Haberler - ntv.com.tr 15.01.2019 - 09:57
Şu anda bu dalgaların tam olarak ne olduğunu ve nereden geldiğini bilmiyoruz. Bu duruma dair BBC'nin derlediği 5 teori şöyle...
Yıldızlar patladığında ya da öldüğünde, süratle dönen nötron yıldızlara dönüşüyorlar. Astronomlara göre, güçlü manyetik alana sahip bu tarz bölgelerde gizemli sinyaller oluşabiliyor.
British Columbia Üniversitesi'nden (UBC) gökbilimci Ingrid Stairs, "Nötron yıldız fikri kulağa mantıklı geliyor. Ancak ne tarz bir fizik durumu radyo dalgalarında enerji patlamasına yol açıyor bilmiyoruz" diye konuşuyor.
İki nötron yıldızının birbiriyle birleşmesi de sinyal oluşumuna yol açan başka bir olasılık olarak görülüyor.
Kanada McGill Üniversitesi'nden Shriharsh Tendulkar, bu teorinin iki ana teoriden birisi olduğunu düşünüyor. Ancak bu senaryo sadece kozmik sinyallerle uyumlu görünüyor.
Tendulkar, "Bu müthiş bir olay ama tekrar eden radyo sinyallerinin durumunu açıklamaya uygun değil" diye belirtiyor.
Teleskoplar tarafından pek çok radyo dalgası tespit edildi. Fakat bu dalgalar sonradan kayboldu.
Şu ana kadar sadece iki dalganın tekrarlayan sinyal gönderdiği tespit edildi. Bu niteliklere sahip dalgaları açıklamak için başka bir teoriye ihtiyaç var.
Blitzar, süratle dönen bir nötron yıldız. Zaman içinde kendi ağırlığıyla yok olup kara deliğe dönüşüyor.
Bu durum yıldızın ortadan kaybolmasına yol açtığı için tekrar sinyal üretme durumu söz konusu olmuyor.
Kara delikler pek çok teoride belirtiliyor. Daha önce belirtildiği gibi nötron yıldız kara deliğe dönüşüyor ve sonrasında yok edici kara deliğe dönüşüyor.
Bazıları dalgaların doğal yollarla oluştuğuna inanırken bazıları duruma dair spekülasyon yaparak bunun yeni bir yer küre oluşumuyla ilgisi olduğunu savunuyor.
Ancak profesör Stairs bunun olanaklı olmadığını düşünüyor.
Stairs, "Bu dalgalar gökyüzünden çok farklı uzaklıklardan geliyor. Çok farklı galaksilerle ilişkilendirilmeliler. Bu hiç de ikna edici değil. Çünkü farklı uzaylı medeniyetlerinin aynı sinyali üretmek için karar vermesi anlamına geliyor. Bu da pek olanaklı değil" diye belirtiyor.
Kanada’da yer alan British Columbia Üniversitesi’nden bilim insanları, CHIME (Kanada Hidrojen Yoğunluğu Haritalama Deneyi) isimli interferometrik radyo teleskobu ile galaksinin 1,5 milyar ışık yılı ötesinden gelen 13 hızlı radyo dalgası patlaması tespit ettiklerini açıkladı.
Kaynağı belirsiz radyo dalgası patlamalarının yalnızca birinin tekrarladığının belirtildiği açıklama gök bilimi dünyasında heyecan yaratırken, bilim tarihinde bu güne kadar keşfedilen tekrarlı hızlı radyo dalgası patlaması sayısı ikiye yükseldi.
British Columbia Üniversitesi’nde araştırmacı olan Ingrid Stairs, şu ana kadar keşfedilen 6O hızlı radyo dalgası patlamalarından yalnızca birinin 6 kez tekrarladığını ve tekrarlı sinyalin aynı yerden gelebileceğini bilindiğini vurgulayarak yaptıkları keşfin önemiyle ilgili şu açıklamayı yaptı:
"Hızlı radyo patlamaları yalnızca milisaniye sürüyor ve Güneş'in haftalarca verdiği enerjiye eşdeğer enerjiyi 1 saniyenin daha da altında bir sürede açığa çıkarıyor."
“Şu ana kadar, yalnızca bir tane tekrar eden FRB (Hızlı Radyo Dalgası Patlaması) biliniyordu, diğer seçeneklerin de olduğunu bilmek uzayda daha fazlasının olabileceğini gösteriyor. Çalışmak için ne kadar tekrarlayıcı kaynak bulundukça kozmik bulmaca da o kadar çok anlaşılabilir."
