Güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınları, cildin alt tabakalarına kadar ulaşarak DNA hasarına yol açabilir. Bu hasar, zamanla ciltte renk düzensizlikleri, leke oluşumu, elastikiyet kaybı ve kırışıklıklar gibi yaşlanma belirtilerine neden olur. Daha ciddi boyutlarda ise, cilt kanserlerinin temel etkenlerinden biri olarak karşımıza çıkar.
Özellikle UVB ışınları, ciltte yanık ve kızarıklığa sebep olurken; UVA ışınları, cilt yaşlanmasının başlıca sorumlusudur. Her iki ışık türü de yılın her döneminde, hatta bulutlu günlerde dahi etkilidir.
American Academy of Dermatology (AAD), güneşten korunma stratejilerinin cilt kanseri riskini ciddi oranda azaltabileceğini belirtmektedir. Geniş spektrumlu güneş koruyucuların düzenli kullanımı, koruyucu giyim tercihleri ve UV ışınlarına sınırlı maruziyet, en etkili önleyici yöntemler arasında gösterilmektedir.
DSÖ'ye göre, aşırı UV maruziyeti cilt kanserleri, göz rahatsızlıkları ve bağışıklık sistemi baskılanması gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Güneş koruyucu ürünlerin kullanımı, koruyucu giyimler ve fiziksel gölgeleme yöntemleri, küresel düzeyde önerilen temel korunma stratejileridir. INTERSUN Programı kapsamında, halk sağlığını korumaya yönelik küresel farkındalık ve eğitim çalışmaları sürdürülmektedir.
CİLDİ GÜNEŞTEN KORUMAK İÇİN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
GÜNEŞ KORUYUCU KULLANIMI
Geniş spektrumlu (UVA ve UVB korumalı), en az SPF 30 içeren güneş kremleri, her gün dışarı çıkmadan 20-30 dakika önce uygulanmalı, her 2-3 saatte bir yenilenmelidir. Yüz, kulaklar, boyun, eller ve ayak üstleri gibi genellikle ihmal edilen bölgeler de korunmalıdır.
GÜNEŞİN EN YOĞUN OLDUĞU SAATLERE DİKKAT!
Güneş ışınlarının en dik geldiği saatler olan 10.00-16.00 arasında doğrudan güneş temasından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Bu saatlerde gölgede kalmak veya kapalı alanlarda bulunmak cilt sağlığı açısından önemlidir.
KORUYUCU GİYSİLER TERCİH EDİN
Geniş kenarlı şapkalar, UV filtreli güneş gözlükleri ve uzun kollu, açık renkli pamuklu giysiler hem konfor sağlar hem de cildi korur. Günümüzde UV korumalı tekstil ürünleri de etkili birer alternatiftir.
DÜZENLİ CİLT KONTROLLERİ
Özellikle açık tenli bireyler, aile öyküsünde cilt kanseri olanlar ya da geçmişte güneş yanığı yaşamış kişiler, yılda en az bir kez dermatolojik muayene yaptırmalıdır. Yeni oluşan benler veya var olan benlerdeki değişimler, erken tanı açısından kritik öneme sahiptir.
BESLENMEYLE CİLT DİRENCİNİ ARTIRMAK
Antioksidan açısından zengin besinler (A, C, E vitaminleri, likopen, beta-karoten) cildin güneş hasarına karşı direncini artırır. Bol su tüketimi ise cildin nem dengesini koruyarak kuruluk ve soyulmaların önüne geçer.
Güneş, yaşamın vazgeçilmez kaynaklarından biri olsa da, bilinçli maruziyet hayati önem taşır. Cilt sağlığını korumak, yalnızca estetik bir tercih değil, aynı zamanda sağlıkla doğrudan bağlantılı bir gerekliliktir. Unutmayın; sağlıklı bir cilt, bilinçli bir güneş korumasıyla başlar.