Haberler - ntv.com.tr | 24.06.2022 - 09:23
Mark Twain, "Ben 14 yaşındayken babam o kadar cahildi ki, yaşlı adamın yakınımda olmasına bile tahammül edemezdim. 21 yaşına geldiğimde ise öyle çok şey biliyordu ki, bunca şeyi 7 yılda nasıl öğrendiğine şaşıp kaldım" sözleriyle büyüme çağındaki bir çocuk ile genç yetişkinlik arasındaki geçiş evresini oldukça güzel özetlemiş.
Tam da 11 ve 19 yaş arası ailesinin onu anlamadığını, bütün sıkıntıları tek başına yaşadığını, ilk aşk acısının bu kadar ağır ve vazgeçilmez olduğunu, dünya yıkılmış altında tek başına kalmış ve elini kimse tutmuyor gibi hissettiği o dönemi!
Bu yaş aralığında olan çocukların ebeveynleri çoğunlukla, çocuklarının vaktinde yataklarına gitmelerini sağlayamadıkları, sabahları da ne kadar çeşitli davranışlar eşliğinde dil dökseler de yataktan kaldıramadıkları yönünde.
Anne-babaların çocuğu yataktan kaldırmak için eskilerdeki gibi tencere tava tekniği kullanması, pikeyi üzerinden çekme ya da 15 dakika da bir gidip uyandırma gibi tekniklerde cabası.
Bununla birlikte çocuğunu uyandırmak isterken ailelerin işe geç kalması, çocuğun bir yandan servisi kaçırması gibi durumlarda işin içinde olabiliyor.
Şimdi biraz bu durumun nedenlerine bakalım: Öncelikle bebeklerin uyku düzenleri tarlakuşunun uyku düzenine benzer çünkü, sabahları erken uyanıp, akşamları erkenden uyurlar. Ergenlerin uyku düzeni ise geceleri geç vakitlere kadar uyanık kalıp sabahları geç uyanan baykuşlar gibidir.
Uyku her insanın sağlığı için kritik bir öneme sahiptir ve uyku örüntüleri yaşam döngüsü boyunca değişir. Uykuya gün içinde yaşadığımız tecrübeleri, öğrendiğimiz yeni bilgileri hatırlamamıza olanak tanıyan bir tutkal da diyebiliriz.
Bu nedenle büyüme çağındaki çocuklar için uyku, nefes almak ve yemek yemek kadar önemli bir ihtiyaca sahiptir. Bu yaştaki çocukların araştırmalara 9 saat 15 dakika uyuması yeterlidir.
Bu yaştaki çocukların avantajı uykunun esnek olmasıdır. Bu sayede tüm hafta içi alamadığı uykuyu hafta sonu uyuyarak telafi edecektir. Tabii sınırları aşmamak ve uykusundan fazlasını uyumaması dışında.
Geceleri çocukları uyku saatinden daha geç saatlere kadar uyanık tutacak birçok dikkat dağıtıcı unsur vardır. Bunlardan birçoğu aslında yetişkinleri de uykusuz bırakabilmektedir.
Öncelikle çocuğunuz yüksek tempolu müzik dinliyor, sosyal medyada kayboluyor ya da strateji oyunları oynamaya devam ediyorsa bu aktiviteleri sonlandırmasını istemelisiniz.
Bu yaştaki çocukların sorumlulukları ve ödevleri üzerine fazla bir sorumluluk yükleyebilir. Eğer çocuğunuz ışıkları söndürmesine yarım saat kala hala matematik ödevini yapmaya devam ediyorsa ödevi yarım kalsa dahi bırakmasını isteyebilirsiniz. Sorumluluk bilincini ertesi gün konuşabilirsiniz.
Ebeveynlerin yaklaşımları da ergenlerin öğrenme sürecinde en az uyku kadar önemli bir rolü vardır. Ergenlik çağındaki çocuğunuzun yeterli miktarda uykusunu alması için başvuracağınız ve ona öğreteceğiniz çeşitli yöntemler var.
İşte bunlardan bazıları:
-13-14 yaşından itibaren odaya çekildiğinde lütfen onu rahat bırakın. Işığın söndüğünden emin olmak ve onlara iyi geceler öpücüğü vermek için ona yaklaşık bir saat tanıyın.
-Çocuğunuza yatma vaktinden önce teknolojiden uzak aktivitelerle meşgul olmalarını ve bunu her akşam aynı saatlerde yapmalarını isteyin.
-Çocuğunuza yatağını yalnızca uyku için kullanmasını önerin. Televizyon izlememesini, tabletle oynamamasını, ödev yapmamasını ve hatta yemek yememesini rica edin.
-Uykuya dalmasını kolaylaştıracak bir kitap okuyabilir.
-Dinlendirici bir müzik dinlemesini ve bu müzik eşliğinde bedenini ve ruhunu rahatlatacak hayallerden bahsedebilirsiniz.
-Eğer gece geç yatmalar ve sabah uykusuz kalmalar devam eder ve bu durum uyku problemine dönüşerek, notlarında düşüş ya da gün içinde yorgunluk, halsizlik gibi durumlara dönüşürse bir terapistten destek alabilirsiniz.
