Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, NTV canlı yayınında Kayhan Karaca'nın Türkiye'nin enerji politikası ile ilgili sorularını yanıtladı.
Türkiye'nin nerede olması lazım enerji konusunda?
Taner Yıldız: Bugün OICD üyesi ülkelerin oluşturduğu ve 1973 yılındaki petrol krizinden sonra kurulması ihtiyacı hissedilen uluslararası enerji ajansının dönem başkanlığını yapıyoruz. İki yıl boyunca buradaki politikaların, stratejilerin ana kurucuları arasında yer alacağız. Türkiye'deki siyasi istikrarın sürdürülebilir oluşu bize birçok postları getiriyor yanında. Türkiye'nin bir gurur olarak burada dönem başkanlığı yapıyoruz. Dün bir dünya görünümü yayınlandı. Bunu da Doktor Fatih Birol burada sundu. O dünyada bir kısım doğalgaz, petrol, kömürle alakalı liderlik önümüzdeki 30 yıl içinde hala liderliğini sürdüreceğini ve dünya enerji arzının yüzde 75'ine bu kaynakların sebep olduğunu gösteriyor. Şimdi Türkiye'yi kömür santralleri yapılırken acaba çevreci mi diye soranların dünyanın temeli ile alakalı düşüncelerde iyice ısrarcı olması lazım. Bizim petrol ve doğalgaz kaynaklarımız sınırlı ve ithalatçı ve tüketici bir ülkeyiz. Bu değişimi yönetirken doğru yerde kalmamızdan kastım ister bizim kaynağımızı yurtiçinde ister deniz parçalarımızda isterse üçüncü ülkelerde mutlaka ulaşabiliyor olmamız lazım.
Türkiye'nin siyasi sınırları tabii ki aynı kalacak ama enerji ile alakalı sınırları hemen yanındaki Irak'tan başlayan, Azerbaycan'la alakalı ortaklıkları gerçekleştiren ve malın gerçek sahibi üretim paylaşım modeli dediğimiz yapıyla sağlayan, gerekirse doğalgaz ve petrol kaynakları ile alakalı mesafeler artık bugün dünyada çok azaldı. Ama dünyada Amerika Birleşik Devletleri'nin kullandığı doğalgaz fiyatı neredeyse Avrupa'nın üçte biri Japonya'nın da beşte biri mesafesinde. Dünya Ticaret Örgütü'ne üye olunmasına rağmen serbest dolaşım liberalleşen piyasalar olmasına rağmen bir kısım ülkeler ekendi içlerinde daha kapalı hareket ediyorlar. Bugün doğalgaz kaya gazları ile birlikte özellikle Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'daki üretim dünya pazarlarına çıkıyor olması halinde dünyadaki fiyatlar 80 dolarlar civarında ucuzluyor. O yüzden bizim yerli kaynaklarımıza daha çok önem vermemiz sanayimizin tüketicimizin ileriye dönük rekabeti açısından çok önemli. Su kaynaklarımız, rüzgar, güneş, biogaz, yerli kömürümüz. Bugün 3 buçuk milyar ton kömürü Çin yalnız tek başına tüketiyor bir yılda. Dünya Türkiye'nin keşfedilmiş toplan rezervini 2 yılda tüketiyor. O yüzden temiz kömür teknolojileri ile birlikte bunu rahatlıkla sağlayabiliyor olmamız lazım. Bizim sanayicimizi, tüketicimize daha rekabet edilebilir fiyatlarla bunları vermemiz lazım.
Irak'la önemli görüşmeler yapılıyor son zamanlarda. Barzani'nin ziyaretinin enerji boyutu var mıydı?
Taner Yıldız: Diyarbakır'da çok daha farklı bir sosyal olgu vardı. Biz enerjiyi çok farklı yerlerde konuşabiliriz ama Diyarbakır bunun yeri değildi. O kardeşliğin getireceği çok farklı sektörlerde çok farklı artılar var. Bize siz niye Irak'ta arama faaliyetlerine girmiyorsunuz diye sorulması lazım. Bunlar Türkiye'nin gerçeğini anlamamakla alakalı konulardır. O yüzden ben daha sorumlu davranabilecek bir muhalefet anlayışının Türkiye'yi iktidarla birlikte daha ileriye taşıyabileceğine inanıyorum. Irak hem yapacağımız petrol ve doğalgazla alakalı anlaşmaların Irak'ın normalleşmesine hem de Türkiye'nin temel ihtiyaçlarının karşılanmasına yol açacaktır. Merkezi Irak hükümeti ile yapılacak anlaşmaların, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile yapılacak sözleşmelerin herbirinin getirisi aslında Irak'ın tamamınadır.
Basra'dan petrolün Türkiye'ye taşınması ile ilgili bir boru hattından söz ediliyor.
Taner Yıldız: Bu kapasite arttıkça bunların dünya pazarlarına sunulması lazım. Basra körfezindeki kıyı şeridi böyle bir sevkiyata uygun değil. O yüzden bizim Kerkük-Yumurtalık hem petrol boru hattından belki daha kapasiteli dünya piyasalarına aktaracak bir yapı. Hala Türkiye bir kısım kırgınlıklara rağmen ki şimdi onlar gideriliyor. Hem Irak için hem de Ortadoğu'daki diğer üretim merkezleri için güvenilir bir ulaşım yolu ve pazardır. Biz en büyük gücümüzü siyasi istikrardan alıyoruz. O yüzden inşallah bu artan dozlarda devam edecektir.
Kuzey Irak'tan ya da Irak'ın genelinden Türkiye'ye akacak petroller Türkiye'deki petrol fiyatlarına etki yapacak mı?
Taner Yıldız: Hayır. Dünyadaki petrol fiyatları malum tek fiyat üzerinde geçiyor. Ama Türkiye'nin özellikle bugün 60 milyar dolarlık ithalatını 7-8 milyar dolar ihracatını düşersek 52 milyar dolarlık toplam kullanım alanının yarısından fazlası ulaşım sektöründe kullanılıyor. O yüzden arz güvenliği ile ilgili garantinin alınması bir o kadar daha önemli. Doğalgazda 5 ülkeden petrolde 11 ülkeden aldığımız bütün bu kaynakların belki 14-15 ülkeye çıkartılması Türkiye açısından doğru olacaktır.
Fransız bakanlarla temaslarda bulundunuz nükleer konusunda sanıyorum gündeme geldi. Ocak ayı sonunda nükleerle ilgili bir anlaşma imzalanması söz konusu mu?
Taner Yıldız: Fransa'da bütün makamlarla hemen hemen görüştük. Daralan bir kısım pazarlarda Türkiye genişliyor. Avrasya pazarı 2012 yılında yüzde yarım küçüldü biz onun yaklaşık 7 katı kadar büyüdük. Bunu görüyorlar. Fransa ile siyasi fizibilite olduğu kadar ekonomik fizibilite olacaktır ben buna inanıyorum ve son geleceğimiz noktada burasıdır inşallah.
- Etiketler :
- Haberler
