İsmail Kahraman: 4 genel başkana mektup göndereceğim

TBMM Başkanı İsmail Kahraman, yeni anayasa çalışmaları kapsamında Meclis'te grubu bulunan 4 partinin genel başkanlarına, Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na üye vermeleri için mektup göndereceğini açıkladı.

İsmail Kahraman: 4 genel başkana mektup göndereceğim

TBMM Başkanı İsmail Kahraman, yeni anayasa çalışmalarıyla ilgili basın toplantısı düzenledi.

Kahraman, çoğulcu, demokratik bir yapıya kavuşmayı sağlayacak yeni bir anayasa inşa etmeleri gerektiğini belirterek, siyasi partilerin seçim beyannamelerinde bu ihtiyacı birçok defa dile getirdiğini ve yeni bir anayasa ihtiyacını birçok defa vadettiklerini söyledi.

TBMM'nin 24. Dönemi'nde grubu bulunan 4 siyasi partinin katılımıyla her partiden eşit sayıdan katılımla 12 kişilik Anayasa Uzlaşma Komisyonu kurulduğunu hatırlatan Meclis Başkanı, "Komisyon uzun bir süre çalışarak önemli mesafeler kat etti. 77 toplantı gerçekleştirdi 160 sivil toplum kuruluşunu dinledi. 165 üniversiteden, 78 il barosundan, 60 siyasi partiden ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile yüksek yargı organları, sendikalar, 19 bin dernek ve vakıf, ulusal ve yerel televizyon kanalı ve radyolardan görüş istedi. Anayasa hukukçusu akademisyenlerle toplantılar yapıldı ve görüşleri alındı" diye konuştu.

Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda görev yapanlara ve çalışmalara çeşitli şekilde katkı sunanlara teşekkür eden Kahraman, şöyle devam etti:

"Bu çalışmalardan yeni dönemde azami ölçüde faydalanılacağı, kalınan noktadan yola çıkarak zaman kaybının önleneceği tabiidir. Başbakanımız Sayın Ahmet Davutoğlu'nun yaptığı temaslar sonucunda siyasi partilerimizin yeni bir anayasa çalışmalarının başlatılması noktasındaki olumlu yaklaşımları da göz önünde bulundurarak TBMM'de grubu bulunan 4 parti; AK Parti, Cumhuriyet Halk Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Halkların Demokratik Partisi genel başkanlarına birer mektup göndereceğim. Sayın genel başkanlardan, yeni bir uzlaşma komisyonu kurmamız ve önceki komisyon gibi her partiden 3 kişinin iştirak edeceği çalışmalar neticesinde bir metin ortaya koyabilmemiz için yardım ve desteklerini beklemekteyim. TBMM'nin 26. Dönemi'nin büyük bir başarısı ve hizmeti olacak yeni bir anayasanın ortaya çıkmasını diliyorum."

Bir gazetecinin, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki anayasa değişiklik teklifinin milletin önüne gelebileceğini söylemişti; birisi başkanlık sistemi, diğerinin de anayasanın bütünüyle değiştirilmesi olduğunu ifade etmişti. Bu sizce mümkün mü" sorusu üzerine Kahraman, geçmişte olduğu gibi Uzlaşma Komisyonu kurulduğunda çalışma esaslarını içeren bir metnin ortaya konacağını söyledi.

Çalışma esasları çerçevesinde, toplantının ve oluşturulacak metnin şeklinin, Meclis'e sunulacak metin, dilek ve temennilerin aktarılacağını anlatan Kahraman, Uzlaşma Komisyonunun başkanlığını kendisinin yapacağını bildirdi.

Kahraman, komisyonun çalışma süresine ilişkin soru üzerine, kısa zamanda bitmesini istediklerini, takvimi çalışma sırasında ortaya koyacağını kaydetti.

"Geçen dönem komisyon çalışmasından sonuç alınmadı, siz farklı bir yöntem belirleyecek misiniz ve siyasi partilere çağrınız var mı" sorusunu Kahraman, şöyle yanıtladı:

"Geçen dönemki çalışmalarda fevkalade yol katedilmiş olduğunu gördüm. 60 maddede mutabakat sağlanmış, 172 maddeyi ele almışlar. Bu 60 maddenin dışındaki 112 maddede de görüşler beyan edilmiş, bir kısmında üçünün, bir kısmında ikisinin, bir kısmında yalnız birinin olduğu görülüyor. Bütününü ele almışlar ve güzel bir netice ortaya çıkmış. O bakımdan akim kalmış çalışma olarak görmüyorum, çok faydalanacak bir çalışma olarak görüyorum. Bundan ne kadar istifade edilecek, hangi yoldan gidilecek, ilk önce 60 madde mi ele alınacak yoksa tekrar mı başlanacak, bu husustaki takdiri komisyona bırakıyoruz tabii."

