Geçtiğimiz Ağustos ayında Güneş’in yüzeyinde meydana gelen patlama, iyonize atomlar olan plazmanın tonlarcasını gezegenler arasındaki boşluğa saçtı. Atomların Güneş’ten Dünya’ya uzanan yaklaşık 150 milyon kilometrelik mesafeyi almalarıysa yalnızca iki gün sürdü.
NASA, taç tabakasındaki bu büyük kütlesel fışkırmanın görüntülerini, ‘Güneş Dinamikleri Gözlem Uydusu’ (SDO) aracılığıyla elde etmeyi başardı. Şimdilerde bilimciler olayın biraz da ürkütücü olan görüntülerinin, Güneş’in yüzeyi hakkında tüm bildiklerimizi değiştireceğine inanıyorlar.
NASA uzmanları, ‘Güneş tsunamisi’ adını verdikleri olay sırasındaki patlamaların birbirlerinden soyutlanmış değil, manyetizma aracılığıyla, muazzam mesafeler boyunca bağlantılı olduklarını söylüyorlar. Birbirlerinden yüzbinlerce kilometre uzaklıktaki Güneş parlamaları, tsunamiler ve taç fışkırmalarının, aynı anda hareket ederek inanılmaz büyüklükte etkilere neden olması olası.
Lockheed Martin Güneş ve Astrofizik Laboratuvarı’ndan Karel Schrijver Güneş’teki Ağustos aktivitesinin gerçek anlamda gözlerini açtığına dikkat çekiyor, “Artık Güneş patlamalarının küresel ölçekli olarak, bugüne değin hayal edebildiğimizin ötesinde bir potansiyelle meydana gelebileceğini anlıyoruz.”
Schrijver, Güneş üzerine uzman olan fizikçi Alan Tite ile birlikte SDO’nun sağladığı günlük yaşamda kullandığımız yüksek çözünürlükten çok daha üstün olan ve farklı dalgaboylarına ait görüntüler üzerinde çalışmış. Bulgularına göre, meydana gelecek patlamaların öngörülebilmesi için artık sadece izole olmuş aktif bölgelerin manyetik alanlarına değil, Güneş yüzeyinin neredeyse tamamının manyetik alanına odaklanılması gerekecek.
Araştırmacılar yazdıkları makalede, Güneşteki Büyük Patlama olarak bilinen olayın aslında, güneş’teki 180 boylam boyunca uzanan ve 28 saat süren bir düzine şok dalgası, parlama, taç fışkırması ve püskürmenin bileşimiyle meydana geldiğini açıklıyorlar. Tüm aktiviteler Güneş’in manyetik alan haritası üzerine işlendikten sonra, herbirinin bir diğeriyle ilişkili olduğunu farketmişler. Bu, Güneş parlamaları arasında bir ilişki olduğunu ortaya koyan ilk çalışma konumunda.
Keşif, gökbilimciler arasında büyük etki yaratmış. Bir çok uzman, Güneş’te meydana gelebilecek Ağustos ayındakine benzer güçlü bir tsunaminin uydu iletişim sistemlerini, elektrik şebekelerini ve hatta uçakları tahrip edebileceğini düşünüyor. Taç tabakasında meydana gelecek bir fışkırmanın Dünya’ya ulaşması halinde de yeryüzünün manyetik alanıyla etkileşerek bir jeo-manyetik fırtınaya yol açması da ihtimaller arasında.
- Etiketler :
- Haberler
