Kan grubunuza dikkat: Felç riski daha yüksek

Son yıllarda yapılan geniş çaplı bir genetik araştırma, kan grubu ile felç riski arasında dikkat çekici bir ilişki olduğunu gözler önüne serdi. Özellikle erken yaşta görülen iskemik felçlere odaklanan çalışma, A kan grubuna sahip bireylerin bu tür felçleri geçirme olasılığının diğer gruplara göre belirgin şekilde yüksek olduğunu ortaya koydu.

2022 yılında yayımlanan analizde, 18 ila 59 yaşları arasında erken iskemik felç geçirmiş yaklaşık 17.000 kişi ile felç geçirmemiş 600.000’den fazla bireyin genetik verileri incelendi. 48 farklı çalışmanın dahil edildiği bu büyük çaplı analizde, ABO kan gruplarının erken felç riskinde önemli bir belirleyici olduğu saptandı.

Çalışmanın öne çıkan bulgularına göre:

A kan grubuna sahip bireylerin 60 yaşından önce felç geçirme riski yaklaşık yüzde 16 daha yüksek.

O kan grubundaki bireyler, diğer gruplara kıyasla yüzde 12 daha düşük risk taşıyor.

B kan grubunun ise her yaş grubunda felç geçirme riskini yaklaşık yüzde 11 artırdığı gözlemlendi.

AB grubuna ilişkin veriler ise daha değişken ve popülasyona göre farklılık gösteriyor.

Maryland Üniversitesi’nden araştırma ekibinin başındaki nörolog Dr. Steven Kittner, “A kan grubunun felç riskini neden artırdığı henüz tam olarak bilinmiyor” derken, bu durumun muhtemelen pıhtılaşma süreçlerinde görevli kan proteinleriyle ilişkili olduğunu belirtti.

GENETİK MEKANİZMALAR NE DİYOR?

Araştırma, A grubunu kodlayan genlerin, pıhtı oluşumunu etkileyen biyolojik faktörlerle bağlantılı olabileceğini gösterdi. . Bu durum, damar içinde pıhtı oluşumu riskini artırarak erken felç ihtimalini yükseltiyor.

YAŞ FAKTÖRÜ

Araştırmacılar ayrıca, 60 yaş üstü bireylerde A grubu ile felç riski arasında anlamlı bir bağlantı olmadığını saptadı. Bu da, erken felçlerin oluşum mekanizmasının geç yaşta görülen felçlerden farklı olabileceğini düşündürüyor. Genç bireylerdeki felçlerin daha çok pıhtılaşmaya bağlı nedenlerden, yaşlı bireylerde ise ateroskleroz gibi damar sertliği kaynaklı nedenlerden geliştiği ifade ediliyor.

Uzmanlar, A grubundaki bireylerde görülen %16’lık risk artışının istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ancak klinik açıdan mütevazı bir etki yarattığını vurguluyor. Dr. Kittner’a göre, bu bulgu A grubuna sahip bireylerin rutin bir taramaya alınmasını gerektirecek düzeyde değil. Asıl öncelik, yüksek tansiyon, diyabet, sigara kullanımı ve obezite gibi değiştirilebilir risk faktörlerinde olmalı.

Araştırmaya katılan bireyler ağırlıklı olarak Kuzey Amerika, Avrupa, Japonya, Pakistan ve Avustralya gibi bölgelerden gelirken, çalışmanın %65’i Avrupalı katılımcılardan oluştu. Gelecekte farklı etnik kökenleri içeren araştırmalarla bu bağlantıların daha net anlaşılması bekleniyor.

A kan grubu, erken yaşta felç geçirme riski açısından istatistiksel olarak en yüksek grubu oluştururken; O grubu, koruyucu bir faktör olarak öne çıkıyor. Ancak uzmanlar, kan grubunun yalnızca bir risk belirteci olduğunu, yaşam tarzı ve kronik hastalıkların felç riskini çok daha fazla etkilediğini vurguluyor.