COP15 Kopenhag'a Nasıl Gelindi?..

Yüzlerce yıldır atmosferi kirletiyoruz ama kısa süredir bunun farkındayız. Küresel ısınmayla mücadelenin kısa tarihi... Dünyanın geleceğiyle ilgili kararların alınacağı İklim Zirvesi bugün başlıyor. Liderler küresel ısınma gerçeğini kabul edip Kopenhag'da ilk kez bir araya gelecek. Zirveyi 'zırva' gören muhalif kesim de fikirlerini paylaşacak. Küresel ısınma, Kyoto protokolü ve zirve hakkında merak edilenler...

COP15 Kopenhag'a Nasıl Gelindi?..

Kabaca sanayi devrimi boyunca yani yaklaşık 200 yıldır insanoğlu küresel iklimin değişmesine artan bir hızla neden oluyor.


Sanayileşmenin ilk döneminin temel enerji kaynağı olan kömüre daha sonra petrol ve doğal gaz eklendi. karbon temelli bu enerji kaynaklarının yakılması ile atmosfere salınan karbondioksit ve ısı tutma özelliğine sahip olan diğer gazlar, atmosferde birikerek dünyanın ortalama sıcaklığının artmasına neden oldu.

Küresel ısınma süreci uzun bir döneme yayılsa da etkileri ve bu konuda harekete geçilmesi, görece olarak kısa bir zaman dilimini kapsıyor. 1972’de atılan ilk adımdan bugüne, küresel ısınmayla mücadelenin kısa tarihi...

1972- Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı'nın ilki Stokholm'da düzenlendi. Konferansta küresel ısınma veya iklim değişikliği hakkında hiç bir konu konuşulmadı. Sadece ozon tabakasına zara veren gazlar ve su kirliliği tartışıldı.

1979- Dünya İklim Konferansının ilki Cenova'da düzenlendi. Hükümetlerin insan eliyle iklim değişikliğine önlem alması konusunda uyarılar yapıldı. Amerikan Ulusal Bilim Akademisi küresel ısınma tehditi hakkında bir rapor yayınladı. Yayınladığı raporda 21. yüzyılın ilk çeyreğinde gezegen sıcaklığının 1.5-4.5 derece artabileceği öngörüldü.

1985- 29 ülkeden birçok bilimadamı Avusturya'nın Villach kentinde bir araya geldi ve bir rapor yayımladı. Raporda fosil yakıtlarının kullanımı sonucunda ortaya çıkacak sera gazlarının dünya sıcaklığının artmasında önemli bir rol oynadığı yer aldı. Uyarı niteliğinde olan raporda Dünya liderlerinin tutarlı enerji politikaları uygulamaması halinde ciddi iklim değişiklerine neden olabileceği açıklandı.

1988- NASA iklim bilimcisi James Hansen ABD Senato'sunda yaptığı konuşmada artan sıcaklıkların atmosfere salınan sera gazlarında kaynakladığını açıkladı.

1988- Kasım ayında Birleşemiş Milletler, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'ni kurdu.

1990- İklim Değişikliği Paneli ilk raporunu yayınladı. Raporda Dünya sıcaklığınım 10 yılda bir 0.3 derece artacağı ve 2100 yılında deniz seviyesinin 65 cm yükseleceği belirtildi.

1992- Rio'da gerçekleştirilen Dünya Zirvesinde Avrupa Birliği tarafından yapılan bir öneride sera gazı salımlarına bir sınır getirlemesi önerildi. Birleşmiş milletler iklim değişimi çerçeve sözleşmesi imzalandı. Öneriye ABD'nin karşı çıkması sonucu sınırlamanın ülklerin kendileri tarafından belirlenmesi kararlaştırldı. Öneride ilk defa salımların 1990 öncesi seviyede sabit tutulması konuşuldu.

1995- Birleşmiş Milletler İklim Değişimi Çerçeve Sözleşmesi kapsamında ilk konferans düzenlendi. İklim Değişikliği Paneli 2'inci raporunu yayınladı ve rapor doğrultusunda küresel bağlayıcılığı olan bir anlaşmanın 2 yıl içinde oluşturulmasını öngören 'Berlin Direktifleri' yayınlandı.

1997- Dünya liderleri 2000'li yıllara girmeden küresel iklim için ortak bir karar almak için Tokyo'da bir araya geldi. ABD karbon salımlarının 90lı yılların altına çekilmesi rededetti.

2000- Hollanda'da Kyoto Protolülnün imzalanması için bir arya gelen liderler ABD ve ingilterenin son adna yaptğı değşikilk üzerine anlşamaya varamadı.(HAAG)

2001- 3'üncü raporunu yayınlayan İklim Değişikliği Paneli 1998'in 1861'den beri en sıcak yıl olduğunu açıkladı.

2001- George W. Bush Kyoto Protokolü'nü imzalama konusnda hiçbir niyeti bulunmadığını açıkladı ve anlaşmayı ölümcül hatalarla dolu olarak nitelendirdi.

2002- Rusya Kyoto Protokolü'nü imzalama konusu 'bir süre düşüneceğini' açıkladı.

2004- 2003 yılında meydana gelen doğal felaket ve kırılan sıcaklık rekorlarından sonra Rusya geri adım attı ve Aralık ayında Kyoto'yu onayladı.

2005- Rusya'nında onaylamasıyla Kyoto Protokolü yürürlüğe girdi.

2005- ABD ülkeyi vuran Katrina tayfunundan sonra Kyoto görüşmelşerine tekrar başlayacağını duyurdu.

2006- Eski Dünya Bankası ekonomistlerinden Nicholas Stern küresel ısınmanın çok büyük bir finansal kirize neden olacağını açıkladı.

2007- 4'üncü raporunu yayınlayan İklim Değişikliği Paneli Al Gore'la beraber Nobel Barış Ödülü'nü kazandı. Raporda vezegendeki ısınmanın beklenen değerlerin üstünde olacağı ve 2100 yılında 6.4 dereceyi bulacağı açıklandı.

2007- Kyoto Protokolü'nün 10'uncu yılı Bali'de kutlandı ve yapılan konferansta Kyoto sonrası bir yol haritası hazırlanması kararlaştırılldı.

2008- Bangkok'ta Nisan ayında yapılan toplantıda Çin ve Hindistan gibi hızla sanayileşen ülkelerin de Kyoto sınırlanması içine girmesi konusu tartışıldı. Küresel ekonomik krizin de etkisiyle herhangi bir sonuç alınamdı. Bali belirlene yol haritasının takibi ve Aralık 2009'da Kopenhag Zirvesi'nde detaylı görüşülmesine karar verildi.

Sayfa Yükleniyor...