devreye girecek.

Süresiz olarak uygulanacak bu düzenlemeyle, ithalat ve ihracatta bürokrasinin azaltılması hedefleniyor. Bazı hayvansal ve bitkisel ürünlerdeki rutin kontrollerin kaldırılmasıyla ticarette mal akışının hızlanması bekleniyor.

Anlaşma kapsamında, AB'nin İngiltere sularına balıkçılık için Haziran 2038'e kadar erişim hakkı bulunuyor.

Anlaşmanın diğer ayağını ise İngiltere ve AB'nin Emisyon Ticaret Sistemlerini birbirine bağlama kararı oluşturuyor. Gelecek yıl yürürlüğe girecek AB karbon vergisinin işletmeler üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenmesi hedeflenirken, bu anlaşmanın İngiliz ekonomisine 9 milyar sterlin katkı sağlayacağı öngörülüyor.

Anlaşma çerçevesinde ayrıca İngiliz çelik sektörü AB'nin yeni gümrük tarifelerinden özel bir düzenlemeyle muaf tutulacak.

Bugün Londra'da gerçekleşen İngiltere-AB Zirvesi kapsamında, taraflar yeni bir Güvenlik ve Savunma Ortaklığı'nı duyurması da bekleniyor. Bu ortaklık, İngiliz savunma sanayisinin AB'nin kurmayı planladığı 150 milyar sterlinlik SAFE fonuna erişimini sağlayacak.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, anlaşmaya ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Artık ileriye bakma zamanı. Eskimiş tartışmaları ve siyasi kavgaları geride bırakıp, İngiliz halkı için en iyisini sağlayacak sağduyulu, pratik çözümler bulmanın zamanı geldi. Eğer insanların yaşamlarını burada, ülkemizde iyileştirecekse, ortaklarla işbirliği yapmaya hazırız" ifadelerini kullandı.

ORTAK BİLDİRİ YAYINLANDI

Zirvenin ardından yayınlanan ortak açıklamada, İngiltere ve AB'nin, "yeni stratejik ortaklık kurma" kararı alarak, işbirliğinin küresel jeopolitik zorluklarla uyumlu olarak güçlendirileceği belirtildi.

Açıklamada, "Gelişen ve karmaşıklaşan küresel jeopolitik ortam karşısında ortak değerlerimizi ve daha derin işbirliğine olan bağlılığımızı teyit ederek, İngiltere ve AB arasında yeni stratejik ortaklık üzerinde mutabık kaldık." ifadesi kullanıldı.

Güvenlik, savunma, ekonomi ve iklim değişikliği gibi konularda işbirliğini artırmaya yönelik de adımlar atılacağı kaydedilen açıklamada, liderlerin, demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi temel ilkelere sadık kalarak ortak güvenlik ve ekonomi stratejisi geliştirme kararı aldığı vurgulandı.

Orta Doğu'daki son gelişmelere dair durumun da ele alındığı kaydedilen açıklamada, "Gazze'de derhal ve kalıcı ateşkes sağlanması, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze'ye insani yardım akışının engellenmemesi yönündeki kararlılığımızı ifade ettik. İki devletli çözüme dayalı kalıcı ve sürdürülebilir bir barış arayışının önemini vurguladık." denildi.

Açıklamada, düzensiz göçe de değinilerek, bunun ortak zorluk olduğu, kaynak ve transit ülkelerle çalışılarak ve tüm güzergah boyunca bir yaklaşım benimsenerek ele alınması gerektiği konusunda mutabık olunduğu belirtildi.

Açıklamada, İran'ın nükleer programının tehlikeli şekilde genişlemesinin yanı sıra bölgedeki ve Avrupa topraklarındaki davranışları konusunda derin endişelerin sürdüğü aktarılarak, şunlar kaydedildi:

"İran'ın yabancı uyruklu kişileri haksız yere tutuklamasını kınıyoruz ve İran'ı, rehine diplomasisi uygulamayı durdurmaya çağırıyoruz. Bölgesel istikrarı sürdürmeye ve İran’ın nükleer programı için müzakere edilmiş çözüm sağlama konusunda kararlılığımızı sürdürüyoruz."

Açıklamada, Suriye ve Lübnan'a ilişkin de "Suriye halkına, barışçıl, kapsayıcı ve istikrarlı bir siyasi geleceğe yönelik çabalarında destek verdiğimizi belirttik. Lübnan'ın istikrar, yeniden inşa ve reform gündemi doğrultusunda attığı adımlara desteğimizi yineledik." ifadeleri kullanıldı.

Bu zirvenin, "yeni stratejik ortaklığın ilk adımı" olduğu vurgulanan açıklamada, İngiltere-AB ilişkilerini güçlendirmek üzere yıllık zirvelerin düzenlemesine karar verildiği bildirildi.