Sigarayı yardımsız ve aniden kesenlerde sinirlilik, uyku bozukluğu, konsantrasyon bozukluğu, baş dönmesi, iştah artışı, kabızlık, ağız kuruluğu, göğüste baskı hissi gibi şikayetler gelişebiliyor.
Bu şikâyetlerin mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini vurgulayan Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Sağlam, şikâyetlerin kişiyi sigaraya geri döndüreceğini söyledi. “Önemli olan sigarayı bırakmak değil, sigaraya tekrar başlamamaktır” diye konuşan Doç. Sağlam, sigarayı yardım almadan bırakmada başarı oranının yüzde 1 olduğunu aktardı.
Sağlam, “Genellikle de bu yüzde 1’lik grubun kalp krizi geçirmek, akciğer kanseri olmak, gebe kalmak gibi çok geçerli bir sebebi vardır. Yüzde 99’u ise sigaraya tekrar başlar. Tedavi olarak sigara bırakıldığında ise bu oran 50-60 kat artar. Tedavi olmaya karar verildiğinde mutlaka bir hastane, poliklinik ya da muayenehane gibi sağlık kuruluşuna yani bir doktora başvurmak gereklidir” dedi.
Sigara bağımlılığının beyin yapısında ve fonksiyonlarında kalıcı değişikliklere yol açan bir hastalık olduğuna dikkat çeken Doç. Sağlam, sigaranın beyne etkilerini şöyle anlattı: “Beynimizin fonksiyonel bölümlerinden bir tanesi de zevk alma merkezidir. Bu bölgede dopamin adını verdiğimiz madde artacak olursa kişi zevk alır. Doğal olarak zevk alma merkezinde, dopamin salgılatan davranışlarımız vardır, örneğin yemek yemek, müzik dinlemek, spor yapmak, sevdiklerimizle sohbet etmek gibi. Bir de dopamin salgılatan dışarıdan alınan maddeler vardır, örneğin kokain, amfetamin, nikotin eroin gibi maddelerin hepsi beyindeki zevk alma merkezinden dopamin salgılatarak keyif almamıza neden olurlar. İnsan beyni zevk aldığı şeyi tekrar tekrar yapmak ister, bu tekrarlar sırasında da aldığı zevk nedeni ile o maddeye psikolojik olarak bağımlı hale gelir.”
Psikolojik olarak bağımlı hale geldiği maddeden kişiyi ayırma durumunda depresyona benzer davranışların ortaya çıkacağını belirten Sağlam, bu belirtileri şöyle sıraladı:
• Çökkün duygu durumu ve hiçbir şeyden zevk alamama.
• İlgi ve istek azalması.
• Yorgunluk, enerji azalması, bitkinlik.
• Dikkatini toplamada güçlük ve kararsızlık.
• Uyku bozukluğu.
• İştah bozukluğu.
• Hareket ve konuşmalarda yavaşlama ya da ajitasyon.
• Kolay kızma.
• Tahammülsüzlük.
FİZİKSEL BAĞIMLILIK NASIL OLUŞUR?
Doç. Dr. Esra Sağlam, bu süreçte yaşananları şöyle anlattı: “Çünkü beynin elinden çok sevdiği oyuncağı alınmıştır, ona karşı özlem duyar. Doğal keyif vericiler ise sigara kadar yoğun dopamin salgılatamadığı için, kişi artık onlardan da zevk almamaya başlar. Bu süreçte yaşadığı tahammülsüzlük, sinirlilik, kolay kızma hali etrafını fazlasıyla rahatsız eder ve etrafı kişiye ‘sigara içsen daha iyi idi, çekilmez biri oldun’ der. Bu tablonun mutlaka tedavi edilmesi gereklidir. Tedavi edilmezse sigara bağımlısı, ‘bu mutsuzluk ve isteksizlikle yaşayacağıma mutlu yaşarım, atın ölümü arpadan olsun’ diye düşünür ve tekrar sigaraya başlar. Kişi nikotin aldığı sürece, aldığı bu fazla nikotinden kendini korumak isteyen vücut, nikotini algılayan hücrelerdeki nikotin algaçlarının sayısını azaltır. Çünkü ortamdaki fazla miktarda bulunan nikotine karşı kendisini korumaya çalışmaktadır. Nikotin ile vücuttaki hücreler arasında yeni bir düzen kurulmuştur, bu yeni düzenin oluşması ile kişide fiziksel bağımlılık meydana gelir.”
- Etiketler :
- Haberler
