ABD Başkanı Trump, gümrük tarifelerini 90 gün erteledi. Temmuz'a kadar ek gümrük tarifeleri rafa kalkamış oldu.
Peki Trump geri adım mı attı?
Cevap evet. Bu geri adımın sebebi hem piyasalarda yaşanan aşırı olumsuz hava hem de ekonomi yönetiminin asli hedefi olan düşük tahvil faiz politikasına tamamen ters sonuçlar doğurması. ABD borsalarından trilyonlarca dolarlık para çıkışı yaşandı ve gerilimi artırdı. Tahvil faizlerinde pandemiden bu yana en sert hareket kaydedildi.
Kasım ayında ABD'de ara seçim var. Söz konusu gelişmeler ABD'de resesyon ve enflasyon risklerini doğurdu. Trump yönetimi bu riski de almak istemedi.
ABD'li şirketler, Orta Doğu'dan ucuz enerji alıp, ürünü Asya'da ucuz işçilikle üretip "Made in USA" adıyla tüm dünyaya pahalıya satıyordu. Söz konusu tarife adımlarıyla birlikte bu karlılık ortadan kalkacak. Nitekim "Muhteşem 7'li" olarak ifade edilen teknoloji hisselerindeki satış baskısı da bundan kaynaklı. Dolayısıyla Trump'a sermayenin desteği de zayıfladı.
Trump Çin'e yönelik misillemeyi yüzde 125'e çıkartarak sadece kuyruğunu dik tutmaya çalıştı.
Gelelim düello konusuna.
Ticaret savaşlarının kazananı olması neredeyse imkansız. DTÖ'nün son yayımladığı raporda da yer aldığı üzere; sürecin sadece ABD ve Çin ayağı bile küresel büyümeyi yavaşlatacak etkiye sahip.
ABD ve Çin karşılıklı gümrük tarifesi uygulamaktan geri adım atmadı. Bu yazının yazıldığı tarihte en son ABD yüzde 125, Çin ise yüzde 84 ek gümrük vergisi uygular pozisyonda.
ABD'nin eli bu düelloda biraz daha zayıf. ABD Çin'den her yıl 400 milyar dolarlık ithalat yapıyor. Diğer yandan Çin'in elinde kıymetli madenler kozu da var. Ayrıca ABD tahvillerinin yüzde 40'ı yabancıların elinde. Burada da başı Çin ve Japonya çekiyor. . Bu koşullar altında bir ticaret savaşı başlatmak ekonomik açıdan pek de mantıklı değil. Nitekim bu dönemde ABD borsalarında sert kayıplar izlerken; Çin borsası (hükümetin teşviklerinin etkisiyle) güçlü kalmaya da devam etti.
Trump, 2017-2021 yıllarını kapsayan ilk döneminde yine Çin'e yönelik bir dizi tarifeyi hayata geçirmişti. Bu dönemde ABD ve Çin arasındaki ticaret hacmi daraldı, ancak Çin'e verilen ticari açık kapanmadı. ABD çiftçileri zarar gördü ve devlet sübvansiyonları verildi. Bazı üreticiler ABD'ye döndü ancak enflasyon arttı ve tedarik zinciri bozuldu.
Tarifelere 90 gün ara verilmesine rağmen Trump'ın pek de güvenilir bir başkan olduğu söylenemez. Dolayısıyla piyasalardaki temkinli duruş bir süre daha devam edecektir.