İnsan sağlığını, genetik ve çevresel faktörler belirliyor. Geçmiş yıllarda sadece çevresel faktörlerin neden olduğu hastalıklara müdahale edebiliyorken, günümüz teknolojisinde genetik faktörler sonucu ortaya çıkan rahatsızlıklara karşı da artık tedbir alınabiliyor.
Genetik tarama testleri, çevresel risk faktörleriyle birlikte değerlendirilerek birçok hastalıktan korunmada yol gösterici olabiliyor. Dr. Aytaç Keskineğe, bu noktada önemli bir görev üstlenen ‘genetik kimlik’ hakkında bilgi verdi. Genetik kimlik sayesinde insanların hayatları boyunca karşılaşabilecekleri hastalıkları önceden bilmelerinin mümkün olabileceğini belirten Keskineğe, şunları aktardı:
“Genetik şifremizi aydınlatmak üzere araştırmalar sürüyor. Bunların birçoğu hayatımızı olumsuz yönde etkileyecek riskleri önceden tespit etmeyi sağlıyor. Bu sayede gereken tedbirleri zamanında alarak sağlıklı ve uzun ömürlü bir yaşam sürme olasılığı artıyor. Genetik test işlemi için hazır oluşturulmuş örnek alma kitleri bulunmaktadır. Testi yaptırmadan yarım saat önce yemek yememek, su içmemek, diş fırçalamamak, çay, kahve ve sigaradan uzak durmak gereklidir. Ağrısız ve acısız son derece basit bir şekilde gerçekleştirilen bu işlem ile elde edilen DNA, ilgili merkeze gönderilerek testler çalışılmaktadır.”
Gen haritasının Avrupa ve Amerika’daki merkezlerde çıkarıldığını belirten Dr. Keskineğe'nin verdiği bilgiye göre, genellikle micro-array veya micro-chip teknolojisi kullanarak 1000’e yakın gen üzerinde milyonlarca nokta incelenerek analiz yapılıyor. Bu analiz sayesinde de genetik kimlikler ortaya çıkartılıyor.
GENETİK KİMLİK NE İŞE YARAR?
Dr. Aytaç Keskineğe, genetik testlerle elde edilen bilgilerin ne anlama geldiğini, “Bu merkezlerde incelenen DNA’nız, içinde bulunduğunuz sağlık durumunuz ve gelecekteki sağlık riskleriniz için önemli veriler saptamaktadır. Örneğin, Alzheimer için genetik yatkınlığı olan bir kişi, daha fazla B vitamini kullanarak ve matematik problemleri, bulmaca vb. beyin jimnastikleri ile bu hastalığı geciktirebilir ve şiddetini azaltabilir. Bu testlerin birçoğunda kişiye 80-100 sayfa uzunluğunda son derece ayrıntılı bir rapor verilmektedir. Bu raporda kişinin genlerindeki değişiklikler saptanarak bir seri algoritma ile risk analizi yapılmakta ve test panellerinin içeriğine göre 50 ile 200 hastalık arasında bilgi verilebilmektedir” sözleriyle açıkladı.
- Etiketler :
- Haberler
