Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (SSM), Sabancı Holding’in katkılarıyla Türk resim tarihinde özgün bir yere sahip olan Hüseyin Avni Lifij’in (1886-1927) çok yönlü üretimini yansıtan bir sergiye ev sahipliği yapıyor.
15 Ekim 2019 – 12 Ocak 2020 arasında gerçekleştirilecek “Avni Lifij. Çağının Yenisi” sergisi, sanatçının otoportre, poşad, manzara, figür gibi farklı türleri içeren geniş bir yelpazeye yayılmış üretiminin yanı sıra kültür politikaları, sanat eleştirisi, fotoğraf gibi alanlardaki çalışmalarını da müze ortamına taşıyor.
Konsepti ve yönetimi SSM Müdürü Dr. Nazan Ölçer’e ait olan “Avni Lifij. Çağının Yenisi” sergisi, sanatçının kimliğini Türkiye’de ilk kez tüm yönleriyle, bütünlüklü olarak değerlendirerek, mensubu olduğu 1914 Kuşağı ve Türkiye sanat tarihindeki öncül konumunu aydınlatmayı amaçlıyor.
Sanatçının eşi Harika Lifij ve sonrasında yeğenleri başta Şazi Sirel ve Belkıs Aksoy olmak üzere günümüze kadar titizlikle korunarak ulaştırılan benzersiz resim ve çizim koleksiyonu ile arşiv malzemeleri; ilk kez sanatçının başyapıtlarıyla beraber sergileniyor. Avni Lifij’in yoğun üretimini yansıtan seçkide Sakıp Sabancı Müzesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Resim ve Heykel Müzesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki Ankara Resim ve Heykel Müzesi, Milli Kütüphane koleksiyonları ve özel koleksiyonlarda bulunan, Türk resim tarihinin başyapıtları arasında yer alan Avni Lifij eserleri bir araya getiriliyor. Pipolu Adam: Sanatkârın Kendi Portresi, Mareşal Fevzi Çakmak’ın Portresi, Alegori, Sanatkârın Kendi Portresi gibi uzun zamandır sergilenmemiş ve özel koleksiyonlardan daha önce hiç sunulmamış Avni Lifij eserleri izleyiciyle buluşuyor.
Kırmızı Kitaplı Otoportre / Tuval üzerine yağlıboya
Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu sürecinde yaşayan Avni Lifij’in özgün bir kimlik arayışını araştıran “Avni Lifij. Çağının Yenisi” sergisinde sunulacak poşadları, onun İstanbul ve Anadolu tasvirlerinde yakaladığı özgün dilin gelişimini izlemeyi mümkün kılacak. Sanatçının yeterince bilinmeyen fotoğraf alanındaki çalışmalarına ışık tutmak üzere, Sirel ailesinin arşivinde yer alan tüm cam negatifler ve fotoğraflar bir araya getirilecek ve bazılarına temel oluşturdukları poşadlarla beraber sunulacak. Avni Lifij’in sanat hayatında belirleyici bir noktada olan ve hayatının farklı dönemlerini yansıtarak, kendini konumlandırdığı noktaya dair göstergeler içeren otoportreleri birlikte sergilenecek. Sanatçının ustalığının kanıtı olan desenleri, onun figüre verdiği öneme işaret ederken, mimari ayrıntıları betimlediği eskizleri ise yazılarında da ağırlık verdiği şehircilik, sanat tarihi gibi alanlara ilgisini yansıtacak.
Aynı zamanda Avni Lifij’in Aile Koleksiyonları ve özel koleksiyonlarda bulunan tüm yazılarının bir araya getirileceği sergi, izleyicilere yazar Lifij’i keşfetme imkânı sunacak. Sanatçının sanat eleştirisi, şehircilik, kültür politikaları ve sanat kuramını içeren temalarda Osmanlıca ve Fransızca kaleme aldığı yazılar ve felsefe çevirileri müze ortamına taşınacak. Söz konusu yazılar ise sergiyle bağlantılı yayımlanacak bir kitapta, sanat tarihçi Ömer Faruk Şerifoğlu’nun titiz çalışmasıyla ilk kez bir araya getirilecek.
