RTÜK Kanuni'den ne istiyor?

RTÜK’ün Show TV’de yayınlanan ‘Muhteşem Yüzyıl’ dizisine verdiği uyarı cezasını, kurum içinden iki farklı ses, senarist Meral Okay ve oyuncu Deniz Türkali NTV Ana Haber’de konuştu.

Meral Okay, tizilikle işlerini yapmaya devam edeceklerini ve ilerleyen bölümlerde atfedilen suçlamanın gerçek olmadığının görüleceğini söylerken, uyarı cezasına muhalefet şerhi koyan RTÜK üyesi Hülya Alp, dizinin BBC’de yayınlanabilecek kıratta olduğunu belirtti.

Diziye ceza verilmesi yönünde oy kullanan Hasan Tahsin Fendoğlu ise, 'senaristten ne istiyorsunuz?' sorusuna, "Tamamiyle oryantalist bakış açısıyla yapılmış bir dizi. Tam anlamıyla gerçek olmasa da gerçeğe yakın olmalı" şeklinde yanıt verdi.

Sadece fragmanı için RTÜK’e 75 bin şikayet gelen, aynı zamanda izlenme rekoru kıran, 'padişahın özel hayatı böyle sergilenir mi?’ tartışmalarına neden olan 'Muhteşem Yüzyıl' dizisine, RTÜK’ün 'Tarihe mal olmuş bir şahsiyetin mahremiyeti ihlal edildi' diyerek verdiği uyarı cezası NTV’de konuşuldu.

Ana Haber’ee, uyarıya muhalefet şerhi koyan Hülya Alp, ceza yönünde oy veren Hasan Tahsin Fendoğlu ile dizinin senaristi Meral Okay ve oyuncu Derniz Türkali katıldı.

"İŞİMİZİ YAPMAYA DEVAM EDECEĞİZ"
İlk olarak senarist Meral Okay söz aldı ve bundan sonra ne yapacaklarını anlattı: "Bundan önce olduğu gibi işimizi yapmaya devam edeceğiz. Çekimler sürüyor ve seyirci de izledikçe, atfedilen suçlamaların söz konusu bile olmadığını görecek. Ayrıca, böyle bir ceza Türk televizyon tarihinde bir ilk. Ama biz işimizi inançla, efendilikle yapmaya devam edeceğiz."

"GERÇEĞE YAKIN OLMALI"
Anayasa hukuku profesörü olan, demokrasinin gelişimi üzerine tez yazan ve Başbakanlık’ta insan haklarıyla ilgili görevlerde bulunan; RTÜK’te ceza yönünde oy kullanan Hasan Tahsin Fendoğlu, diziyi tek yönlü bakış açısın asahip olmakla eleştirdi.

"Böyle bir dizinin olmasından sevinç duyuyorum ve bir takım kavramların tartışılmasını sağlıyor" diyen Fendoğlu, "Diğer yandan bir takım ihlaller var. Bazı şahsiyetlerin hayatlarıyla ilgili yapılan diziler, gerçek olmasa bile gerçeğe yakın olmalı. Bu bir belgesel değil ama yapılırken daha dikkatli olunmalı. Bazı dizilerde 'Tamamiyle hayal ürünüdür' deniyor ama bu dizi de bu yok.

Padişahın mendil atması, cariyelerin çıplak ve mal gibi gösterilmesi... Dizide kilise basılıyor, din adamları çoluk çocuk öldürüyor, kızlar padişaha sunulmak isteniyor ama böyle bir şey yok..." dedi.

"ORYANTALİST BAKIŞ AÇISI VAR"
'Alınan karar sanatçı için engelleyici değil mi?' sorusuna da Fendoğlu, "Alabildiğine fikir özgürlüğü ve demokrasi tarafındayız. Ama...

Harem konusunda bir Avrupalıların bakış açısı var ve bir de gerçek olan var... Bu çalışmada genellikle batılı bakış açısı hakim. Bir aşağlıama var... Kaliteli ve özenilmş bir filmdir, iyi yapımdır fakat daha dikaktli olsalar keşke... Harem, Yeniçeri sisitemi nedir baksalar...

Çok çarpıtılıyor, kilisenin basılması, kızların alınıp getirilmesi; böyle bir şey yok. Cariyenin kendine göre iç hukuku var ve bunlar gözardı edilmiş. Tamamiyle oryantalist bakış açısı var. O da olabilir ama bir mukayese yapılsın..." şeklinde yanıt verdi.

Fendoğlu, RTÜK’ün diziden beklentisinin ne olduğu ve “Harem olmasın mı, padişahın elinde kadeh bulunmasın mı?” şeklindeki soruya da, “Harem olmasın değil, haremin objektif yorumlanması... Ama burada tek taraflı yani batıdaki görüşlere uygun yorumlama var" yanıtnı verdi.

"BBC’DE YAYINLANACAK KALİTEDE"
RTÜK’ün uyarı cezasına muhalefet şerhi koyan Hülya Alp de, "RTÜK’ün işlevinin çok daha farklı olması gerekir. Dünyada bu tür kurunmların adları artık geliştirici kurul olarak değişmekte ve sektörü geliştiren bir role devşirilmekte" şeklindeki genel değerlendirmesini ardından şunları söyledi:

"İlk bölümünü bile izlemeden, büyük bir kalabaklıktan gelen şikayetler üzerine inceleme yapmaya kalkarsak otoriter oluruz ve tepkileri hak ederiz...

Yapım çok başarılı ve bunun için de kıvanç duyuyorum. Türk dizilerinin kalitesi giderek yükseliyor. Avrupa Yayın Birliği’nde görev almış biri olarak, bu dizinin BBC’de yayınlanabilecek kıratta olduğuna inanıyorum."

"KRALİÇEYE SORMUŞLAR MIDIR?"
Alp, "Bu koşullar altında sanatçı kendini nasıl ifade edebilecek” sorusuna da, bir örnekle yanıt verdi:

"Yakın bir tarihte vizyona giren ve çok başarılı bir yapım olan Kraliçe filmi... Lady Diana’nın ölümünden sonra kraliyet ailesi ve hükümet arasındaki ilişkileri, halkın tepkilerini harmanlayan ve ödüller alan bir film. Acaba senaristler, yaşayan bir lider olan Kraliçenin birebir yatak odasında eşiyle yaptığı konuşmayı doğrulatma ihtiyacı hissetmiş midir?..

Sanat bu şekilde geliştirilemez... Tabi ki bu dizi kritik edilmelidir ama önce yapımın başarısını görelim... Ondan söz etmeden, fragman nedeniyle bize ulaşan şikayetleri dikkate alarak yapacağımız cezalandırmalar ters şekilde işleyebilir."