Komisyonun karar alma yönteminin oy çokluğu mu oy birliği mi olacağı sorusuna karşılık Kahraman, buna çalışma esaslarını belirlerken komisyonun karar vereceğini söyledi. Kahraman, "Zannediyorum bütün partilerin ittifak edeceği konular olarak ayrı bir bölüm içinde behemehal olacaktır. Daha önceki komisyonda olduğu gibi,'şu noktalar, bu noktalar şu şekilde kabul edilmiştir' diye bir beyan Meclis'e intikal edecektir. Bu komisyon, Uzlaşma Komisyonudur; nihai bir komisyon değil, Meclis'in kurulu komisyonlarından biri değil. Yine Anayasa Komisyonunda, yine Meclis'te görüşülecek. Ama kısa yoldan sonuca gitmek için partilerin kendilerini bağlayacak beyanı olacak" karşılığını verdi.

"KATILACAKLARINI ZANNEDİYORUM, TEMENNİ EDİYORUM"

Kahraman, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın komisyonla ilgili görüşlerinin sorulması üzerine, Meclis'te grubu olan 4 partinin genel başkanlarına mektup yazacağını ve davetini ileteceğini belirterek, "katılacaklarını zannettiğini ve temenni ettiğini" söyledi.

"Yeni anayasa konusunda muhalefet partileri parlamenter, iktidar ise başkanlık sistemi vurgusu yapıyor. Buradan yeni anayasa çıkar mı" sorusuna Kahraman, şu yanıtı verdi:

"Bence yeni anayasa çıkar. Niye çıkar Bir kere 1982 Anayasası'nın, 1980 askeri rejiminin kabul etiği anayasanın uygun olmadığı, gelişime mani olduğu, çoğulcu demokratik sisteme, hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu ifade ediliyor. Düşünün 17 kez değişiklik yapılmış, 113 maddesi değişmiş. Yüzde 63,8 eder. Yüzde 63'ü değişmiş yamalı bir bohça... Hiç kimse bunun böyle devamını istemez. Şu veya bu şekilde muhakkak ki anlaşma olacaktır. Ben bundan çok ümitvarım. Bütün partiler beyannamelerinde hep bu ihtiyacı ortaya koymuşlardır. Neden birleşilmesin, niye ayrı olunsun. Bir ihtiyaç olduğu ortada. Bir konsensüs sağlanacağına ben yürekten inanıyorum."

"MEKTUPLARI BUGÜN GÖNDERECEĞİM"

Kahraman, liderlere mektubu ne zaman göndereceği sorusu üzerine, "Bugün mektupları inşallah gönderiyorum. Bundan sonra bir de İçtüzük çalışması yapacağız. Onda da bir konsensüs var. Onun için de davette bulunacağım. Ama ilki Uzlaşma Komisyonuna ait davettir. Bugün o mektupları göndereceğim" dedi.

Kurulacak komisyonunun bir imkanı olduğunu belirten Kahraman, "24. Dönem'de gerçekten güzel bir çalışma yapılmış, epey mesafe katedilmiş. Görüşler alınmış. Herkes görüşünü beyan etmiş. Fevkalade güzel bir malzeme var elimizde. Dolayısıyla Komisyon zamanına, şekline, ne şekilde hareket edeceğine, alt komisyon kurup kurmayacağına karar verecektir. Şimdiden bağlayıcı bir söz etmek istemem, kendi hür iradelerine karışmak istemem" diye konuştu.

