ntv.com.tr 08.06.2021 - 10:14 | Son Güncelleme : 08.06.2021 - 10:45
Teknoloji devi Google ve Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, 225 milyon görüntü ve bir petabayttan (1 milyon gigabayt) fazla veri kullanarak insan beyninin küçük bir bölümünün göz atılabilir 3 boyutlu bir haritasını geliştirdi.
Renk kodlu harita, tek bir nörona bağlanan 4 bin aksonu gösteriyor. Aksonlar, sinir sisteminde duyusal girdileri almaktan sorumlu en temel hücreleri oluşturuyor. Sadece bir milimetre küp beyin dokusunu temsil etmesine rağmen, çalışma herhangi bir tür için bu kadar ayrıntılı olarak görüntülenen ve yeniden oluşturulan en kapsamlı harita olarak kayıtlara geçti.
Harita ayrıca, on binlerce yapılandırılmış nöron, milyonlarca nöron parçası, 130 milyon açıklamalı sinaps ve akson yapısı, dendritler ve miyelinler de dahil olmak üzere çeşitli hücre alt yapılarını da içeriyor.
Harvard Üniversitesi'ndeki Lichtman Lab ve Google'daki araştırmacılar haritayı oluşturmak için bir insan beyin korteksinin temporal lobundan mikroskobik örnek aldıklarını açıkladı.
Bu doku numunesi, her biri yaklaşık 30 nanometre kalınlığında 5 bin 300 dilime kesilmeden önce lekelendi ve reçineyle kaplandı.
Yaklaşık 4 nanometreye kadar yakınlaştırabilen bir elektron mikroskobu numuneyi taradı ve tek bir 3 boyutlu görüntüyü hacmi ortaya çıkarmak için bir araya getirilebilecek 225 milyon iki boyutlu fotoğraf oluşturdu.
Diğer taraftan Google, 1 Haziran tarihli bir blog yazısında, “kazanılan içgörüler, en iyi ihtimalle, sinirbilimdeki en ilginç nesne olan insan beynini anlamak için yalnızca kısmen bilgilendiricidir” ifadelerini kullandı.
Proje için doku örnekleri, cerrahların epilepsiyi hafifletmek için ameliyat yaparken normal serebral korteks parçalarını çıkardığı Massachusetts General Hospital'daki hastalar tarafından isimsiz olarak sağlandı. Üç boyutlu harita korteksin altı katmanının tamamında birden fazla hücre tipini kapsayan insan korteksindeki sinaptik bağlantının ilk büyük ölçekli çalışması oldu.
Genellikle 'gri madde' olarak adlandırılan serebral korteks, memeli beyninin en büyük kısmını oluşturuyor ve altı katmana kadar sinir hücresi barındırıyor. Gri madde, düşünme, planlama, algılama, dil, hafıza ve gönüllü hareket gibi birçok üst düzey işlevden sorumlu.
Öte yandan, haritayı görüntülemek isteyenler açık kaynaklı bir çevrimiçi 3 boyutlu görselleştirme arayüzü olan Neuroglancer’ı ziyaret edebileceği ifade edildi. Neuroglancer'ın ziyaretçileri, katmanlarına göre belirli hücreleri seçerek gelen ve giden sinapsları görüntüleyebiliyor.
Google, projenin ana amacının insan beynini incelemek için yeni bir yol üretirken aynı zamanda bir organizmanın sinir sistemini haritalamak için kullanılan temel teknolojiyi geliştirmek olduğunu ifade etti.
