Yahudileri kızdıran oyun sahnede

Ünlü sinema yönetmeni Rainer Werner Fassbinder’in 'Çöp, Kent ve Ölüm' adlı olay yaratan ve Yahudi düşmanlığı yaptığı gerekçesiyle yıllarca gösterimi ertelenen oyunu sonunda sahnede.

Yahudileri kızdıran oyun sahnede

Müllheim an der Ruhr Tiyatrosu’nun Almanya’da ilk kez sergilediği Rainer Werner Fassbinder’in 'Çöp, Kent ve Ölüm' adlı olay yaratan oyunu, 1985 yılında Frankfurt’ta sahnelenmek istenmiş, ancak Yahudi düşmanlığı yaptığı gerekçesiyle düzenlenen protestolar sonucu oyun sahnelenememişti. Binlerce göstericinin tiyatroyu basarak prömiyerin yapılmasını engellemesi, Almanya tarihine 2. Dünya Savaşı'ndan sonra ortaya çıkan en büyük tiyatro skandalı olarak geçmişti.

10 yıl önce bu kez Berlin’de sahnelenmek istenen ama yine eleştiriler yüzünden vazgeçilen Fassbinder’in 1975’de yazdığı oyun, 1987 yılında New York’ta, daha sonra da Tel Aviv’de sorunsuz bir biçimde sergilendi. Müllheim an der Ruhr’daki ilk gösterime 250 kisinin katılmış olması ve Yahudi Cemaati'nin 'oyunu kaldırın' talebinden başka tiyatroya yönelik herhangi bir eleştiri gelmemesi ise şaşkınlık yarattı.

'Çöp, Kent ve Ölüm', çalışanları tarafından sevilmeyen cimri ve hırslı bir Yahudi’nin, babası Nazi olan ve bir Yahudi’den kendisini öldürmesini isteyen bir fahişeyle ilişkisini anlatıyor.

Yönetmen Roberto Cuilli’nin komedi tarzında sahneye koyduğu oyunun metninde, Yahudiler ile ilgili olan ve anti-semitizm olarak nitelendirilebilecek 'Aaa! O’nu gazla öldürmeyi unutmuşuz” gibi cümleler de sarfediliyor.

Oyun ile ilgili Alman basınında çok sayıda yorum ve değerlendirme yayınlandı. Gazetelerin pek çoğu Fassbinder’in eserinin karikatürize edilerek, Yahudi düşmanlığının yumuşatılmış olmasına, bu nedenle protesto edilmediğine dikkat çekiyor. Yönetmenin yabancılaştırma yöntemiyle oyunu özünden uzaklaştırmasının, Fassbinder’in eserini 'Yahudi düşmanı' olmaktan kurtarıp kurtarmadığı da en çok merak edilen sorular arasında.

Sayfa Yükleniyor...