Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 1.5 yıldır hazırlıkları süren yeni teşvik sisteminin ve istihdam önlemlerinin detaylarını bir basın toplantısıyla açıkladı.
Dünya ekonomisinin kendi kendine bu krizden çıkamayacağını belirten Erdoğan şunları söyledi: "Bu nedenle ülkeler art arda mali önlem paketlerini devreye aldılar. Böylece üretim ve istihdamdaki daralma yavaşladı. Ancak para politikası önlemleri tek başına yeterli olmuyor. Küresel ekonominin bu yıl yüzde 1.3 daralması bekleniyor.
Türkiye de artık küresel bir aktör haline geldi. Türkiye'nin böyle bir krizden etkilenmemesi mümkün değildi. Biz 'krizden etkilenmeyiz' iddiasında bulunmadık. Türkiye'nin aldığı tedbirlerle en az seviyede etkileneceğini ifade ettim. Bunu 'teğet geçecek' diye ifade ettim. Diğer ülkelerde iflaslar gündemi meşgul ederken, ülkemizde bankacılık sektöründe ciddi sıkıntı yaşanmadı.
Daha önce Hong Kong hapşırdığında Türkiye ağır grip geçiriyordu. Geçmişe göre daha sağlıklı bir yapıya sahibiz. Uyguladığımız politikalarla kirizin etkisi düşük kaldı. 'Bize bir şey olmaz' düşüncesinde olmadık. Krizin etkisini sınırlandırmak için ilk andan itibaren tedbirler aldık. 60'tan fazla değşiik tedbirlerin olumlu sonucunu aldık."
Yeni teşvik sisteminin yeni yatırımları desteklemek amacıyla hazırlandığına dikkat çeken Erdoğan, detayları şöyle açıkladı:
12 SEKTÖRE DESTEK
"Büyük proje yatırımları için 12 sektör belirledik. Kara taşıtı, tekstil, konfeksiyon, deri sektörü, madencilik, tıbbi aletler, ilaç, elektronik hava aracı, makine imalatı, demiryolu, liman, transit boru hattı taşımacılığı ve kimya sektörleri desteklenecek.
Tutarı 250 milyon lira olan yatırım projelerini, büyük yatırımlar olarak destekleyeceğiz. Transit boru hattıyla taşımacılık da büyük yatırımlar olarak teşvik edilecek. Madencilik yatırımları büyük yatırımlar kapsamına alınacak. Elektronikte de katma değeri yüksek büyük proje yatırımlarını teşvik edeceğiz. Büyük proje yatırımları için kurum ve gelir vergisi indirimi, bölgelere ve büyük proje yatırımlarına farklı uygulanacak. Altyapısı mevcut olan hava araçlarındaki makina imalatlarını destekleyeceğiz. SSK priminde işveren hissesi belli süre Hazine tarafından karşılanacak. Az gelişmiş bölgelerde yatırımların kredi faizinin bir bölümü karşılanacak.
HANGİ BÖLGEDE, NELER DESTEKLENECEK?
İllerimizi dört bölgeye ayırdık. Ağırlıklı olarak doğu ve güneydoğu illerinin yer aldığı üçüncü ve dördüncü bölgelerde tarım ve tarıma dayalı imalat sanayi, konfeksiyon, deri, plastik, kauçuk, metal eşya gibi emek yoğun sektörler teşvik edilecek. Bu bölgelerde turizm, eğitim, sağlık yatırımları da desteklenecek.
Adana, Mersin, Antalya gibi illerin bulunduğu ikinci bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler desteklenecek. Ağırlıklı olarak makine imalat, akıllı-çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineral ürünler, kağıt, gıda ve içecek imalatı sektörleri teşvik edilecek.
İstanbul, Ankara , İzmir gibi büyük illerin yer aldığı birinci bölgede ağırlıklı olarak motorlu kara taşıtları ve yan sanayi, elektronik, ilaç, makine imalat ve tıbbi hassas ve optik alet yatırımları gibi yüksek teknoloji gerektiren yatırımlar desteklenecek.
Büyük yatırım ve bölgelerde belirlenen sektörler kapsamına girmeyen yatırımlar, genel teşvik sistemi kapsamında KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti ile desteklenecek. 81 iliin tamamı yeni teşvik sisteminden faydalanacak.