Belgesel gösterimleri, konferanslar, sergi turları ve çocuklara yönelik atölye çalışmalarıyla Hüseyin Avni Lifij’in sanatı ve hayatının derinlemesine ele alınacağı sergi kapsamında aynı zamanda sanatçıya dair bir kaynak kitap niteliği taşıyacak ve onun hayat hikâyesinin, çok yönlü üretimine dair makalelerin ve eserlerinden geniş bir seçkinin yer alacağı bir sergi katalog hazırlanıyor.
GALERİ: SANATÇININ SERGİLENEN TÜM ESERLERİ
Dr. Nazan Ölçer - Cenk Alper
Serginin açılışından önce düzenlenen basın toplantısında konuşan Sabancı Holding’in CEO’su Cenk Alper, “Sabancı Holding olarak, Türk sanatının önemli ustalarına sahip çıkmaktan ve zengin içeriği ile “Avni Lifij.Çağının Yenisi” sergisinin destekçisi olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz” dedi.
SSM Müze Müdürü Dr. Nazan Ölçer ise, “Müzemizde Türk resim sanatının büyük öncülerini tüm yönleriyle araştırma ve sergilemeyi amaçlayan uzun soluklu projemiz bu yıl Avni Lifij ile devam ediyor” diye konuştu.
Sabancı Holding’in katkılarıyla 15 Ekim 2019 – 12 Ocak 2020 arasında gerçekleştirilecek “Avni Lifij. Çağının Yenisi” sergisi, sanatçının otoportre, poşad, manzara, figür gibi farklı türleri içeren geniş bir yelpazeye yayılmış üretiminin yanı sıra kültür politikaları, sanat eleştirisi, fotoğraf gibi alanlardaki çalışmalarını da müze ortamına taşıyor. Avni Lifij’in sanatçı kimliğini Türkiye’de ilk kez tüm yönleriyle, bütünlüklü olarak değerlendiren bir içerikle sunacak sergi, sanatçının mensubu olduğu 1914 Kuşağı ve Türkiye sanat tarihindeki öncül konumunu aydınlatmayı amaçlıyor.
MİSYONUMUZ; DEĞERLERİMİZİ KİTLELERE ULAŞTIRMAK
Sergi öncesi düzenlenen basın toplantısında konuşan Sabancı Holding’in CEO’su Cenk Alper, “Ülkemizin sahip olduğu değerleri daha geniş kitlelere ulaştırmayı kendimize misyon edindik. Geçtiğimiz yıllarda destekçisi olduğumuz ‘Feyhaman Duran’ve ‘Selim Turan’ sergilerimiz büyük ilgi görmüştü. Bu sergilerin devamı niteliğindeki, Türk sanatının önemli ustalarından ‘Avni Lifij. Çağının Yenisi’ sergisi de kapılarını bugün açıyor” diye konuştu.
Akgün/ 1923 Tuval üzerine yağlıboya
Cenk Alper şunları aktardı: “Avni Lifij 1914 Kuşağı’nın en yenilikçi figürlerinden çok yönlülüğü ve üretkenliği ile zamanın ötesinde bir bakış açısına sahip. Bu yönleriyle aslında bizim ‘Yeni Neslin Sabancı’sı’ olarak adlandırdığımız vizyonumuzdaki ilericilik, yenilikçilik, üretkenlik ruhuyla ortak paydada buluşuyor. Sergimizin adı “Çağının Yenisi.”
Bu isim hem sanatçıyı hem de her zaman ‘öncü’ ve ‘örnek’ olmayı kendine hedef olarak almış Sabancı Topluluğu’nu çok net tanımlıyor. Bu nedenle de, Sabancı Holding olarak, ilk kez tüm yönleriyle değerlendirilen“Avni Lifij. Çağının Yenisi” sergisinin destekçisi olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.”
