Yapay zeka insanları suça mı teşvik ediyor?

Milyonlarca kişinin kullandığı OpenAI, kullanıcılarına yağdırdığı övgüler nedeniyle son günlerde eleştiri oklarının hedefinde. Sosyal medyada yer alan bazı iddialara göre, yapay zeka kişiyi pohpohlayarak suça teşvik ediyor ve pişmanlık gibi duyguların etkisini en aza indiriyor.

Psikolog Ian MacRae, yapay zekanın ''destekleyici'' tavrının altında, bağımlılık yaratma isteğinin yattığını ileri sürerek, bunun kasıtlı bir tasarımın sonucu olduğunu ifade etti.

Harvard Business Review tarafından yürütülen araştırma, dil modellerinin son zamanlarda yazı yazma, düzenleme veya kod hata ayıklama gibi görevler için daha az kullanıldığını ortaya koydu. İnsanlar, yapay zekaya içerik üretimi ve teknik yardımın yanı sıra, kişisel problemlerinin çözümü için de başvuruyor. Bu değişim, dil modellerinin manipülasyonuna dair daha fazla farkındalık geliştirilmesi gerektiği anlamına geliyor.

Bir aracın metninizi düzenlemesi ve kod oluşturması normaldir ancak bir makinenin sizinle duygusal bağ kurmasını beklemek ve onu yaşam koçu bellemek, kabul edilebilir bir durum değildir.

MacRae, son güncellemelerle birlikte yapay zekanın, duyguları anlamadığı halde anlıyormuş gibi yaptığını, bu sayede kullanıcıları daha fazla meşgul edebildiğini söyledi.

Uzman isim, bu durumun bireylerdeki psikolojik yansımasını ise 3 etkene bağladı:

Kendi çıkarını gözetme yanılgısı: Kendimizi iyi hissettiren şeylere daha çok inanma eğilimindeyiz.

Yanılgılı üstünlük: Özellikle övüldüğümüzde yeteneklerimizi abartma eğilimindeyiz.

Antropomorfizm: İnsan olmayan varlıklara bilinç ve niyet yükleme eğilimimiz vardır. 

Recent neuroscience araştırmaları da, samimi ve flörtöz övgülerin beynin ödül devrelerini harekete geçirdiğini gösteriyor.

Ancak unutmamak gerekir: Yapay zekanın zihni yoktur. Anlayıştan ve bilinçten yoksundur. Bilgiye sahip değildir, sadece matematiksel işlemler yapar. Dil üzerinde son derece etkili olan bu matematik, kullanıcılarda özel bir cevher keşfetmez ve temelde herkese aynı tavırla yaklaşır.