İSTANBUL - Kısa adı İHH, açılımı İnsani Yardım Vakfı. Gazze'ye yardım gündeme gelmeden önce muhafazakar kesim dışında pek tanınmıyordu ancak İsrail'in Mavi Marmara gemisine kanlı saldırısı vakfı sadece Türkiye'nin değil dünyanın gündeminin merkezine oturttu.
9 kişinin hayatını kaybettiği saldırıyla son yılların en büyük krizinin odağında olan kuruluşun geçmişine ve bugününe yakından bakıyoruz.
İsrail'in uluslarası sularda yardım gemilerine yaptığı müdahale bir kurumu öne çıkardı, İnsani Yardım Vakf'ını (İHH). Yardımın öncülüğünü de yapan İHH nasıl bir kurum, neler yapar, vakfı nasıl anlamalıyız?
İHH Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Faruk Korkmaz, İHH'yı anlamanın yolunun yardım götürdükleri insanlarla görüşmek olacağını söylüyor ancak İHH için siyasi amaçlar taşıdığı, hatta terör örgütleri ile ilgisi olduğu yolunda iddialar da var.
Ömer Faruk Korkmaz, "Bizi anlamak için bizim arazide yapmış olduğumuz çalışmaları gidip yerinde görmek lazım. Bizi anlamak için gidip yetimlerle görüşmek lazım, depremden etkienmiş bölge insanlarla görüşmek lazım" diyor.
İHH'yı tüm dünyada tanınır hale getiren Gazze'ye yardım konvoyunun başına gelenler oldu. Aslında 1994 yılında kurulan İHH muhafazakar kesimde bilinen bir kurum. Kuruluşu Bosna Savaşı'na dayanıyor.
Yazar Yıldız Ramazanoğlu, vakfı "1995'te Bosna'ya yardım götürmek için ilk defa harekete geçmiş bir kurum. Başlangıçta sadece Bosna'ya ardından Kosova'ya, sonra Çeçenistan'a yarıdm götürmeye başladı" sözleriyle anlatıyor.
Yıllar ilerledikçe İHH daha da büyüdü ve bugün dünyanın birçok ülkesinde faaliyet yürüten bir kurum halide geldi.
İHH 110 ÜLKEDE ÖRGÜTLÜ
Gazeteci Abdurrahman Dilipak, vakıf için şunları söylüyor:
"Bu kurum dünyanın en büyük kurumlarından bir tanesi. Din, dil, ırk ayrımı yapmadan 110 ülkede örgütlü, 60 ülkede insani yardım kampanyası yürüten bir kurum. Özellikle de risk bölgelerinde vardı, Bosna'da vardı, Afganistan'da vadı. Zor şartlarda çalışan ve hiç de misyonerlik yapmayan, yardıma muhtaçla yardım edeni buluşturan aslında bir insani network."
RAMAZANOĞLU: İHH İLE AFRİKA VE LÜBNAN'A GİTTİM
Yazar Yıldız Ramazanoğlu, İHH'nın yardımlarına tanıklık da etmiş bir isim aynı zamanda:
"Birlikte ben de 2 defa seyahat etitm. Birincisi Cibuti'ye, Afrika'ya bir kurban bayramında kurban eti dağıtmak için, ikincisi de yine İsrail'in saldırılarından sonra yerle bir olmuş Lübnan şehirlerini görmek, o mülteci kamplarını ziyaret edip yardım götürmek için. Ben İHH gönüllüsü olmaktan gurur duyuyorum. Onlarla Afrika deneyimim unutulmaz ve çok tramvatik. Gittiğimizde ordaki insanların orda karşı karşıya olduğu durum inanılmaz, nasıl denir, tahayyülümüzü aşacak bir yoksulluk..."
Peki, bu kadar ülkeye nasıl ulaşabiliyor İHH?