"Parlamenter sistemin yıprandığı şeklinde görüşler var, iktidar partisi bunu savunuyor. Siz Parlamentonun Başkanı olarak, Parlamentonun yıprandığını ve sistem olarak değişip başkanlık sistemine evrilmesi gerektiğini düşünüyor musunuz" sorusuna Kahraman, şu yanıtı verdi:

"Benim şahsi bir görüşüm var ama hepimizin isteği zannederim aynı istikamettedir, istikrarlı istiyoruz. Önüne engeller çıkmayan, hakları ve hürriyetleri tanımış, uyum içinde Türkiye istiyoruz. Üç tane ana sistem var. Başkanlık sistemi, yarı başkanlık sistemi ve bugün içinde olduğumuz parlamenter sistem. Hepsinde esas şu; kuvvetler ayrılığı. Kuvvetler ayrılığı demokrasinin vazgeçilmez unsurudur. Kuvvetler ayrılığına dayalı bir sistemin olması ve bugünkü sistemin gözden geçirilerek toplumun da kabul edeceği bir yapı ortaya konması benim temennimdir. Şahsi görüşüm olarak herhangi bir görüşü, ne komisyona dikte etme durumum var ne de ifade etme durumum var. Ama benim ana özlemim; bugünkü sistemle sıkıntılar çeken bir Türkiye'deyiz. Bu sistem şu veya bu şekilde, şu veya bu isim altında elden geçirilmelidir, yeni çalışmaların da hedefi bu olmalıdır."

TBMM Başkanı Kahraman, "Bu Meclis, kurucu Meclis olmadığı için yeni Anayasa yapamaz" görüşüne katılıp katılmadığının sorulması üzerine, "Ben Meclis'in, milletin hakimiyetini temsil eden yerin, yeni anayasa yapacağına da inanırım, mevcudu düzelteceğine de inanırım ama bu düzenlemeyi beraber neticelendireceğimize ve bu dönemin böyle bir şerefi taşıyacağına inanıyorum" dedi.

"Liderlere göndereceğiniz mektupta, yanıt için süre belirtecek misiniz Anayasa Uzlaşma Komisyon Başkanı olarak sizin oy hakkınız olacak mı" sorusuna da yanıt veren Kahraman, süre, usul, oylama bakımından çalışma esasları denilen o metnin ortaya çıkmasını bekleyeceklerini söyledi. Kahraman, "Bunlar hiç problem olmayacaktır" ifadesini kullandı.

"İÇTÜZÜK İÇİN BİRER KİŞİ RİCA EDECEĞİM"

Kahraman, "Centilmenlik olarak eşit sayıda üye isteyeceksiniz ama bu durum, en baştan uzlaşmayı önleyici bir şey olmayacak mı Muhalefet partileri başta başkanlık sistemi olmak üzere, bazı konularda olumsuz oy kullanacaklardır. Komisyon çalışması bu durumda nasıl bitecek" sorusuna da şu karşılığı verdi:

"Çok peşin bir hüküm verdiniz, baştan öyle bir hüküm vermeyelim. Bu, Meclis'teki Anayasa Komisyonu değil, orada partilerin milletvekili sayısına göre üyeleri var. Burada karşılıklı görüşme, anlaşma ve uyuşma var. İçtüzük için birer kişi rica edeceğim, burada üç kişi, partilerin bir de temsilcisi. Güzel bir çalışma olacaktır. Burada oranı kullanıp da burası nihai bir karar merciymiş gibi, o nispetleri düşünmenin uygun olacağını düşünmüyorum. Geçen dönemdeki tatbikatın da yanlış olduğunu zannetmiyorum."

Kahraman, "Mektubunuza yanıt için liderlere süre verecek misiniz" sorusuna "Belli bir zaman içinde herhalde vereceklerdir. Çünkü ne na kadar tez harekete geçersek, o kadar faydalı olur. Bu 10 gün olabilir, 15 gün olabilir" yanıtını verdi.

"Komisyon kurulmadan önce dört partinin lideriyle yuvarlak masa toplantısı yapıp yapmayacağının sorulması" üzerine de Kahraman, "Şu anda mektup durumumuz var. Her gün yeni bir şekil alınabilir, görüşülebilir, ihtiyaç doğabilir, davet olunabilir, davet ederiz. Onu zamanla göreceğiz" diye konuştu.

"Cumhurbaşkanı, Türk tipi başkanlıktan söz etti. Türk tipi başkanlığı nasıl yorumlarsınız" sorusuna, "Kendine sorun, ben bilmiyorum. Şekli nedir, nasıl bir şekil düşünüyor Çünkü, başkanlık çeşitli ülkelerde var, her yerde farklı farklı var. Üniter yapıya hangisi uygundur, hangi ülke doğrudur, bunlar hep çalışmayla anlaşılacak" cevabını verdi.

TBMM Başkanı İsmail Kahraman, bu çalışmalarda basının da desteğini beklediklerini söyledi.

Sayfa Yükleniyor...