Adım adım facia! Beşiktaş'ta 29 kişinin öldüğü yangının keşif raporu hazırlandı

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca Gayrettepe Yıldız Posta Caddesi Gönenoğlu Sokağı'ndaki 16 katlı binanın eksi 1 ve eksi 2. katlarında faaliyet gösteren gece kulübündeki yangının ardından başlatılan soruşturma sürüyor.

Bu kapsamında ihmal ve kusurları bulunduğu gerekçesiyle gözaltına alınan 12 şüpheliden biri emniyetten 2 şüpheli ise savcılık sorgusunun ardından, 1'i de nöbetçi hakimlikçe mahkemece serbest bırakılırken 8 şüpheli ise "taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan tutuklandı.

Öte yandan, söz konusu iş yerinin ruhsatlandırılması, çalışma izni ve esasları ile süreç içindeki denetimlerine dair tüm bilgi ve belgelerin soruşturma kapsamında toplanmaya devam edildiği, soruşturmanın sürecine bağlı olarak ilgili kamu ve belediye görevlileri hakkında da işlem yapılacağı belirtildi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturması kapsamında bilirkişiler ve 2 savcı tarafından yapılan inceleme sonrası hazırlanan keşif raporunda, yangına yol açan tedbirsizlikler ve yangındaki ihmaller gözler önüne serilirken, iş yeri açılışının Ramazan Bayramı'na yetişmesi için genel tadilatın aceleye getirildiğine dikkati çekildi.

Keşif raporunun değerlendirme bölümünde, dekor, demir doğrama, mobilya işleri, elektrik işlerini yapan firmalar bulunduğu belirtilerek, yangın esnasında 30'dan fazla çalışanın tadilat çalışmasını yürüttüğü kaydedildi.

İş yerinin fiziksel özelliklerinin anlatıldığı raporda, iş yeri iç mekanının oval şeklinde olduğu, etrafında localarla çevrilmiş 750 metrekarelik alan bulunduğu, asma katların yine tüm salonu çevreleyecek loca şeklinde ve oval biçimde devam ettiği, eğlence merkezinin, 2000 metrekare veya üzeri kapalı bir alandan oluştuğu ve iç tadilatların tüm mekanlarda aynı anda, birden yapıldığının anlaşıldığı vurgulandı.

Bu nedenle çalışan sayısının bu kadar çok olduğunun anlaşıldığı belirtilen raporda, şu çarpıcı tespitler yer aldı:

"Tüm çalışmaların ana salonda yapıldığı, bu kısmın tamirat, tadilat monte yapma yeri olarak kullanıldığı, demir doğrama, ekleme, kaynak, birleştirmenin bu kısımda yapıldığı, burada yapılan bu kadar elektrikli çalışma esnasında elektrik sigorta ve elektrik panosunda nasıl bir arızanın meydana gelmediğinin anlaşılmadığı, ana salona giriş yapılan yerin sağ tarafında asılı vaziyette kalmış ve halen uçunda elektrot bulunan kaynak makinesinin bulunduğu, bu kısımda bulanan demir doğramalar üzerinde çalışma yapıldığı tespit edilmiştir.

Kaynak yapılan yerde zemin seviyesinde çok miktarda, tahtalar kırıntıları, tahta talaş ve tozları, izolasyon malzemeleri, duvar kaplama dekor malzemeleri, strafor kırıntıları, poliüretan malzemeler, koltuk süngerleri olduğu bir kısımda yangın başlamıştır. Bu kısımdaki kaynak makinesinin aktif vaziyette olduğu, diğer tarafta görülen kaynak makine ve aletlerinin kapalı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yangının ağırlık merkezinin, salon girişine göre sağ tarafta olduğu, burada yapılan elektrotlu kaynak makinesiyle yapılan çalışma esnasında yere ve etrafa dağılan kıvılcımların yerde ve kaynak yapılan yerin sahne altı veya loca altı aralarından kapalı yere düştüğü, burada bulunan yanıcıları tutuşma sıcaklığına kadar ısıtarak alevli yanmayı başlattığı belirlenmiştir."

Raporda, çalışmanın devam etmesi ve etrafa dağılan kaynak ışını nedeniyle yanmanın geç fark edildiğine işaret edilerek, yangının etrafta bulunan çok çabuk yanıcı ve kolay alev alıcı diğer malzemelere sirayetiyle hızlı bir şekilde yayılmış olabileceği kaydedildi.

Soruşturma kapsamında gözaltına alınan şüphelilerin ifadeleri de yangının, işlerin bir arada yapılmasından doğan ihmalle çıktığı gerçeğini gözler önüne serdi.

Gece kulübünün ortaklarından şüpheli Mehmet Menduh C. ifadesinde, yangın sırasında muhasebe kısmında çalıştığını, Kahraman E. tarafından odasının kapısının çalındığını ve kendisine yangın çıktığının haberini verdiğini aktararak odasından dışarıya çıktığını, muhasebenin yanında bulunan ofisten yan taraftaki mağazaya açılan bir kapı aracılığıyla şüpheliler Salim A. ve Kahraman E. ile dışarıya kaçtıklarını anlattı.

Metal işlerini yapan firma sahibi şüpheli Kahraman E. de ramazanın ikinci günü çalışmaya başladıklarını söyledi.