İHH Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Faruk Solmaz, organizasyon hakkında şu bilgileri veriyor:
"Yerel olarak hiçbir ülkede şubemiz yok. Resmi olarak İHH adına hiçbir kuruluşumuz yok ama faaliyet yapacağımız ya da beraber çalışmak istediğimiz ülkenin en güvenilir sivil toplum kuruluşu ile partner olarak çalışıyoruz. Ve üzerinde önemle durduğumuz konu bu kuruluşların legal kuruluşlar olması, kayıtlı olması..."
KIZILHAÇ'LA BİRLİKTE ÇALIŞIYOR
Müslüman olmayan ülkelere de yardım yaptıklarının altını sık sık çizen İHH yetkilileri, partner kuruluşlar konusunda önyargıya da sahip değiller:
"Kızılhaç'tan bahsediyoum ambleminde haç var. Bunlarla niye beraber çalışma içine giriliyor, çünkü bazı bölgelere biz giremiyoruz, onlar üzerinden girmemiz gerekiyor. Onlar bazı bölgelere giremiyor, bizim üzerimizden giriyorlar. Darfur'da çalışmak istediği zaman Kızılhaç bizim üzerimizden giriyor, Mesela Kızılhaç'ın Sudan hükümeti ile problemleri var, bakıyor Sudan hükümeti ile kimin arası iyi, İHH'nın iyi. Bizim üzerimizden yardım yapıyor"
Gazeteci Ahmet Hakan Coşkun'a göre, İHH'nın asıl duyarlılığı Müslüman dünyasında yaşanan felaketlere. Ahmet Hakan, şunları söylüyor:
"Bir tür prpoganda olarak kullanıyor olabilirler, insani yardım yapıyoruz mesajının altını çizmek için de bunu yapıyor olabilirler. Pragmatik bir şey de olabilir, ben bir misyonerlik faaliyeti içinde olduklarını sanmıyorum. Daha çok Müslüman dünyadaki felaketlere karşı duyarlılık var. Böyle bir eleştiri de var, bu eleştirilerden kaçmak için de yapıyor olabilirler bunu, gönüllerinden öyle geldiği içinde yapıyor olabililer..."
AHMET HAKAN: ŞEFFAFLIK SORUNU VAR
Peki, iHH tüm bu çalışmalar için nasıl para buluyor? Hatta nasıl gemi alabiliyor, bir şeffaflık sorunu var mı?
Ahmet Hakan, bu soruya şu yanıtı veriyor:
"Bence şeffaflık sorunu var. Şöyle, bu tür yardım kuruluşlarının olağanüstü şeffaf çalışmaları gerekiyor ki bu tür kuşkuları giderebilsinler. Akla gelebilecek kuşkuları giderebilmesi şeffaflıktan geçiyor fakat bunu mesele etmiyolar, bunu büyük bir dert haline getirmiş değiller. Suçlama için söylemiyorum, benim bir kuşkum yok, insanların çoğunu tanıyorum, orada bir mesele olmadığı kanaatindeyim ama toplumu rahatlatmanız gerekiyor."
İHH: TEK PARA KAYNAĞI BAĞIŞLAR
İHH yetkilileri tek gelirlerinin bağışlar olduğunu söylüyor. Ömer Faruk Solmaz, şu açıklamayı yapıyor:
"Mesela Gazze'ye gemi çıkaracaksınız veya bir yerde bir faaliyet yürüteceksiniz ya da Haiti'ye yardım yapacaksınız. Bizim yaptığımız son derece basit bir şey, bunu kampanyaya dönüştürüyoruz, afişliyoruz, televizyonlara reklamlar veriyoruz, ona göre sizin havunuz dolmaya başlıyor. Gelen paralar bankaya giriyor, sonra bunlar projelendiriliyor. Proje bazında para harcanıyor. Bütün hesabı kitabı bankada takip edilen bir vakıftır İHH, teftiş edilen bir vakıftır."