Nature dergisinde araştırmacıların yazdığı iki makaleden birinde belirtildiğine göre 2 tekrarlı radyo sinyalinin bulunması onların varlığını kanıtlıyor ve insanlığın muhtemelen uzayın derinliklerinden gelen daha fazla tekrarlı radyo sinyali bulabileceğini gösteriyor.
Tüm araştırmacılar sadece üç haftalık bir süre içinde 13 patlamadan bazılarını tespit etti ve bu durum kaynak arayışı içinde olan bilim insanlarına çok büyük bir veri hazinesi sundu.
Bu sayede, radyo sinyalleri geldikleri olağandışı ortamla ilgili bazı kanıtlar sunabilir, belki de uzay uygarlıklarının gizemli teknolojisini açıklayabilir.
McGill Üniversitesi’nden Arun Naidu konuyla ilgili yaptığı açıklamasında, “Radyo dalgalarının kaynakları her ne olursa olsun, üretildikleri frenkans aralığının ne kadar geniş olduğunu görmek çok ilginç. Kaynağın belirli bir frekansın altında bir şey üretemediği bazı modeller vardır” ifadelerini kullandı.
Keşfedilen 13 radyo dalga patlamasının en az 7’sinin 400 MHz olarak kaydedildiği ve bunun şu ana kadar algılanan en düşük frekans olduğu aktarıldı. Açıklamada radyo dalgası patlamalarının daha çok olabileceği ama bunları CHIME’nin tespit edebileceği aralıktan düşük olabileceği kaydedildi.
Radyo sinyallerin kaynağı ile ilgili net abir açıklama bulunmuyor, ancak yaygın kabul gören görüşlerden biri kara deliklerle çarpışıp yok olan yıldızların yarattığı enerji patlamaları sonucunda bu tür radyo dalgalarının yayılabileceği... Yine de bu durumun tekrar eden patlamaları açıklamakta biraz zayıf kaldığı ifade ediliyor.
Uzayın derinliklerinden gelen güçlü radyo dalgaları ilk kez 2007'de Avustralya'daki Parkes radyo teleskobu tarafından tespit edilmişti.
Bilim kurgu filmlerinin değişmezi insanoğlu ile uzaylıların karşılaşmaması bu kez de bilimin merceğinde.
Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) çalışanı Alan Stern, insanoğlunun neden hala dünyadışı bir medeniyet ile iletişime geçemediğine dair yeni bir teori ortaya attı.
American Astronomical Society’nin düzenlediği konferasta bir açıklama yapan Stern, bunun nedeni olarak uzaylıların tahmin ettiğimizin aksine sualtı bir medeniyet geliştirmiş olabileceği ihtimalinin latını çizdi.
Stern, dünyadışı canlıların galaksinin başka bölümlerinde, yaşadıkları gezegende bulunan okyanusların derinliklerinde bulunuyor olabilecekleri iddiasını ortaya attı.
Pek çok filme konu olan bu olayın neden henüz gerçekleşmediğini araştıran bilim insanları olası diğer senaryoları belirlemişti.
Evrende gezegenimize benzeyen 40 milyar gezegen var. Ancak herhangi bir gelişmiş medeniyetin bizimle bağlantı kurması sandığımızdan daha uzun sürebilir.
Zira uzaylıların kullandığı dalgaların seyahat mesafesi sandığımızdan daha yavaş olabilir.
Ayrıca bu dalgalar bizim fark edemeyeceğimiz kompleks bir yapıya sahip olduğu için gözden kaçırıyor da olabiliriz.
Zira uzayı 1984'ten beri dinliyoruz ve bu teknolojimiz oldukça ilkel olabilir.
Ayrıca gezegenimizden 32 ışık yılı uzaklıktaki dalgalar henüz bize ulaşmış değil. Evrenin büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda bize doğru ilerleyen "ilk merhaba" mesajı hala yolda olabilir.
Bizim de uzaya 100 yıldan biraz fazla süredir dalga gönderdiğimizi düşünürsek bizim mesajımızın da hala bir medeniyete ulaşamadığını söylemek mümkün.
En karamsar senaryoya göre, evrende başka yaşamlar arayan tek medeniyet biz olabiliriz.
Ya da başka bir gezegendeki yaşam daha biz ulaşamadan kendisini yok etmiş olabilir. Gezegenimizin Soğuk Savaş yıllarında nükleer savaş tehdidi altında yaşadığını düşünürsek başka bir medeniyetin benzer bir sebepten yok olması da oldukça muhtemel.
En kötü senaryo ise Hollywood'un en çok işlediği konu olan gelişmiş bir medeniyetin evrendeki diğer uygarlıkları işgal ederek gelişimini sürdürmesi. Bu da bizimle bağlantıya geçmemelerini oldukça mantıklı hale getiriyor.
