Uzmanlar uzun zamandır haftada en az 150 dakika egzersiz yapmanın sağlık açısından önemine dikkat çekiyor. Ancak ABD'deki Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından yürütülen kapsamlı bir çalışma, yalnızca aktif olmanın yeterli olmadığını savunuyor.
Alzheimer's & Dementia dergisinde yayımlanan araştırma, 50 yaş üstü 400'den fazla kişiyi yedi yıl boyunca takip etti. Katılımcılardan bir hafta boyunca fiziksel aktivitelerini izleyen cihazlar takmaları istendi. Bu veriler daha sonra beyin taramaları ve bilişsel testlerle karşılaştırıldı.
Gün içinde daha fazla oturan bireylerde, egzersiz yapsalar bile, Alzheimer hastalığına işaret eden beyin küçülmesi ve bilişsel gerileme belirtileri gözlendi. Özellikle öğrenme ve hafıza açısından kritik bir bölge olan hipokampüs hacminde belirgin küçülme tespit edildi.
Araştırma, Alzheimer için genetik risk faktörü taşıyan APOE-e4 genine sahip bireylerde hareketsizliğin etkisinin daha güçlü olduğunu gösterdi. Bu genin, dünya genelinde her 50 kişiden birinde bulunduğu ve hastalık riskini 10 kata kadar artırabildiği biliniyor.
Araştırmanın başyazarı Dr. Marissa Gogniat, bulguların sağlıklı kalmak için sadece egzersiz yapmanın yeterli olmadığını gösterdiğini belirtti:
"Alzheimer riskini azaltmak için günde bir kez egzersiz yapmak tek başına yeterli değil. Uzun süre oturmaktan kaçınmak, riskin düşürülmesinde kilit rol oynuyor."
Nöroloji uzmanı Prof. Angela Jefferson ise, özellikle Alzheimer riski taşıyan yaşlı bireylerin gün içinde sık sık hareket etmeleri gerektiğini vurguladı:
"Gün içinde oturmaya sık sık ara vermek ve aktif kalmak, beyin sağlığı açısından hayati öneme sahip."
Araştırmacılar, uzun süreli hareketsizliğin beyne giden kan akışını bozabileceğini, bu durumun da Alzheimer'a yol açan yapısal değişiklikleri tetikleyebileceğini öne sürüyor.
Alzheimer, İngiltere’de bunamanın en yaygın nedeni olarak öne çıkıyor. Alzheimer Derneği'nin verilerine göre, demansın Birleşik Krallık'a yıllık maliyeti 42 milyar sterlini buluyor. Bu rakamın, yaşlanan nüfusla birlikte önümüzdeki 15 yılda 90 milyar sterline çıkması bekleniyor.
İngiltere'de yaklaşık 944 bin kişi, ABD'de ise yaklaşık 7 milyon kişi demansla yaşıyor. Alzheimer'ın beyin hücrelerinde toksik protein birikimi nedeniyle ortaya çıktığı düşünülüyor. Hastalık; hafıza kaybı, düşünme ve konuşma güçlükleri gibi belirtilerle kendini gösteriyor ve zamanla kötüleşiyor.
Alzheimer’s Research UK verilerine göre, 2022 yılında yalnızca İngiltere'de demans nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 74.261'e ulaştı. Bu sayı, hastalığı ülkenin en yaygın ölüm nedeni haline getirdi.