UZUN SOLUKLU PROJEMİZİ AVNİ LİFİJ’LE SÜRDÜRÜYORUZ
Sergiyle ilgili bilgi veren SSM Müze Müdürü Dr. Nazan Ölçer, “Müzemizde Türk resim sanatının büyük öncülerini tüm yönleriyle araştırma ve sergilemeyi amaçlayan Sabancı Holding desteğiyle yürüttüğümüz uzun soluklu projemizi bu yıl “Avni Lifij- Çağının Yenisi” sergisi ile devam ettiriyoruz. Avni Lifij’i büyük bir ressam olmanın yanı sıra çağının çok önünde koşan, günlük sanat olaylarına, sosyal yaşama ve eğitim sistemine cesur eleştiriler içeren yazı ve yorumları ile gerçek bir aydın, iyi bir sanat eleştirmeni, fotoğrafçı ve düşünür olarak da tanıtacak olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Sergimiz için bizlere güvenerek, değerli emanetlerini cömertçe paylaşan Ayten-Şazi Sirel’e, Belkıs-Erdal Aksoy başta olmak üzere Banu Aksoy Tarakçıoğlu’na, Nilüfer Sirel ve Osman Sirel’e teşekkürlerimizi sunuyoruz” dedi.
AVNİ LİFİJ KİMDİR: 'PİPOLU ADAM' KENDİNİ BÖYLE RESMETTİ
Avni Lifij (1886-1927), Osmanlı İmparatorluğu’nda Batı tarzı resim anlayışının yaygınlaşmasında öncü bir rol üstlenen 1914 Kuşağı’nın önde gelen figürleri arasındadır.
Lifij, Çerkes-Vıbıh kökenli yoksul bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Fatih Âşıkpaşa Mahallesi okulundaki ilköğreniminin ardından bugünkü İstanbul Lisesi’nin temellerini oluşturan Numune-i Terakki Mektebi’ne gitti; ancak, muhtemelen verem başlangıcı olan hastalığı nedeniyle öğrenimine ara verdi. Okuma yazma bilmeyen ve geleneksel bir anlayışa sahip olan babası Abdullah Efendi’nin itirazlarına rağmen kendi çabalarıyla dil öğrenmeye yöneldi. Fransızca dersleri aldığı Macar asıllı İskender Ferid Bey’in ve o dönem Ayasofya’da çalışmalar yaparken tanıştığı Fransız mimar Henri Prost’un tavsiyeleriyle resimlerini Sanayi-i Nefise Mektebi Müdürü Osman Hamdi Bey’e gösterdi; o da yeteneğinden etkilendiği genç sanatçının Şehzade Abdülmecid Efendi tarafından Paris’e gönderilmesini sağladı.
Pipolu Adam: Sanatkârın Kendi Portresi / 1908-1909/ Tuval üzerine yağlıboya
Abdülmecid Efendi’den aldığı bursla 11 Ocak 1909’da Paris’e giden ve burada l’École nationales supérieure des beaux-arts bünyesinde Fernand Cormon atölyesinde öğrenim gören Lifij, Fransa’da kaldığı süre boyunca sanatsal arayışlarını akademik eğitiminin ötesine taşıdı. 19. yüzyılın önemli duvar ressamlarından Pierre Puvis de Chavannes’ın eserlerini inceledi, dönemin önde gelen ressamları Jean-Jules-Antoine Lecomte du Nouÿ ve Octave Dennis Victor Guillonnet’nin atölyelerine devam etti; Guillonnet’yle dostluğunu 1911’de İstanbul’a döndükten sonra da devam ettirerek ressamla uzun yıllar mektuplaştı. Bu isimlerin dışında, dönemin hem yerel hem de uluslararası kültür ve sanat figürleriyle yakın ilişkiler içinde oldu: Henri Prost’la temasını sürdürdü, yolu ressam Albert Mille, fotoğrafçı Maurice Meys, yazar Baha Said ve şair-yazar Ahmed Haşim’le kesişti.
Bu isimlerin birçoğuyla yazışmalarından, sanat eğitiminin nasıl olması gerektiği üzerine düşündüğü anlaşılan Lifij, bu alanda da öncülük yaptı: Sanayi-i Nefise Mektebi’nde bir disiplin olarak dekoratif sanatların yerleşmesi için çalışmalarda bulundu, hayatının sonuna kadar bu bölümde öğretmenlik yaptı. Sanatçı ve eğitimciliğinin yanı sıra, ilk kez bu sergi için bir araya getirilen, sanat eleştirisi, felsefe, sanat eğitimi gibi konulardaki yazılarıyla da Türkiye sanatına katkıda bulundu.
- Etiketler :
- Haberler -
- Sabancı
- Sanat
- sergi
- sanat eseri
- Sanat haberleri
- müze
