Yunuslar Boğaz'da boğuluyor

İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) uzmanları tarafından yapılan nekropsi çalışmasında, deri üzerinde diğer yunusların diş izleri, sürtünme izleri ve muhtemel ağ izleri bulundu.

Boyları 103 ile 176 cm arasında değişen yunusların midelerindeki sindirilmemiş balıklar, vücut üzerlerindeki izler ve kanamalar sebebiyle, beslenme sonrası balıkçı ağlarına takılarak boğuldukları tahmin ediliyor.

Bugünlerde olayın gerçekleştiği bölgede, mevsimsel pelajik balıklar üzerinden yoğun gırgır avcılığı yapılmakta.

İstanbul Boğazı, Marmara ve Karadeniz’de gözlenebilen üç yunus (diğerleri afalina ve mutur) türünden biri olan tırtak, genellikle açık denizleri tercih eden bir türdür. İstanbul’da özellikle bahar ve sonbahar aylarında, Marmara ve Karadeniz arasındaki balık göçleri sırasında da kıyılarda gözlenebilir. Dünya Koruma Birliği (IUCN) kriterlerine göre bu türün Akdeniz alt populasyonu “nesli tehlikede” (endangered),  Karadeniz alt popülasyonu ‘’hassas’’ (vulnarable) türler listesine girmiştir. 1983 yılına kadar 2300 yıl boyunca bu topraklarda avcılığı yapılan yunusların stokları ağır olarak tahrip edilmiştir. 1380 sayılı su ürünleri kanuna göre Türkiye denizlerinde yaşayan tüm deniz memelileri koruma altındadır ve her koşulda öldürülmeleri yasaktır. Günümüzde ise yunus popülasyonlarını tehdit eden faktörler; özellikle mutur türü için dip uzatma ağları ile yapılan avcılıklar sırasında tesadüfi ağa yakalanma (bycatch), besin azalmasına bağlı habitat kaybı, deniz kirliliği ve toplu ölümlere neden olan salgın hastalıklardır. Her yıl tüm Karadeniz’de binlerce yunusun özellikle mutur türünün dip uzatma ağlarında öldüğü bilinmektedir. Her ay yapılan karaya vuran yunuslar için yapılan bilimsel arazi çalışmalarında batı Karadeniz’de 2003 ve 2009 yıllarında toplu ölüm vakalarında bir ay içerisinde yüzlerce ölü yunus bulunmuştur.  2013 yılında tüm Karadeniz ülkelerinin katılımı ile ortak bir proje yapılacak ve yunus popülasyonlarının dağılımı ve büyüklüğü araştırılacaktır.

1993 yılından beri ekip olarak deniz memelileri üzerine bilimsel çalışmalar yapan İ.Ü. Su Ürünleri Fakültesi ve TUDAV; araştırmalarını balıkçılık etkileşimleri, karaya vuran hayvanlar, popülasyon dağılımı ve büyüklüğü, akustik ve görsel İstanbul Boğazı’nda göç takibi, fotoğraf ile kimliklendirme (photo-id), genetik yapı, kafatası koleksiyonları, mide içeriği, koruma stratejileri, hastalık vb. konularında yoğunlaştırmıştır. İ.Ü./TUDAV Karaya Vuran Deniz Memelileri İletişim Ağı’na destek gerekiyor. Ölü balina, yunus ve fok gözlemlerini sahil güvenlik (158), deniz polisi, beyaz masa (153), İ.Ü. Su Ürünleri Fakültesi veya TUDAV’a bildiriniz. Ölü hayvanlara herhangi bir hastalık riskine karşı koruyucu eldiven giymeden dokunmayınız. Detaylı bilgi için;