Sepsis bir diğer adıyla septik şok, enfeksiyona karşı vücudun verdiği cevabın organlara zarar vermesiyle ortaya çıkar. Şok, organ yetmezlikleri ve özellikle de erken tanınıp tedavi edilmezse ölüme yol açar. Aşı, antibiyotik ve yoğun bakım uygulamalarındaki tüm ilerlemelere rağmen enfeksiyondan ölümün en sık nedeni. Sepsis olan hastaların yüzde 30-60’ı hastanede ölüyor.
Dünyada her üç saniyede bir kişi sepsis nedeniyle kaybediliyor. Sepsis, yüksekten düşme, trafik kazası, miyokard enfarktüsü, ağır enfeksiyon, bir grip virüsü, yine basit veya zor bir ameliyat gibi her hangi bir nedenle vücutta ciddi bir stres yaratan olaylar sonrasında gelişebilir. Bunların etkisiyle aktive olan bağışıklık sisteminin olumsuz yönde çalışarak bir veya daha fazla organ yetmezliğine neden olabiliyor.
Sepsiste iç dinamikler ve dengeler bozulur. Sepsisin oluşmasında ileri derecede karmaşık bir takım döngüler söz konusudur. Bütününde değerlendirildiğinde ise sepsis organizmanın tamamını ilgilendiren son derece karmaşık süreçler bütünü.
SEPSİS NEDEN OLUR, NASIL BULAŞIR?
Sıradan enfeksiyonlarla kolay kolay sepsis gelişmez. Ancak ve ancak bağışıklık yetmezliği olan örneğin ciddi kanser tedavisi gören (örneğin kemik iliği nakli için ağır kemoterapi uygulanmış hastalar) hastalarda sepsise dönüşüm gösterebilir. Normal kişilerde sıradan enfeksiyonların sepsise dönüşmesi sözkonusu olamaz.
Sepsisi tetikleyen başlatan mekanizma mikroplardan çok vücutta meydana gelen reaksiyonlar. Bazen bu reaksiyonları vücut öyle abartır ki yarardan çok zarar verir. Sonunda organlarda beklenmedik reaksiyonlar ve organ yetmezlikleri geliştirebilir. Bunların başında akciğer yetmezliği geliyor. Ardından böbrek, kalp, sindirim sistemi, kan hücreleri ve beyin gibi sistemlerin yetmezliğiyle ilgili bulgular ortaya çıkıyor. Ne kadar çok organ yetmezliği arka arkaya gelişirse ölüm riski o kadar fazla olur. Organ yetmezliği henüz gelişmeden ya da çok daha az organı tutmuşken geri döndürülebilirse hastanın yaşama şansı artar. Yetmezlik gelişen organ sayısı arttıkça da yaşam şansı giderek azalır.
Sepsisli ya da çoklu organ yetmezliği olan hastalarda erken müdahale çok önemli. Ne kadar erken müdahale edilirse diğer organların da hasara uğraması, hayati riskin azaltılması açısından avantaj sağlanmış olur. Ateşin çok düşük olması ya da çok yüksek olması, nabız sayısının artması, kandaki lokositlerin çok artması ya da azalması, hastadaki solunum sayısının aşırı artması gibi bulgular sepsis habercileri. Bu aşamadayken tansiyonun düşmediği, septik şok ve akciğer yetmezliği bulgularının gelişmediği aşamada, eğer tedaviye erken başlanır ve hastanın bağışıklık sistemi de destek olursa geri dönme şansı çok yüksek olur. Hastaların yaşı da önemli. Yaşlılar tedaviye gençlere göre daha az yanıt verir.
- Etiketler :
- Haberler -
- N-Life Sağlıklı Yaşam
- N-Life
- Sağlık