VERGİ İNDİRİMİ, KREDİ FAİZİ DESTEĞİ
Yatırımcılar elde edecekleri kârdan yüzde 20 yerine birinci bölgede yüzde 10, ikincide yüzde 8, üçte yüde 4, dörtte yüzde 2 kurumlar vergisi ödeyecek. İndirimli kurumlar vergisi oranlarından yararlanma süresi, bölgelere ve yatırım büyüklüğüne göre değişecektir. Az gelişmiş bölgelere yatırım yapanlar, daha uzun süreyle bu imkandan faydalanacaktır. Yatırım yapanlar sağladıkları yeni istihdam için SSK işveren pirimini birinci bölgede iki yıl, ikinci bölgede üç yıl, üçüncü bölgede beş yıl, dördüncü bölgede 7 yıl boyunca ödemeyecek.
Üçüncü ve dördüncü bölgelerde yatırım yapanların kullandıkları TL kredi faizinin üçüncü bölgede 3 puanını, dördüncü bölgede 5 puanını Hazine'miz karşılayacak. Bu oranlar döviz cinsi krediler için sırasıyla 1 ve 2 puan olarak belirlendi. Kredi faiz desteğinin üst limitleri, AR-GE ve çevre yatırımları için 300 bin lira, diğer yatırımlarda ise 500 bin lira olacaktır. Büyük proje yatırımları ile bölgesel ve sektörel bazda belirlenmiş yatırımlar, yatırım yeri tahsisi desteğinden de faydalanacaktır.
2010'A KADAR BAŞLAYACAK YATIRIMLAR YARARLANACAK
Bölgesel farklılıkları gidermek üçüncü ve dördüncü bölgelerde istihdamı artırmak amacıyla tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde birinci ve ikinci bölgelerde üretim yapan girişimcilerimize yeni bir fırsat sunuyoruz. Bu kapsamda 2010 yılı sonuna kadar birinci ve ikinci bölgeden üçüncü ve dördüncü bölgeye taşınacak firmaların en az 50 istihdam sağlamak koşuluyla 5 yıl süreyle SSK işveren pirimi Hazine tarafından karşılanacak, bu firmalara kurumlar vergisi yüzde 20 yerine yüzde 5 olarak uygulanacak ve nakliye masrafları da tarafımızdan karşılanacak. Teşvik paketini kriz ortamını fırsata çevirmek için yürürlüğe koyuyoruz. Bu sistemden 2010 sonuna kadar başlayacak yatırımlar yararlanacak.
500 BİN KİŞİYE İSTİHDAM İMKANI
Erdoğan, istihdamda aktif işgücünün desteklenmesi çalışmasını uygulamaya geçirdiklerini belirterek pakete ilişkin şu bilgileri verdi:
"İşsizlerimize toplum yararına yapılacak işler yoluyla 6 aya kadar iş imkanı oluşturacağız. Bu çerçevede yaklaşık 120 bin işsizin başta okullarımızın ve sağlık kuruluşlarımızın bakım ve onarımları olmak üzere ağaçlandırma ve erozyon kontrolü ve çevre düzenlemesi gibi toplum yararına işlerde istihdamını hedefliyoruz.
İstihdam piyasamızın önemli bir eksikliği olan vasıflı işgücü ihtiyacının giderilmesini teminen, mesleki eğitim faaliyetlerini genişleterek açılacak kurslar vasıtasıyla 200 bin işsizimize mesleki beceriler kazandırıp, meslek edinme imkanını getiriyoruz. 10 bin işsizimize girişimcilik ve eğitimi danışmanlığı vererek, işsiz vatandaşlarımıza kendi işini kurma yolunda da ayrıca destek olacağız.