İş yeri çalışanlarının bir yandan iş yerinde bulunan ses izolasyon malzemelerini söktüklerini ve kendi çalışanlarının yaklaşık 17 gün çalıştıklarını aktaran Kahraman E, "Sonra işin yetişmeyeceği düşüncesi oluştu ve bir yandan mobilyacılar da işe başladı. Onlarla birlikte yaklaşık 5 gün birlikte çalıştık. Orada genellikle her gün 12-13 kişi çalışıyorduk. Ancak o gün iş yeri çalışanlarının da olay yerinde olduğunu, sahneciler ve ahşapçıların sayısının çok fazla olduğunu gördüm. Bu yüzden de ölü sayısının fazla olduğunu düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

Gece kulübünde garson olarak çalışan Engin E, iş yerinde servis personeli olarak 40 kişi çalıştıklarını, iş yerinin her yıl ramazan ayında olduğu gibi bu ay da kapandığını, personelin izne ayrıldığını ve ramazan ayının ilk günlerinde iş yerinde büyük bir tadilata başlanıldığını dile getirdi.

Engin E, ramazanın bitmesine az kaldığı için iş yerinde personel müdürü olarak görev yapan E. D, 1 Nisan'da, saat 22.00 sıralarında iş yerindekilerin bulunduğu gruptan, "Herkes saat 11.00'de dükkanda olsun." şeklinde mesaj gönderildiğini anlattı.

Kendisinin de olay günü 11.30 sıralarında iş yerine geldiğini belirterek, şunları aktardı:

"İş yerinin alt katında bulunan çay ocağında Z.A. ve vefat eden Ahmet Kartal ile birlikte çay içtik. İş yerinde demir ustaları, mobilyacılar, kaynakçılar ve DJ'ler vardı. Bu saydığım işleri yapan ustalar iş yerinin alt katında kendi ekipleriyle çalışıyorlardı. Mobilyacıların kestiği sunta ve tahta molozlarını Z.A, N.B. ve Ahmet Kartal'la birlikte iş yerinin dışında bulunan çöp konteynerine atmaya gittik. Molozları attıktan sonra iş yerine geri göndük. Arkadaşlarımızdan Ahmet Kartal önden iş yerine girdi. Biz arkasından gidiyorduk. Birden iş yerinin kapısından büyük bir alev geldi. Ahmet içeride kaldı çıkamadı. Biz de hemen dışarı kaçtık. Kapıdan gelen büyük alevler neticesinde iş yerinde çok kısa sürede büyük yangın çıktı."

Soruşturma kapsamında yapılan çalışma ve incelemeler neticesinde hazırlanan raporlar ve elde edilen bulgular, diğer ihmalleri de ortaya çıkardı.

Açık kaynak yapılmasıyla başlayan yangının, yanıcı malzemelerin iş yerinde tutulması, binanın giriş çıkış kapılarının kapalı olması, yangın söndürme sisteminin çalışmaması ve acil çıkışları gösteren aydınlatıcı tabelaların olmaması gibi tedbirsizlik ve aksaklıklar nedeniyle büyüyerek can kaybının artmasına yol açtığı belirtilen raporda, şüphelilerin tedbirsiz hareket ederek sorumluluklarını yerine getirmediklerine vurgu yapıldı.

Olayla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alınan bazı şüphelilerin emniyette verdiği ifadeler, yangın sırasında ölen işçilerin kaçabilme ihtimallerinin bulunduğunu ancak çıkış yönünü bulamadıkları için hayatlarını kaybettiklerini de ortaya koydu.

İşçilere iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin eğitim verilmediği ve risk planlamasının olmadığına dikkati çekilen raporda, şüphelilerden Zafer A'nın tadilat sırasında gece kulübünün giriş kapısının kapalı tutulduğu ve yalnızca arka çıkış kapısının açık olduğu beyanı yer aldı.

Raporda 29 kişinin, yangın esnasında oluşan yüksek ısı ve oluşan karbonmonoksit gazından etkilenerek öldüklerinin tahmin edildiği aktarıldı.

Kahraman E, kaynakçı Ahmet Sever'in, malzemenin sıkıntılı olduğunu ve çıkartılması gerektiğini söylediğini belirterek, "Bunun üzerine durumu Sinan beye ilettik. Olay günü alt kattaki bu son kaynak rötuşunu yapmadan, yani biz işimizi tamamen bitirmeden, kenara aldırdığımız izolasyon malzemelerinin olaydan birkaç gün önce tekrar locaların altına yerleştirildiğini gördüm. Ancak bu talimatı kim verdi bilmiyorum." dedi.

Normal koşullarda tadilat yapacakları alana, bütün yanıcı ve tehlikeli malzemelerin söküldükten sonra girmeleri gerektiğini söyleyen şüpheli "En az bir ay çalışmamız vardı; ancak ilk toplantıda bize ramazan ayı bitmeden tadilatın bitmesi gerektiğini, aksi halde bayramda mekanı açamayacaklarını ve bunun büyük bir maddi kayba yol açacağını söylediler. Biz de süre kısıtlı da olsa işi kabul ettik. Yaşanan olaydan dolayı çok üzgünüm. Böyle olsun istemezdim." diye konuştu.