Pentagon'un İran raporu sızdı: "Tam yok etme" planı başarısız

"TAMAMEN YOK EDİLEMEDİ"

ABD'nin İran’daki üç nükleer tesisi bombalamasına ilişkin ön rapora göre, saldırılar ülkenin nükleer programını "tamamen yok etmeyi" başaramadı, yalnızca birkaç ay geciktirdi.

Konuya yakın yetkililerin aktardığına göre, saldırılar bazı tesislerin girişlerini kapatmayı başarsa da, yer altındaki yapıları yıkamadı.

PROGRAM 6 AY GERİYE ATILDI

ABD istihbarat kurumları, saldırı öncesinde İran’ın nükleer bomba üretmeye karar vermesi halinde bunu yaklaşık üç ay içinde gerçekleştirebileceğini değerlendiriyordu.

ABD’nin bombardımanı ve İsrail’in saldırıları sonrasında hazırlanan yeni rapor ise programın "altı aydan kısa bir süreliğine" ertelendiğini belirtiyor.

Raporda, santrifüjler de dahil olmak üzere nükleer programın temel bileşenlerinin aylar içinde yeniden çalıştırılabileceği sonucuna varıldı.

URANYUM STOKLARI GİZLİ TESİSLERE TAŞINDI

Rapora göre İran, saldırıdan önce zenginleştirilmiş uranyum stoklarının büyük kısmını başka yerlere taşıdı ve bu maddelerin çok azı yok edildi.

Bazı yetkililer, İran’ın bu malzemelerin bir kısmını gizli tesislere götürmüş olabileceğini değerlendiriyor. İsrailli bazı yetkililer de, İran’ın olası saldırılara karşı küçük çaplı gizli zenginleştirme tesislerini koruduğunu düşünüyor.

EN CİDDİ HASAR NATANZ NÜKLEER TESİSİ'NDE

Fordo, Natanz ve İsfahan’daki üç tesiste orta ile ağır arasında değişen düzeylerde hasar oluştuğu; en ciddi zararın Natanz tesisinde meydana geldiği bildirildi. İran’ın bu tesisleri yeniden inşa edip etmeyeceği ise belirsiz.

Eski yetkililer, İran’ın hızlı bir şekilde nükleer bomba üretmeye karar vermesi durumunda bunun büyük ihtimalle küçük ve ilkel bir bomba olacağını, mini nükleer başlık üretiminin ise çok daha zor olacağını belirtiyor.

Bu tür gelişmiş araştırma çalışmalarının ne ölçüde zarar gördüğü ise henüz bilinmiyor.

FORDO'YU YOK ETMENİN TEK YOLU VAR

Askeri uzmanlar, özellikle Fordo gibi dağ altına 75 metreden daha derine gömülü tesislerin yok edilmesi için günlerce süren hava saldırıları gerektiğini ifade etmişti.

ABD uçakları, yalnızca cumartesi günü Fordo’ya en az iki kez saldırdı. B-2 bombardıman uçakları, Fordo’ya 12 adet GBU-57 “sığınak delici” bomba bıraktı.

Tesiste altı adet büyük çukur oluştuğu bildirildi. Ancak pek çok bomba uzmanı, tek günlük saldırının yetersiz olacağı kanaatinde.

TRUMP'IN "YOK EDİLDİ" AÇIKLAMASI

Trump’ın “nükleer tesisler yok edildi” yönündeki açıklamaları, bu ön hasar tespitiyle çelişiyor. ABD Kongresi’ne salı günü yapılması planlanan bilgilendirme ertelendi.

Savunma Bakanı Pete Hegseth, Trump’ın değerlendirmesini yineleyerek, bombaların hedeflere tam isabetle ulaştığını ve İran’ın nükleer silah üretim kabiliyetinin yok edildiğini savundu.

NÜKLEER MATERYAL HALA İRAN'DA

Yetkililer, beş sayfalık raporun yalnızca ilk değerlendirme olduğunu belirtti.

Savunma İstihbarat Dairesi raporuna göre, İran nükleer materyallerinin büyük kısmını elinde tutmaya devam ediyor ve isterse bomba üretme kapasitesine hala sahip olabilir.

ABD BASININA TEPKİ GÖSTERDİ

Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, haberlerinde istihbarat raporuyna yer veren CNN ve New York Times'ı "yalancılıkla" suçladı.

ABD Başkanı, "Yalan haber kanalı CNN, başarısız New York Times ile birlikte tarihteki en başarılı askeri saldırılardan birini etkisiz göstermek için birlik oluşturdu." ifadelerini kullandı.

İRAN NÜKLEER SİLAH ÜRETECEK Mİ?

İstihbarat yetkilileri, İran’ın hala nükleer silah üretme kararı almadığını, ancak bu kararı alırsa hızlı hareket edebileceğini belirtiyor. Saldırıların İran’ı bu yönde bir karara itip itmediği henüz bilinmiyor.

Genelkurmay Başkanı General Dan Caine, “Operasyonun amacı İran’ın nükleer altyapısını ciddi şekilde zayıflatmaktı” dedi.

Ancak nihai hasar tespiti çalışmalarının sürdüğünü ve İran’ın programından ne kadar kaldığının belirlenmesinin erken olduğunu vurguladı.