CNBC-e endeksleri ile ilgili açıklamalar

CNBC-e Tüketici Güven ve Tüketim Endeksleri hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Tüketici Güven Endeksi

Son yıllarda makroekonomik analizin en önemli değişkenlerinden birisi beklentiler olmaya başlamıştır. Bir ülkede tüketimden ihracata kadar toplam talebi belirleyen birçok harcama kategorisi bulunmaktadır. Bunlar içerisinde tüketim açık farkla talebi yaratan en büyük unsurdur. Tüketicinin ne yapacağını, beklentilerini, tüketim eğilimini tahmin etmenin ekonomik konjonktürü tahmin etmek konusunda büyük katkı sağlayacağı açıktır.

ABD başta olmak üzere birçok gelişmiş ülkede ve bazı gelişmekte olan ülkelerde tüketici davranışını tahmin etmeye yönelik aylık anketler yapılmakta ve tüketici güven endeksleri oluşturulmaktadır. ABD’de University of Michigan Tüketici Güven Endeksi, Almanya’da GfK Tüketici Güven Endeksi ya da Güney Kore’de Bank of Korea Tüketici Güven Endeksleri bunların bazı örnekleridir.

Yöntem:

CNBC-e endeksi yöntem olarak ABD’de University of Michigan tarafından yayınlanan Tüketici Güven Endeksini örnek almaktadır. Ancak endeks soruları gerek içerik gerek beklenti dönemleri açısından Türkiye koşullarına daha uygun hale getirilmiştir. Eşit ağırlıklı beş sorudan oluşan endeksin ilk iki sorusu tüketicinin daha çok kişisel durumunu ve beklentilerini yansıtmaktadır. Bunu takip eden iki soru Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerini anlamaya yöneliktir. Son soru ise tüketicilerin şu andaki harcama eğilimini ölçmeyi amaçlamaktadır.

Endeksin örneklemi her ay 720 kişiden oluşmaktadır. Anket telefon görüşmeleri yoluyla yapılmaktadır. Örneklem, yaş, cinsiyet ve bulunulan mekan olarak Türk tüketicisini yansıtacak şekilde oluşturulmaktadır. Endeksin güvenilirliği açısından yapılan bir uygulama ise ankete katılan 720 kişinin yüzde 50’sinin her ay yenilenmesidir. Dolayısıyla iki ay sonunda endekse katılanlar tamamen yenilenmiş olmaktadır.

Öncü bir gösterge olduğunu düşündüğümüz endeksin TÜİK’in yayınladığı ekonomik büyüme ve özellikle iç talebe ilişkin verilerle ciddi bir korelasyonu bulunmaktadır.

Alt Endeksler

Endeksi oluşturan beş sorudan iki alt endeks daha oluşturulmaktadır. Bunlar Tüketici Beklenti Endeksi ve Tüketim Eğilim Endeksidir. Tüketici Beklenti endeksi tüketicinin geleceğe ilişkin beklentilerini daha iyi anlamaya yöneliktir. Tüketim Eğilim Endeksi ise tüketicinin içinde bulunduğu dönemdeki tüketim eğilimini ölçmeyi amaçlamaktadır.

Tüketim Endeksi

Ekonomide yatırımların, üretimin ve istihdamın temel belirleyenlerinden birisi tüketim talebidir. Tüketimin genel gidişatı bilgisine ne kadar önce ulaşılırsa, ekonominin orta dönem konjonktürüne ilişkin tahminler o kadar sağlıklı yapılabilir. Türkiye’de tüketim bilgileri, TÜİK tarafından yılda 4 defa GSMH ve bunun büyüme rakamları açıklanırken detaylı olarak yayınlanmaktadır. Fakat bu veri görece elimize geç ulaşan bir veridir. CNBC-e Tüketim Endeksi bir önceki aya ilişkin tüketim gerçekleşmesini (ağırlıklı olarak kişi başına harcama değeri olarak) öncü nitelikte kısa sürede göstermeyi amaçlamaktadır.

Yöntem;

Öncelikle, Türkiye’de yaygın satış yapan firmaların müşteri başına satış verileri toplanmaktadır. Endekste kullanılan sektörler Gıda, Giyim, Ev Eşyası, Sağlık, Eğlence-Kültür, Otel-Lokanta-Turizm, Konut, Ulaştırma ve Çeşitli Mal ve Hizmetler şeklindedir.

Sektörlere ait bilgi, TÜİK’in ilgili sektöre ilişkin tüketici fiyat endeksi ile deflate edilerek reel hale getirilmekte ve sektör endeksleri oluşturulmaktadır. Daha sonra, TÜİK tüketici fiyat endeksindeki ağırlıklar referans alınarak sektörlerin toplamından tüketim endeksine ulaşılmaktadır. Tüketim endeksi de TÜİK’in yayınladığı özel nihai tüketim harcamaları, ekonomik büyüme oranı ya da sanayi üretimi gibi birçok veri ile korelasyon içindedir.

Kimler İzlemeli?

CNBC-e Tüketici Güven Endeksi olası tüketim eğilimini ölçmeye çalışırken, Tüketim Endeksi gerçekleşmeleri göstermektedir. Bu iki endeks birbiriyle yüksek korelasyon içerisindedir. CNBC-e endeksleri Türkiye ekonomisini yakından izleyen herkes için öncü ekonomik göstergeler niteliğindedir. Endekslerle TÜİK’in yayınladığı büyüme ya da iç talep göstergeleri arasında da yüksek korelasyon bulunmaktadır. CNBC-e endekslerinin öncü olmasının nedeni, bahsettiğimiz büyüme verilerinden çok daha önce açıklanmasıdır. Endeksler başta finans piyasası çalışanları olmak üzere, yönetici ya da karar vericilerin güçlü konjonktür tahmini yapabilmelerine yardımcı olmaktadır.

Nasıl İzlenebilir?

CNBC-e Tüketici Güven ve onun alt endeksleri her ayın ilk günü saat 09:00’da, Tüketim Endeksi ise her ayın 10. günü saat 09:00’da CNBC-e televizyon kanalı tarafından yayınlanmaktadır. CNBC-e Tüketici Güven Ön Endeksleri ise her ayın 14. günü saat 09:00’da yayınlanmaktadır. ntvmsnbc haber portalından (www.ntvmsnbc.com) endeksin geçmiş verilerine ve detaylı hazırlanma metodolojisine her zaman ulaşılabilir.

Sayfa Yükleniyor...