Ay'ın evrim videosu hazırlandı

NASA, Ay’ın 4.5 milyar yıllık evrimini anlatan bir video yayımladı.

Ay'ın evrim videosu hazırlandı

Mars büyüklüğünde bir gök cismi, bundan 4.5 milyar yıl önce Dünya’ya çarptı. Dünya’da uzaya saçılan parçalar, yaklaşık 100 yıl içinde bir araya gelerek Ay’ın ilk halini oluşturdu.

Ay, doğumunda çok yüksek bir sıcaklığa sahipti ve yüzeyi lavlarla kaplıydı. Yüzeyi, soğuduğu zaman düz ve lekesiz bir hal aldı. Ancak bu özelliğini kaybetmesi uzun sürmedi. Güneş Sistemi, milyarlarca yıl önce yeni oluşan gezegenler arasında gezinen dev asteroitlerle kaplıydı.

Bu dev asteroitlerden bir tanesi yaklaşık 4.3 milyar yıl önce Ay’ın Güney Kutbu’na çarptı. Çarpmanın etkisiyle, Güneş Sistemi’ndeki en büyük kraterlerden biri olan Aitken Havzası oluştu.

Aitkin krateri, 12 km derinliğinde ve tam 2600 km genişliğinde. Bu da, kraterin içine tüm Hindistan’ı alabileceği, Ağrı Dağı’nı görünmez kılabileceğini gösteriyor. Videoda gösterildiği gibi, Aitken çarpması, Ay’ın yüzeyine büyük miktarda lav yağmuru düşmesine neden olacak kadar büyüktü.

KARANLIK LEKELER
Büyük çarpışmanın ardından gelen milyonlarca yıl boyunca, Ay asteroit yağmuruna maruz kaldı. Asteroit çarpmalarından biri, Ay’ın en eski havzalarından biri Mare Nectaris’i oluşturdu.

Ay’ın yaklaşık 3.8 milyar yıl önce maruz kaldığı küçük asteroit çarpmaları nedeniyle, yanardağ faaliyetleri başladığı düşünülüyor. Yeniden lavların yüzeyini kapladığı Ay, bugün Dünya’dan gözlemlenen karanlık alanlara sahip oldu. Bu lekeler bugün Tranquility (Huzur), Serenity (Sukunet) ve Fertility (Verimlilik) Denizleri olarak adlandırıldı. Huzur, Ay’a ilk insanı taşıyan Apollo 11’in indiği yer olarak da biliniyor. 

HER DAKİKA KRATER OLUŞUYOR
Ay, yanardağ faaliyetlerinin azalmasından sonraki dönemde küçük asteroit çarpmalarına maruz kalmaya devam etti. Güneş fırtınalarının da etkisiyle, yüzeyi daha da karaldı, bazı yerlerde tamamen siyaha döndü.

Dünya’nın uydusu, evrimin son basamağına bir milyar yıl önce girdi. Güneş Sistemi’nde başı boş gezinen asteroitler Ay’a isabet etmeye devam etti. Krater sayısı arttı ve Ay bugünkü görünümüne iyice yaklaştı. Bugün, çok küçük parçalar halindeki kaya parçaları birkaç dakikada bir Ay’ın yüzeyine çarparak 2-3 santimetrelik kraterler oluşturmaya devam ediyor.

Ay, Güneş Sistemi’nde geçmişi hakkında en net bilgilere sahip olduğumuz tek gök cismi. Gök bilimcilerin yeni hedefi, Mars’ın evrim kronolojisini hazırlayabilmek.

Sayfa Yükleniyor...