Türkiye'de ve dünyada üniversiteye giriş nasıl?

Ülkemizde 1974 yılına kadar üniversiteler kendi öğrencilerini kendileri alıyordu. 1974 yılında, bu karışıklığın önlenmesi amacıyla sınavların tek merkezden yapılması kararı alındı.

Türkiye'de ve dünyada üniversiteye giriş nasıl?

Bu tarihte Üniversitelerarası Öğrenci seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) kuruldu ve kuruluş işlevini yerine getirmeye başladı. Bu merkez, 1981 yılına kadar işlevini sürdürdü.

1974 ve 1975 tarihlerinde üniversite sınavları sabah ve öğlen olmak üzere iki oturumda, 1976-1980 yılları arasında aynı günde tek oturumda uygulanmış, 1981 yılında itibaren ise iki basamaklı sınav sistemi uygulamaya koyulmuştur. İki basamaklı sınavın ilk ayağı Nisan ayında ÖSS ikinci ayağı ise Haziran ayında ÖYS olarak uygulandı. 1987 yılında ise testlerin hepsini değil, girmek istediği bölüme göre gereken testleri çözme hakkı verildi.

1999 yılında ÖYS kaldırıldı, ÖSS adıyla tek sınava dönüştürüldü. Aynı yıl OBP uygulamasıyla, öğrencilerin lise alanlarına göre yükseköğretime geçişi sağlandı. Bu arada, sistemde birçok küçük düzeltme yapıldı. Ancak en son ve en önemli değişiklik, 2006 yılında tek sınav ancak iki bölümlü bir sınav uygulaması şeklinde oldu. Bu değişiklik sonucunda adaylar, ortak alan ve alan testleri olarak iki bölümden oluşan testlere yanıt vermeye başladı.

1974 yılından bugüne kadar uygulanan değişiklikler, temel sorunları çözemedi. Üniversite giriş sınavları daha doğru ve tarafsız seçimler yapmak için değiştiriliyor; ancak her değişiklik sonucunda yeni ihtiyaçlar ortaya çıkıyor ve hesapta olmayan farklı sorunlarla karşılaşılıyor... 

DİĞER ÜLKELERDE ÜNİVERSİTE GİRİŞ SİSTEMLERİ
Dünyanın birçok ülkesinde üniversitelere öğrenci alımları çeşitli kriterlere göre yapılıyor. Öğrencilerin kişisel nitelikleri ve yetenekleri ölçmeye çalışılıyor. Amaç öğrencinin doğru bölümlere yerleştirilmesini sağlamak! Ancak son yıllarda üniversiteler kendi içlerinde esnekleşerek öğrencinin bölüm ve alan değişikliği yapmasına olanak tanıyor. Bu da öğrencilerin kendi ilgi ve yeteneklerine göre seçimler yapmasına ve ülkenin insan kaynağını doğru yönlendirmesine olanak sağlıyor.

Avrupa’da genel olarak üniversiteler öğrencilerini sınavsız kabul ediyorlar. Öğrenciler, ortaöğretimde elde ettikleri beceri ve kazanımlara göre üniversitelere yerleştiriliyorlar. Almanya’da lise eğitimi üniversiteye yerleşmek için önemli bir koşul, yani lise eğitiminde ki başarı hangi üniversitenin hangi bölümünde okuyacağınıza karar veriyor. Ancak son yıllarda Almanya, özellikle meslek okullarından başlayarak sınavlar koymaya başladı.

Avrupa ülkelerinin birçoğunda lise yeterlilik sınavları uygulanıyor. Bu sınavlar, hem liseleri değerlendirmekte hem de üniversitelere yerleşmede kullanılıyor.

İngiltere’de sistem, öğrencinin lisede seçtiği derslerdeki başarısına göre işliyor. Öğrenciler, lisede kendilerine göre dersler seçiyor ve bu derslerdeki başarısına göre üniversiteye yerleştiriliyorlar. Örneğin öğrenci matematik, fizik, kimya seçtiyse; bu derslerdeki başarısına göre üniversitelerin bu derslerle öğrenci alan bölümlerine gidiyorlar. Aslında Avrupa’da en iyi işleyen sistemlerden biri, İngiliz sistemidir.

ABD’de üniversitelere giriş kriterleri birden fazla... Öğrencinin lise başarısı, referans mektupları, elde ettiği başarılar ve en önemlisi SAT başarısıdır. SAT, merkezi bir sınavdır. Öğrenciler bu sınava, yıl içinde birden fazla katılabilirler. Elde ettikleri en yüksek skoru kullanırlar. Bazı bölümler için sadece SAT-1 gerekirken, bazı bölümler SAT-2 testini almasını isterler. SAT-1 de öğrencilere matematik ve dil sorulurken, SAT-2 de öğrenciler fen ve sosyal bilimler de soruluyor. Üniversitelere yerleştirmede bu iki sınav, önemli kriterlerdir.

Uzak doğuda üniversitelere sınavla girilir. Örneğin son yıllarda büyük atak yapan G.Kore’de üniversiteye girmenin üç koşulu vardır: Birincisi bizde olduğu gibi lise başarısı, ikincisi “Soonoong” sınavı. Bu sınav, merkezi bir sınavdır ve üniversiteye gitmek isteyen her öğrencinin girmesi şarttır. Bu aşamayı geçen öğrenciler üniversitelere başvurarak üniversitelerin belirlediği kategorilere göre sınava girerler. Burada beş bölüm vardır:

— Anadil Sınavı
— Fen Sınavı
— Matematik Sınavı
— Sosyal Bilimler Sınavı,
— Yabancı Dil Sınavı

Öğrenciler, girmek istedikleri bölüme göre test seçerek puan elde ederler. Her üniversite kendi testini üretir ve uygular.

Japonya’da da sistem buna benzerdir. Japonya’da sistem, sınavlar üzerine kurulmuştur. Öğrenciler G.Kore’deki sistem gibi önce merkezi sınava girerler, oradan aldıkları skorlara göre üniversitelerin yaptıkları sınavlara katılırlar. Bu sınavlar günlerce sürer. Öğrenci, kazanmak istediği bölüme göre sınavlara katılır.




Sayfa Yükleniyor...