Yeni virüsler

Ulaşımın yaygınlaşıp kolaylaşması dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkan yeni virüslerin de çok kısa zamanda yayılmasına neden olabiliyor.

Dünyada son 35 yılda 20 yeni virus, bulaşıcı hastalıklara neden oldu. AIDS’in etkeni HIV, henüz 25 yıl önce bulundu ve bu hastalık nedeniyle milyonlarca insan hayatını kaybetti.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ise Türkiye’de sadece 7 yıl önce saptandı ve 2009’a kadar 3500 kadar KKKA olgusu saptandı; bunlardan yüzde 5’den fazlası kaybedildi.

Meksika’da 24 Nisan 2009’da başlayan ve hızla yayılan İnfluenza A (H1N1) salgını ise her ne kadar domuz gribi olarak bilinse de, sadece domuzlar değil, kuşlar ve insanlar arasında da taşınarak virüsün değişim göstermesi sonucu ortaya çıktı.

Meksika ve ABD’de görülen olgularla 24 Nisan’da başlayan salgın, iki ay içinde yaklaşık 53 bin insana ulaştı, 230 kişi hayatını kaybetti (22 Haziran itibariyle).

Yeni virüsler - 1

Yeni virüsleri tanımlama olanakları gelişiyor olsa da, virüsler evrim geçiriyor ve yeni hastalıklar yapmaya başlıyor.

Son 30 yılda kene, sinek gibi vektörlerle bulaşan enfeksiyolarda artış gözleniyor. Bu şekilde bulaşan 500’ün üzerinde enfeksiyon etkeni var ve bunların 134’ü insanlarda hastalık yapıyor.

Bu etkenlerin tanınması kolay değil ve çevresel faktörlerle yakından ilgili. İklimsel değişikliklerden de etkileniyorlar. Çoğu kez etkin tedavileri ya da aşıları yok, öldürücü olabiliyorlar.

Türkiye’de bu tür enfeksiyon hastalıkları arasında yer alan keneden bulaşan KKKA, fareden bulaşan Hantavirus ve tatarcıktan bulaşan Tatarcık humması içinde en ölümcül olanı KKKA.

Türkiye’de ilk kez National Geographic'den benzersiz bir harita
TEHLİKE ALTINDAKİ TÜRLER


Yaban hayatı uzmanı 9 doğa bilimci bir yıl önce National Geographic Türkiye için bir araya geldi. NG Türkiye editörü ve tasarımcısı ile bir yıl süren bir çalışma gerçekleştirdiler. Amaç, Türkiye’de Tehlike Altında olan türlerin bir envanterini çıkarmaktı. Türkiye’de ilk kez yapılan bu büyük araştırma ile 134 türün tehlike altında olduğu tespit edildi. Üçü bitki, 131’i hayvan olan tehlike altındaki tür ketegorik olarak listelendirildi. Bu listeden Tehlike Altındaki 105 türü Prof. Dr. Sancar Barış tek tek çizdi. Bu çizimler 60x100 boyutlarındaki Türkiye haritasında henüz yaşadıkları bölgelere göre yerleştirildi. Ortaya çıkan benzersiz harita NG  Temmuz 2009 sayısıyla birlikte NG okurlarına ulaşıyor.

Sayfa Yükleniyor...