Doktorlara 'işkencenin önlenmesi' eğitimi

İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nadir Arıcan, Avrupa Konseyince finanse edilen ''İşkenceyi Önlemede Uluslararası Bir Araç: İstanbul Protokolü ve Uygulamacı Eğitimleri'' programı kapsamında düzenlenen törende yaptığı konuşmada, İstanbul Protokolü'nün herhangi bir işkence iddiası olduğunda izlenmesi gereken hukuki ve tıbbi prosedürleri anlatan, Birleşmiş Milletlerce önerilen bir rehber olduğunu belirtti.

Doç. Dr. Arıcan, ilk çalışmaları 1996 yılında başlayan projenin, adli tıp uzmanı olmayan hekimler, hakim ve savcıların faydalandığı geniş kapsamlı, işkencenin tıbbi olarak belgelendirilmesi, etkin soruşturma yapılmasına yönelik bir çalışma olduğunu belirtti.

İSTANBUL PROTOKOLÜ
Protokolün, 1999 yılında İstanbul Tıp Fakültesi'ndeki oturumlarda taslak olarak son halini aldığını ifade eden Doç. Dr. Arıcan, bu nedenle söz konusu çalışmanın ''İstanbul Protokolü'' olarak adlandırılan uluslararası bir belge niteliği taşıdığını kaydetti.

Doç. Dr. Arıcan, aynı zamanda Birleşmiş Milletlerin imzaladığı bir belge olma özelliğine de sahip protokolün, 2000 yılından itibaren pek çok ülkede kullanılmaya başlandığına işaret ederek, şunları söyledi:

"Protokolün kabulünden sonra eğiticiler belirlenerek, 'Eğitici Eğitimleri' tamamlandı. Daha sonra da 4 bin hekim ile bin savcı ve 500 hakimi kapsayan eğitim süreci başlatıldı. Hakim ve savcıların eğitimleri tamamlandı, hekim eğitimleri ise devam ediyor. Kocaeli'ye paralel olarak Mersin, Şanlıurfa ve Nevşehir'de eğitimler sürdürülüyor. Türk Tabipler Birliğinin bir araştırmasına göre yaklaşık 8 bin hekim rapor yazıyor, ancak projede 4 bin hekime eğitim vereceğiz. Bu nedenle kasım ayında eğitimler tamamlansa da sizler eğitilenler olarak çevrenizdeki hekimleri bilgilendireceksiniz.''
         
İŞKENCENİN ÖRTBAS EDİLMESİNİ ÖNLEMEK         
Kocaeli Tabip Odası Başkanı Esra Yüksek de İstanbul Protokolü'nün bir ihtiyaçtan doğduğuna dikkati çekerek, protokolün işkence olaylarının örtbas edilmesini önleyip, işkenceye uğrayanların muayene edilmesini ve baskı altında kalmadan rapor verilebilmesini hedeflediğini kaydetti. Yüksek, şöyle devam etti:

''Bu protokol, baskılara maruz kalan sağlık çalışanları ve hukukçular ile karar verme konumunda bulunan tüm kişileri desteklemek amacıyla oluşturuldu. İstanbul Protokolü yakın zamanda ilk kez Engin Ceber olayında kullanıldı. Gözaltında öldürülen Engin Ceber olayına giren Türk Tabipler Birliği yetkilisi 'bu olayda işkence vardır' diyebildi. İşkence ve diğer zalimane, insanlık dışı, aşağılayıcı muamele ve cezalardan kurtulmanın yolu, diğer hakların korunmasından geçer. Hukuk kuralı olmadığında, özgür konuşma suç olduğunda, hiçbir belge, hiçbir prensip, hiçbir kılavuz kimsenin işine yaramaz.''

İl Sağlık Müdürlüğü Eğitimden Sorumlu Müdür Yardımcısı Sabri Medişoğlu ise idare olarak eğitimlere gereken desteği verdiklerini belirterek, ''İşkence olmayan ve işkence yapıldığında herkesin gönül rahatlığıyla raporlandırabildiği bir dünya diliyorum'' dedi.

Kocaeli'nde 28 Ekime kadar devam edecek eğitim programlarında, Kocaeli'nin yanı sıra Düzce, Bolu ve Sakarya'dan toplam 200 hekim eğitim alacak. Eğitimler sonunda hekimlere ''Katılım Belgesi'' verilecek.