Nesli tükenme tehlikesi altındaki yüzlerce ''Türk semenderi'' Diyarbakır'da görüldü

Hani ilçesinin Elazığ ve Bingöl sınırı yakınında bulunan kırsal Kaledibi Mahallesi'nin Güzelce mezrasında yörede "Laydazık" adı verilen çayın üzerindeki şelalenin oluşturduğu gölette Anadolu'nun bazı bölgelerinde sulak alanlarda nadir olarak görülen sarı benekli semenderlerin yaşadığı tespit edildi.

Göletin sarı benekli semenderlerin yaşam alanı olduğu, mezrayla sınırı bulunan Elazığ'ın Arıcak ilçesinden dağları, ormanları ve bitki örtüsüyle öne çıkan bölgeye gezinti için giden doğasever Mazlum Bayet tarafından belirlendi.

Su altında görüntülenen semenderlerden erişkin olanlarının siyah ve sarı benekli, yeni gelişmekte olanlarının gri tonlarda ve sarı beneklerinin belirgin olmadığı görülüyor.

Bayet, sarı benekli semenderleri ilk olarak mayıs ayının ilk haftasında Güzelce mezrası kırsalındaki dağlık ve ormanlık alanda yer alan şelale ve göleti görmeye gittiğinde fark ettiğini söyledi.

Göletin suyuyla yüzünü yıkamak istediği esnada su altındaki semenderleri gördüğünü ifade eden Bayet, "Buradaki köy halkı bunların sarı benekli semender olduğunu bilmiyordu, ben onlara nesli tehlike altındaki bir tür olduğunu söyleyene kadar. Durumu anlattıktan sonra köy halkı buraya daha da önem verdi, sarı benekli semenderleri koruma altına aldı. Özellikle hayvanlarına su vermeye gelen çobanlara karşı korumayı aldılar." diye konuştu.

Bayet, bölgenin dağları, ormanlık alanları, bitki örtüsü ve ilkbaharda coşkun akan deresi ve şelalesi ile doğa harikası bir yer olduğunu ancak Türkiye'deki doğaseverler tarafından pek bilinmediğini dile getirdi.

Şelale ve göletin yüzlerce sarı benekli semendere ev sahipliği yapmasının bölgeyi daha değerli hale getirdiğini belirten Bayet, şunları kaydetti:

"Yüzlerce semender var burada. Bir önceki gelişimde (mayıs ayı) daha çok büyüklerini görüyordum, tek tük yavrular vardı. Şimdi geldiğimizde (haziran ayı) yavrulamışlar. Üreme döneminde çok sayıda yavru görüyoruz göletin içinde. Burada yüzlerce sarı benekli semenderi bir arada görebiliriz."

Bayet, semenderlere yaşam alanı olan şelale ve göletin koruma altına alınması için köylülerle ilgili kurumlarla iletişime geçeceklerini sözlerine ekledi.

Mezra sakinlerinden Beyset Alveroğlu da şelale ve göletteki semender popülasyonunun son birkaç yılda arttığını, bunların nesli tükenme tehlikesi altındaki nadir hayvanlar olduğunu Bayet'ten öğrendiklerini söyledi.

Buranın önemini anladıktan sonra gölette yaşayan semenderlerin rahatsız edilmemesine gayret gösterdiklerini vurgulayan Alveroğlu, "Buraya zarar gelmemesi için dikkat ediyoruz. Şu an üreme zamanı. Büyükler taşların arasında saklanıyor, yavrular göletin içinde geziyor. Dağlarımızı, şelalelerimizi herkes görsün, köyümüzü tanısınlar, ovalarımızı ve meralarımızı görsünler istiyoruz" ifadelerini kullandı.

Sadık Alveroğlu ise şelale ve göletin sarı benekli semenderler ile doğa harikası bir yer olduğunu anlattı.

"Nesli tükenmekte olan tür olduğu söylendi bize. Biz de dikkat etmeye çalışıyoruz. Buraya kim gelirse gelsin nesli tükenmekte olan semenderlerimize zarar vermeyecek şekilde izlemelerini söylüyoruz." diyen Alveroğlu, isteyenlerin Diyarbakır'ın Hani, Elazığ'ın Arıcak ve Bingöl'ün Genç ilçesindeki rotalardan köylerini gelebileceğini, bölgenin doğası ve semenderleriyle gezip görmeye değer bir yer olduğunu kaydetti.