13 Nisan 1909’da İstanbul’a 12 gün boyunca hükmeden isyancılar, Meşrutiyet’i kurtarmak üzere İstanbul’a giren Hareket Ordusu tarafından etkisiz hale getirildi.
Meclis II. Abdülhamit’i tahttan indirdi ve yerine V. Mehmet Reşat’ı padişah ilan etti. Bu sonuçlar İttihat ve Terakki iktidarını güçlendirdi ama bunu ordu desteği olmadan sürdürmenin imkansızlığını da ortaya koydu.
NTV Tarih dergisi Nisan sayısında hazırladığı dosya ile ’31 Mart Vakası’na tüm yönleriyle yer verdi.
Derginin ’31 Mart Vakası’ dosyasında yer alan makaleler şöyle:
Ahmet Kuyaş'tan ’31 Mart Vakası’nın kronolojik analizi:
31 Mart Vakası (13 Nisan 1909), meşruti rejime dönüldükten sekiz ay sonra ortaya çıkan ve giderek karşıdevrimci özellikler kazanmış olan bir ayaklanmadır. Kendileri de Meşrutiyet yanlısı olmakla birlikte, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin hâlâ gizli bir örgüt biçiminde çalışarak devlet işlerine karışmasına karşı olan, bu örgütün bazı terörist uzantılarının işledikleri cinayetleri sert bir biçimde kınayan ve Meclis-i Mebusan’daki İttihat ve Terakki çoğunluğunun anayasayı tümüyle seçilmişler lehine değiştirmesini istemeyen muhalefetin kışkırttığı, ancak sonradan denetleyemediği bir harekettir.
Hüseyin Hüsnü Paşa ve Mustafa Kemal: Hareket Ordusu komutanı ve kurmay başkanı
Feroz Ahmad’in ‘İngilizler irticaya oynadı’ başlıklı makalesinden:
31 Mart Vakası öncesi ve sırasında Meşrutiyet aleyhtarlarına gizli ve açık destek veren İngiltere, isyancıların 15 Nisan’da kurdurduğu kabineyi de güvenoyu almadan tanımıştı. Dönemle ilgili raporlar İngiliz arşivlerinden ayıklanmıştır ve büyükelçiliğin karşıdevrimdeki rolü vesikalandırılamamaktadır.
Sacit Kutlu, ‘İstanbul’da İsyan Adana’da Katliam’ makalesinden:
31 Mart Vakası’nın ertesi günü, 14 Nisan’da patlak veren olaylarda yaklaşık 20 bini Ermeni, 22 bin kişi öldürüldü. Mahkeme 47 Müslüman ve 30 Ermeniyi idama mahkum etti. 29 Ermeninin cezası müebbete çevrildi. Aralarında Bahçe Müftüsünün de bulunduğu Müslümanların ve bir Ermeninin cezası infaz edildi.
Derya Tulga ‘Alman Basınında İsyan Efsaneleri’ makalesinden:
Frankfurter Zeitung asilerin Meclis-i Mebusan’ın çatısına Sancak-ı Şerif’i diktikleri gibi uydurma ayrıntılara da sapmadan edemiyordu. Yahudi entelijansiyasının amiral gemisi olan gazetenin, İttihatçılar safındaki dindaşları tarafından bilgilendirildiği son derece güçlü bir ihtimal.
Sayfanın büyük halini görmek için fotoğrafa tıklayın.
‘31 Vakası’ dosyasını NTV Tarih dergisinde okuyabilirsiniz.
www.ntvtarih.com.tr
- Etiketler :
- Haberler
