Türk bilim adamından şişmanlığa çare

Harvard Üniversitesi’nde şişmanlık ve Tip 2 diyabetin moleküler ve genetik mekanizmaları üzerinde çalışan Prof. Umut Özcan, şu ana kadar bilinen şişmanlık ilaçlarından daha güçlü bir etken madde bulduklarını söyledi.

Türk bilim adamından şişmanlığa çare

2004 yılında yayımladığı çalışmada, endoplazmik retikulum stresinin, şişmanlıkta arttığını ve bunun tip 2 diyabete yol açtığını gösterdiklerini anımsatan Özcan, bunun nedenini belirlemek için uzun süredir çalıştıklarını anlattı.

Umut Özcan, yaptıkları çalışmalarda endoplasmik retikulumun görevini yerine getirebilmesi için gerekli olan ve ''X-Box Binding Protein 1 (XBP1)'' diye adlandırılan bir proteinin işlevini kaybettiğini gösterdiklerini ve bu çalışmalarını 2010 Nisan ayında dünyanın en iyi bilim dergilerinden biri olan Nature Medicine adlı dergide yayınladıklarını belirtti.

Özcan, ''XBP1''in, kan şekerinin düzenlenmesi için çok önemli olan bir protein olduğunu ve bu proteinin işlevi bozulduğunda, kan şekerinde, özellikle yemek yedikten sonra ciddi artışlar meydana geldiğini gördüklerini de dile getirerek, şunları kaydetti:

''Bu çalışmamızda, şişmanlık koşullarında, vücutta sanki XBP1 yokmuş gibi bir ortamın oluştuğunu bulduk. Önceden yaptığımız çalışmalarda, XBP1'in farelerde genetik olarak azaltılmasının tip 2 diyabete yol açtığını göstermiştik. Önceki sonuçlarımızı yeni çalışmamızdaki bulgular ile yan yana koyduğumuzda, XBP1'in aktivitesindeki düşüşün şişmanlıkta tip 2 diyabet gelişimine ciddi bir katkıda bulunduğunu bulduğumuzu söyleyebiliriz. Bunun yanı sıra geçen Ekim ayında yayınladığımız yeni bir çalışmamızda, şişmanlıkta endoplazmik retikulum duvarında bulunan ve SERCA diye adlandırılan bir kalsiyum pompasının ciddi bir şekilde azaldığını ortaya koyduk. Endoplazmik retikulum işlevini yerine getirebilmesi için içerisinde çok yüksek derecede kalsiyuma ihtiyaç duyuyor ve bu yüksek kalsiyum miktarı SERCA diye adlandırılan bir protein ile sağlanmakta.

Endoplasmik retikulumda kalsiyum miktarının azalması, hücre içerisindeki bu yapıda ciddi fonksiyon kaybı oluşmasına neden oluyor. Yaptığımız çalışmada aşırı derecede şişman ve diyabetik farelerin karaciğerlerinde SERCA genini arttırdık ve diyabette çok ciddi bir şekilde iyileşme olduğunu gördük. Bunun yanı sıra, SERCA geninin, şişman ve diyabetik farelerin karaciğerinde arttırılmasının, karaciğer yağlanmasını azalttığını da tespit ettik. Bu sonuçlar, bizim için gerçekten de heyecan verici. Bu çalışmayla, tip 2 diyabetin gelişiminde rol oynadığı önceden hiçbir şekilde bilinmeyen bir protein olan SERCA'nin ciddi işlevini göstermiş olduk.''

Sayfa Yükleniyor...