Orduevine giriş yasağına tazminat cezası

Anayasa Mahkemesi, eski Genelkurmay Başkanı Necdet Özel tarafından konulan orduevi yasağının ifade özgürlüğüne müdahale olduğu gerekçesiyle, emekli Kıdemli Piyade Albay Hüsnü Şimşek'in ihlal başvurusunu kabul etti. Karar, Genelkurmay'a girişi yasaklanan ve davaları reddedilen askerlere de tazminat yolunu açıyor.

Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nce 9 Ekim 2013'te Balyoz davasında verilen cezaları onamasından sonra dönemin Genelkurmay Başkanı Necdet Özel, kendisine yönelik eleştirilere yazılı bir açıklamayla cevap vererek, "TSK içinde ayrımcılık yapma, nifak sokma ve huzur bozmaya yönelik girişimleri kınadığını" belirtmişti. Harbiye 79'lular Derneği'nin başkanlığını yapan emekli Kıdemli Piyade Albay Hüsnü Şimşek, "Genelkurmay Başkanı'nın Balyoz açıklamasından sonra o koltukta 1 gün, 1 dakika daha oturmaması lazım" değerlendirmesi yapmıştı. Bunun üzerine Şimşek'in altı ay süreyle TSK sosyal tesislerine girmesi yasaklandı. Şimşek, bu yasaklama kararının iptali için dönemin Askeri Yüksek idare Mahkemesi'ne (AYİM) dava açtı. AYİM, 'üslubun eleştiri sınırlarını aştığı' gerekçesiyle davayı reddetti.

Bunun üzerine Şimşek, 2015'te AYM'ye bireysel başvuruda bulundu. AYM, Necdet Özel'in uyguladığı orduevi yasağının yasal dayanağının bulunmadığı ve ifade özgürlüğüne müdahale edildiği gerekçesiyle ihlal kararı verdi ve Şimşek'e 4 bin lira manevi tazminat ödemesine oybirliği ile hükmetti.

"EMEKLİ EMİR-KOMUTA HİYERARŞİSİ İÇİNDE DEĞİLDİR"

AYM kararında ifade özgürlüğüne vurgu yapılarak, yasağın kanuni değil keyfi olduğu belirtildi.

Hürriyet gazetesindeki haberde yer alan AYM kararında, "Başvurucunun basına yansıyan sözleri, Balyoz davasında verilen mahkûmiyet kararının Yargıtay tarafından onanması sonrasında ve muhatabın açıklamaları üzerine söylenmiştir. O dönem söz konusu davada çok sayıda emekli ve muvazzaf rütbeli askerler yargılanıp mahkum olduğu için dava kamuoyunun gündeminde de yoğun bir şekilde tartışılmaktaydı. Bu çerçevede emekli albay ve aynı zamanda Harbiye 79 Derneği'nin başkanı olan başvurucunun, davaya ilgisiz kalması düşünülemez. Bu nedenle muhatabının açıklamalarından duyduğu memnuniyetsizliği dile getirmiş olması, eleştiri sınırlan içerisinde ve ifade özgürlüğü kapsamındadır. Başvurucu emekli bir albay olup, askeri yapının emir-komuta hiyerarşisi içinde yer almamaktadır. Muvazzaf askerlerin üste itaat etmek, sır saklamak, siyaseten yansız davranmak ve siyasi faaliyetlerden kaçınmak gibi kanundan doğan vazifeleri bulunmaktadır. Ancak benzer vazife ve sorumlulukların emekliler için aynı oranda söz konusu olması beklenmemelidir" denildi.