Lise ve üstü eğitim aldığı halde işsiz olan 100 bin gencimizin stajyer olarak istihdam edilmesini sağlayarak, iş tecrübesi olmayan gençlerimizin deneyim kazanarak iş bulmalarının önünü açıyoruz. Bu kapsamda özel sektörde staj yapacaklara 6 ay boyunca maddi destek sağlayacağız. 30 Nisan 2009 tarihi itibariyle firmalarımızın yıl sonuna kadar mevcut istihdamlarına ilave olarak işe alacakları personelin sosyal güvenlik primlerini 6 ay boyunca devlet tarafından karşılıyoruz. Başvuru ile burada yararlanma sürelerine 6 ay kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu ayrıca yetkili olacaktır. Böylece işsizlerimizin bir an önce işe dönmeleri ve işgücü piyasasına yeni katılanların işe kavuşma imkanlarını artırmış oluyoruz.
Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma yetkisi verilecek, geçici işçilerimizin sosyal güvenlik ve ücret haklarının özel istihdam bürolarıyla karşılanmasına imkan tanınacak. En kısa sürede istihdam şurası toplanarak uzun vadeli istihdam politikalarının geliştirilmesi hususunda tüm kesimlerin katkıları sağlanacaktır.
İşsizlik fonundan yararlanan vatandaşlarımız hakkında bir çalışma yapılarak, yapılan yardım ve verilen eğitimlerin daha doğru planlanması hususunda gerekli adımlar atılacak.
Bu paketle yaklaşık 500 bin kişiye mesleki uygulamalı ve girişimcilik eğitimi veya doğrudan istihdam imkanı oluşturuyoruz."
KOBİ'LERE YÜZDE 65'LİK KREDİ GARANTİSİ
Kredi garanti sistemini de başlatıklarını belirten Erdoğan "Bu sistemden yıllık cirosu 25 milyon liranın altında ve en fazla 250 çalışanı olan KOBİ'ler yararlanacak. 30 Haziran 2008'den önce takibe düşmüş borcu olmaması şartı aranacak. KOBİ'ler bu sistemle yeni krediler sağlayabilecek. Sistem iki yıl boyunca sağlanacak krediler için uygulanacak. Kredinin yüzde 65'ine Hazine'nin desteğiyle kefalet verilecek, kredi riskinin yüzde 35'ini bankalar üstlenecek. İlk etapta kredi garanti kurumlarına 1 milyar lira kaynak aktarılacak. Bu kaynağa karşılık 10 milyarlık krediye kefalet sağlanmasını bekliyoruz" dedi.
Soruları da yanıtlayan Erdoğan tedbirlerin maliyetine ilişkin olarak "Buradaki maliyet durumu buna katılımlarla ilgili bir süreç. Açıklanan paketin maliyetinin ucu açık. Ne kadar müracaat olursa, ona göre maliyeti belirlenir. Ancak biz maliyeti karşılamakta kararlıyız. İstihdam paketinin maliyeti 1 milyar TL'yi bulabilir" dedi.
TEŞVİK PAKETİNİN YÜKÜ 1.8 MİLYAR
Ekonomi yönetiminin hesaplamalarına göre yeni teşviklerin 2010 sonuna kadarki 1.5 yıllık maliyeti 1.8 milyar TL olacak. Bu tutarın 1 milyar 433 milyon lirası kurumlar vergisi indirimi, yatırımlar için hazine arazisi tahsis edilmesi ve tekstil fabrikalarının hükümetin belirlediği illere taşınmasına vergi avantajı sağlanmasından kaynaklanacak. Bu desteklerin maliyeti, 2009'da 451, 2010'da ise 982 milyon lira olacak.
Yeni teşvik sistemiyle firmaların faiz giderlerinin finansmanı da desteklenecek. Şirketlerin fabrikalarını belli illere taşımasına da nakit desteği verilecek. Bu iki uygulamanın maliyeti ise 123'ü 2009, 219'u da 2010 yılından olmak üzere 342 milyon lira olacak. böylece teşvik uygulamalarının toplam maliyeti 1.8 milyar lira'ya ulaşacak.
İSTİHDAM PAKETİNİN MALİYETİ 1.3 MİLYAR
Özel sektörde altı aylık staj programı, meslek edindirme kursu ve kamu yararına çalışma içeren istihdam paketinin 1.5 yıllık maliyeti ise 1.3 milyar lira olarak hesaplandı. Böylece iki yeni kriz tedbirinin maliyeti 3 milyar lirayı aşacak.
- Etiketler :
- Haberler