İHH: İSLAMİ GÖRÜNTÜDEN GOCUNMAYIZ
Peki, İHH'daki İslami görüntünün kaynağı ne? Gerçekten İslamcı siyaset yapan bir kurum mu İHH?
Bu soruya İHH Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Faruk Korkmaz, "Buradaki insanların büyük kısmı genel olarak dindar insanlar. Çünkü bu ülke Müslüman bir ülke, bu ülkenin Müslümanlarının kurmuş olduğu bir vakıf burası, bu konuda gocunmayız, bu doğru bir tespittir. Ama bu tespitin doğru olması demek önümüze gelen Yahudi'ye karşı negatif düşünceler taşıyacağımız anlamına gelmez" şeklinde yanıt veriyor.
Yazar Yıldız Ramazanoğlu ise "Tabi ki İslami bir tarafı olabilir. Çünkü kurucuları Müslüman ve dindar insanlar. Dolayısıya dindar insanların daha çok katılımı olmuş olabilir ama İHH'nın katılımcıları arasında sadece dindarların olduğunun düşünülmesi çok yanlış olur" diyor.
AHMET HAKAN: RADİKAL İSLAMCILARIN TOPLANDIĞI BİR ÖRGÜT
Gazeteci Ahmet Hakan Coşkun, "İslami camiaların, cemaatlerin yapılarında kendilerine özgü yardım kuruluşları oluşmaya başladı. İHH'da burada 'tırnak içinde' biraz daha radikal diyebileceğimiz İslamcı grupların yardım örgütü olarak belirdi" değerlendirmesini yapıyor.
HELSİNKİ YURTTAŞLAR DERNEĞİ: İHH ÖRNEĞİ BATI'DA VAR
Helsinki Yurttaşlar Derneği Koordinatörü Emel Kurma'ya göre ise İHH'yı Avrupa'daki bazı örneklerle kıyaslamak mümkün. Emel Kurma, şu görüşleri dile getiriyor:
"İHH'yı belki birazcık da dünya ile değerlendirmek lazım. Bir anlamda bir tür kıyaslanabileceği şey, örneğin dünyadaki barış hareketinin arkasında birçok Hristiyan kuruluş vardır. Hristiyanlıkla bağlantılı kuruluş vardır. Örneğin Latin Amerika'daki hak mücadelesinde yerlilerin haklarının savunulmasında kilise çok önemli rol oynamıştır. Veya Lübnan'daki barış hareketinin arkasında da dediğim gibi hayır ve yardım işiyle esasen uğraşan ve Hristiyanlıkla bağlantılı Cizvitler olmuştur."
HAMAS SLOGANLARI KONTROL EDİLEMEZ
İsrail'in yardım gemilerine yönelik saldırılarının ardından yapılan protesto gösterilerinde Hamas lehine sloganlar hep dikkat çekti. İHH Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Faruk Korkmaz'a göre, bu tür sloganları kontrol etmek kolay değil:
"Bu tip organizasyonları biz yapmıyoruz, orada herkes var, dolayısıyla kontrol etmeniz mümkün değil. Bunların hepsini İHH'ya mal edemezsiniz, orada İHH'nın dışında kimseler de geliyor, zaman zaman atılan sloganlar bazı çevrelerin rahatsız olduğu sloganlar oluyor. Benim de rahatsız olduğum sloganlar var."
AHMET HAKAN: HAMAS'I DESTEKLEYENLERİ YADIRGAMIYORUM
Gazeteci Ahmet Hakan'a göre ise Hamas'ı desteklemek terörü desteklemek anlamına gelmiyor. Ahmet Hakan, "Bu çok zor bir konu, insanlar Hamas'ı destekliyorlar, bunu açıkça söylemeseler bile desteklediklerini düşünüyorum. Ben bunu da yadırgamıyorum açıkçası, çok tuhaf da karşılanacak bir şey değil. Hamas'a 'terör örgütü' deyip Taksim'de Hamas'a destek sloganları atanları da 'terörist örgütü destekliyorlar' dersek çok kestirme bir sonuca varmış oluruz. Bu kompleks yapıyı herkesin çok iyi anladığını sanmıyorum" diyor.
