Yüksek kolesterol işareti: Yıllarca görmezden geliniyor

Genellikle “sessiz katil” olarak tanımlanan yüksek kolesterol, yıllarca herhangi bir belirti göstermeden ilerleyebiliyor. Ancak uzmanlar, bazı cilt ve göz değişimlerinin, açıklanamayan yorgunluk veya uzuvlarda hissedilen rahatsızlıkların, kolesterol seviyelerinin tehlikeli boyutlara ulaştığını gösterebileceği konusunda uyarıyor. Kesin tanı için kan lipit testi şart olsa da, bu görsel işaretleri erkenden tanımak hayati önem taşıyor.

GÖZ KAPAKLARINDA SARIMSI LEKELER

Yüksek LDL (kötü kolesterol) seviyesinin en dikkat çekici belirtilerinden biri, göz kapaklarının iç köşelerinde beliren soluk sarı plaklardır. Tıbbi adıyla ksantelazma olarak bilinen bu oluşumlar, kolesterol açısından zengin, iyi huylu tortulardır. Ailesel hiperkolesterolemisi olan bireylerde daha sık görülen bu belirti, sistemik lipid dengesizliklerinin habercisi olabilir.

GÖZDE GRİ-BEYAZ HALKA

Korneanın çevresinde ortaya çıkan gri ya da beyaz halkalar, özellikle 50 yaş altındaki bireylerde görülüyorsa, yüksek kolesterol şüphesiyle değerlendirilmelidir. “Arcus senilis” olarak adlandırılan bu durum, görme yetisini etkilemese de lipid metabolizmasındaki bozuklukları işaret edebilir.

CİLTTE SARI NODÜLLER

Dirsek, diz, el ve ayak gibi bölgelerde görülebilen kabarık, sarımsı cilt lezyonları ksantomalar olarak adlandırılır. Genellikle ailesel lipid bozukluklarının belirtisi olan bu nodüller, kolesterolün deri altı dokuda birikmesiyle oluşur. Bazı ağır vakalarda, toplam kolesterol seviyesi 1.000 mg/dL’yi aşabilir.

TENDONLARDA SERTLİK

Aşil tendonları, dirsek veya ellerde meydana gelen sert, ağrısız nodüller de kolesterol birikiminin bir sonucu olabilir. Tendon ksantomları, özellikle ailesel hiperkolesterolemiyle ilişkili olup, ileri tetkik ve agresif tedavi gerektirebilir.

YORGUNLUK, GÖĞÜS AĞRISI, NEFES DARLIĞI

Koroner arterlerde kolesterol plaklarının birikmesi, kalp kasına giden kan akışını kısıtlayarak yorgunluk, göğüs sıkışması (angina) ve hafif eforla bile nefes darlığı gibi şikâyetlere neden olabilir. Bu belirtiler, kalp krizi riskine işaret eden erken uyarılar olarak kabul ediliyor.

NÖROLOJİK BELİRTİLER

Yüksek kolesterole bağlı damar tıkanıklıkları beyin kan akışını da etkileyebilir. Ani konuşma bozukluğu, tek taraflı uyuşma ya da görme kaybı gibi belirtiler, geçici iskemik atak (TIA) veya felç riskine işaret edebilir. Bu tür belirtiler acil müdahale gerektirir.

UYUŞUKLUK

Kolesterol, yalnızca kalbi değil periferik damar sistemini de etkileyebilir. Karıncalanma, soğukluk hissi, renk değişimi ya da yavaş iyileşen yaralar, periferik arter hastalığına (PAD) işaret edebilir. Bu durum özellikle yürürken bacak ağrısıyla kendini gösterebilir.

Bazı uzmanlara göre, kolesterole bağlı damar sertliği, penis dokularına ulaşan kan akışını kısıtlayarak sertleşme sorunlarına yol açabilir. Bu durum da dolaşım sistemindeki aksaklıkların bir göstergesi olabilir.

Uzmanlar ne diyor?

Uzmanlar, bu belirtilerden bir ya da birkaçını gözlemleyen bireylerin vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurarak kan lipit testi yaptırmaları gerektiğini vurguluyor. Erken tanı ve tedavi, kalp krizi ya da felç gibi ciddi komplikasyonların önlenmesinde büyük rol oynuyor.

Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden ntv.com.tr sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.