ODTÜ Güneş Enerjileri Araştırma Merkezinde (GÜNAM) prototip çalışmalarından olumlu sonuçlar alınan teknoloji ile enerji elde etmek için kullanılan pahalı yarıiletken malzemeler büyük oranda azaltılıyor. Tasarlanan yeni yoğunlaştırma sisteminde, pahalı fotovoltaiklerin kullanımı azaltılırken, yerine daha ucuz olan cam ve mercek gibi malzemeler kullanılıyor.
Dünya genelindeki ''yoğunlaştırılmış güneş enerjisi'' çalışmaları arasında ayırt edici üstünlükleri olduğu belirtilen yeni çalışmanın uluslararası patent alma hazırlıkları da devam ediyor. GÜNAM araştırmacıları, Türkiye'nin ilk yerli güneş panelinin üretimini de gerçekleştirmişti.
ODTÜ GÜNAM Müdürü Prof. Dr. Raşit Turan, doktora öğrencisi Özgür Selimoğlu ile birlikte tasarladıkları yoğunlaştırmalı güneş enerjisi sistemine ilişkin bilgi verdi. Dünya genelindeki güneş enerjisi ile ilgili çalışmaların tüm hedefinin güneş enerjisini elde etme yöntemlerinin ucuzlatılması yönünde olduğunu belirten Turan, ''Tüm bilimsel çalışmalara rağmen fotovoltaik teknolojilerdeki en önemli sorun güneşten enerji elde edilen teknolojilerin hala mevcut kullanılanlara oranla daha pahalı olması'' dedi.
Mevcut fotovoltaik teknolojilerle güneş enerjisi dönüştürme veriminin en fazla yüzde 20 olabildiğini belirten Turan, ''Güneş enerjisinden etkin bir enerji elde etmek için ya enerji dönüşüm verimlerinin arttırılması ya da kullanılan malzemelerin ucuzlatılması gerekir'' diye konuştu.
'MALZEMEYİ AZALTIYOR, VERİMİ ARTIRIYOR'
GÜNAM'da geliştirdikleri tekniğin güneş hücrelerinin yapıldığı malzemeyi azaltmaya dönük olduğunu bildiren Turan, bu fikrin bilim dünyasında yeni bir fikir olmadığını, pek çok araştırmacının bu konu üzerine çalışıp birikimlerini yayımladığını anlattı.
Prof. Dr. Turan, şu bilgileri verdi:
''Ancak GÜNAM ekibi olarak yoğunlaştırma tekniğine yeni bir yaklaşım getirerek, ışığın bir düzlem içerisinde yatay olarak yoğunlaştırıldığı ve maliyeti daha da düşük olan yeni bir yöntem geliştirdik. Bu sistemde güneş 50 kat yoğunlaştırılıyor. Böylece güneş hücresi maliyeti ve ihtiyacı çok daha aza indiriliyor.
Fikrimiz özgün ve yenilikçi özellikler taşıyor. Güneş ışığı bir hücrenin içine değil de çok özellikli bir camın üzerine düşüyor ve burada özel olarak işlendikten sonra kenarlarda toplanıyor. Böylece güneşten elektrik üretmek için bir alana çok büyük boyutlu güneş hücresi döşenmesine gerek kalmıyor. Çünkü aynı enerji bu yolla da alınmış oluyor.''
Prof. Dr. Turan, teknolojinin en önemli yönünün, aynı miktarda enerji elde etmek için pahalı olan fotovoltaik malzemenin miktarının büyük oranda azaltılması olduğunu bildirdi.
'PROTOTİP HAZIRLANIYOR, HEDEF ÜRETİM'
Teknoloji üzerine doktora tez çalışmaları sırasında çalışan Özgür Selimoğlu ise güneş tarlalarının bulunmadığı Türkiye'nin aksine Avrupa'da çok fazla sayıda güneş tarlalarının bulunduğuna dikkati çekti.
Teknolojilerinin dünya bilim insanlarının üzerinde çalışılan ''yoğunlaştırılmış güneş enerjisi'' sistemleri arasında olduğunu kaydeden Selimoğlu, ''Bizim geliştirdiğimiz sistemde, pahalı fotovoltaik malzemeler yerine cam ve mercek daha fazla kullanıldığından daha önce metrekaresine watt başına 2 doların üzerinde üretim maliyetini 1 doların altına indirilmesi temel hedefimiz'' dedi.
Bilim dünyasında özellikle ABD ve Avrupa'da bu sistemler üzerinde değişik çalışmaların bulunduğunu, ancak tam olarak bu malzemelerin ucuzlatılamadığını da bildiren Selimoğlu, ''Biz yeni bir optik sistem tasarladık ve güneş ışığını daha ucuza ve verimli şekilde toplayarak güneş hücrelerinin üzerine düşürmeyi başardık.
Bu sistem üzerindeki tüm maliyetleri görebilmek için basit prototip ürettik. Yıl sonuna kadar daha kapsamlı bir prototip üretilerek diğer testleri de tamamlayacağız.''
'HESAP VE FORMÜLLER ÇOK OLUMLU'
Selimoğlu, bu prototip üzerinde yaptıkları simülasyon çalışmalarından çok olumlu sonuçlar aldıklarını bildirerek, ''Laboratuvar ölçeğindeki testlerimiz çok çok iyi. Ancak prototip sürecinin ardından ürünümüzü ortaya çıkararak üretim aşamasına geçmeyi umuyoruz. Üretim sürecinin nasıl olacağına daha sonra karar vereceğiz'' dedi.
Prof. Dr. Turan, sistemlerinin üretiminin büyük ölçüde yerli imkanlar ve mevcut sanayi alt yapısı ile yapılabileceğini vurguladı.
Turan, şu görüşlerini ifade etti: ''Güneş enerjisi, sonsuz, sınırsız ve çevre dostu bir enerji kaynağıdır. Nükleer enerjinin yoğun olarak tartışıldığı ve petrol fiyatlarının istikrarsızlaştığı bu günlerde güneş enerjisine olan ilgi de artmaktadır. Tasarladığımız bu yeni sistem doğal çevre ile tümüyle uyumludur. Sistemin parçalarını oluşturan yarıiletken gözeleri, alüminyum ve cam geri dönüşümü mümkün olan malzemelerdir. Bu sayede sistem, gerek üretimi sırasında gerekse de ömrünü tamamladıktan sonra doğaya zararlı atık üretmeyecektir. Geri dönüşüm sayesinde sistem maliyetinin bir kısmının yeniden değerlendirilmesi mümkün olacaktır. GÜNAM, Türkiye'de yerli güneş panellerini de ilk kez üretmişti. Şimdi bu çalışmamızla güneş enerji sistemlerine yeni bir boyut getirmeyi amaçlıyoruz.''
Prof. Dr. Raşit Turan, sistemlerinin ODTÜ Teknokenti tarafından yürütülen uluslararası patent başvuru sürecinin ilerlediğini de bildirdi.
- Etiketler :
- Haberler