RAMAZANOĞLU: İHH HERKESİ KUCAKLIYOR
İHH gönüllüsü ve yazar Yıldız Ramazanoğlu, İHH'nın herkesi kucaklayan bir organizasyon olduğu vurgusunu yapıyor:
"Aslında İHH gerçekten herkesi kucaklamak isteyen, hiçbir insanı dışarıda bırakmak istemeyen bir organizasyon. Zaten öyle olmasaydı, ayrımcılık içinde olan bir kurum olsaydı mesela ben orda olmazdım, birçok insan da olmazdı. Parantez içinde söylemek gerekirse Yahudi halkının başına birşey geldiği takdirde yine filoların kurulup oraya bizlerin koşmamız söz konusu olacaktır ve bu geminin içinde hepimiz yer alacağız."
GAZZE'Yİ DÜNYA GÜNDEMİNE İHH SOKTU
Peki, son yaşanan olaylar hakkında İHH yetkilileri ne düşünüyor? Yardımlar ulaşmadı, hayatlarını kaybeden insanlar oldu? Tüm bu yaşananlar bir sonuç ortaya çıkardı mı?
Ömer Faruk Kokmaz, şu ifadelerle bu sorulara yanıt veriyor:
"Biz doğru bir şey yaptığımızı düşünüyoruz. Çünkü bu yapılmalıydı, Gazzenin meselesi dünya gündemine taşınmalıydı. İsrail gemilerin geçmesine izin verebilirdi, ne dünya duyardı ne de kimse ama şimdi tüm dünya basının gündemine girmişse bu mesele, bu şehitlerin kanı herhalde Gazze'deki ambargonun kaldırılmasına önemli bir adım olacak."
AHMET HAKAN: BÜYÜK BİR PARA AKIŞI OLACAK
Gerçekten Gazze'ye yönelik abluka, yardım gemilerine yönelik İsrail saldırısı nedeniyle dünya gündemine taşındı. Bu işin mimarı olarak da İHH ilgi odağı oldu. Ahmet Hakan Coşkun'a göre, İHH artık daha fazla yardım toplayacak:
"Bence en can alıcı soru bu, İHH bundan sonra ne olacak? Bence bundan sonra dünyanın dört bir yanından, sadece Türkiye'den değil, dünyanın dört bir yanından yardımlar alacak. Çok güçlenecek, büyüyecek, bunu hisediyorum. Hem Avrupa'dan hem İslam dünyasından büyük bir para alkışı sağlanabilir."
AHMET HAKAN: İHH İKİ ŞEY YAPMALI
Ahmet Hakan, İHH'nın bu ilginin iyi yönetemeyeceği görüşünü savunuyor:
"İHH'nın burada yapması gereken 2 şey var. Bir tanesi abartılı bir şeffaflık, ikincisi de hemen kurumsallaşma. Bu iki unsuru yapar ve yönetirse, yönetebilirse, yönetmeyi başarırsa uluslarası çapta bir yardım kuruluşu olabilir. Bir de bu ideolojik yönleriyle ilgili kendisine yeneltilen eleştirileri cevaplayabilir, bütün insanların kalbinde taht kurmayı başabilirse büyük bir başarı sağlamış olur. Ama ben bütün bu devinimleri, bütün bu atakları yapabilecek bir potansiyel görmüyorum maalesef."
Her ne kadar kendileri bir yardım kuruluşu olduklarını söylese de İHH toplantıları bir yardım kuruluşu toplantısının çok ötesinde görüntülere sahne oluyor. Şimdi akıllardaki soru dünyada ve Türkiye'de bu kadar ilgi çeken kurum gelecekte neler yapacak? Bu sorunun yanıtı zaman içinde gelecek.
- Etiketler :
- Haberler -
- Türkiye
