Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George W. Bush’a, son Irak ziyaretinde düzenlediği basın toplantısında fırlatılan ayakkabı, son yıllarda sık sık tanık olduğumuz bu tür eylemlerin sonuncusuydu. Farklı kültürlerde birinin yüzüne bir şey fırlatmak aynı anlama geliyor; karşısındaki kişiyi aşağılamak... Anlam aynı olsa da atılanlar değişiyor. Genelde Arap ülkelerinde ayakkabı, batı ülkelerinde ise çürük yumurta fırlatılıyor. Son dönemdeki en çok tercih edilen silah ise kremalı pasta...
İslam dininde ayakkabı ve ayak tabanı “kirli” kabul ediliyor. Camiye ve eve girmeden önce ayakkabıların dışarıda bırakılması da bunun bir göstergesi. İslam ülkelerinde ayak tabanının, özellikle yaşça büyük olanlara gösterilmesi de saygısızlık olarak görülüyor. Özellikle Arap ülkelerinde birine ayakkabı fırlatmak ya da ayakkabı ile vurmak büyük bir hakaret olarak sayılıyor. Saddam Hüseyin devrildikten sonra caddelerde sürüklenen heykellerine ayakkabıları ile vuran kalabalıklar, eski diktatöre olan kızgınlıklarının ötesinde onu aşağılamak için bunu yapmışlardı.
Batı kültüründe ise birini aşağılamak için ayakkabı değil genellikle çürük yumurta ya da çürümüş sebze atılıyor. Ortaçağ Avrupa’sında adi suçlular, teşhir edilmek için meydanlarda bağlı tutulur, gelip geçenler de bu kişiyi aşağılamak için suratına çürük yumurta ya da sebze atarlardı. Zaman içinde bu uygulama geride bırakıldı ancak birini aşağılamak için yüze bir şey fırlatma geleneği devam etti. Günümüzde birinin yüzüne pasta fırlatmak da aynı anlamı taşıyor. İletişim teknolojilerindeki gelişmenin de yardımı ile birinin yüzüne atılan pasta, yumurta ya da ayakkabı hem onu milyonlar önünde aşağılamayı hem de ona atfedilen suçlamanın teşhirini sağlıyor. George W. Bush’tan önce de pek çok batılı siyasetçi ya da ünlü işadamı bu tür aşağılamalara maruz kaldı. İşte ilk akla gelenler…
En ünlü yumurta saldırılarından biri 1998 Şubat’ında Bürksel’de yaşandı. Belçika ziyareti nedeniyle Brüksel’e giden Bill Gates, bakanlık binasına girmeden kısa bir süre önce, 52 yaşındaki Noel Godin adlı Belçikalı’nın pastalı saldırısına uğradı. Saldırı sonrasında Bill Gates sadece “tadı o kadar güzel değildi” dedi. Saldırıyı gerçekleştiren Godin daha sonra ‘Krema ve Ceza’ adlı bir kitap yazdı.
Ayakkabı fırlatılarak gerçekleştirilen eylemlerden bir 23 Eylül’de Tayland’da yaşandı. Ülkede yaklaşık 200 kişilik kalabalık Enformasyon Bakanlığı çıkışında, arabasını çevirerek Tayland Başbakanı Somchai Wongsawat’ı protesto etti. Öfkeli protestocular, Wongsawat’a ayakkabı ve plastik bardak fırlattı.
İngiltere’de ‘Babalar İçin Adalet’ adlı topluluğun iki üyesi, Guy Harrison ve Ron Davis, Mayıs 204’te Avam Kamarası’na girişte, içi mora boyanmış unla dolu iki kondomu Başbakan Tony Blair’e fırlattı.
SINIR TANIMAYAN PASTACILAR
IMF Başkanı Michel Camdessus Şubat 2000’de Tayland’da düzenlenen BM Tticaret Konferansı sırasında, görev süresinin sonuna yaklaştığı günlerde, kendilerine ‘Sınır tanımayan pastacılar’ adını veren protestocu bir grubun Robert Naiman adlı üyesi tarafından pasta atılarak protesto edildi.
Frank Loy da pastadan kaçamayanlar arasında
Kasım 2000’de düzenlenen Birleşmiş Milletler iklim konferansında, ABD delegesi Frank Loy, günlük basın toplantısı sırasında kimliği açıklanmayan bir kadının ‘pastalı saldırı’na uğradı.
Geçtiğimiz Mayıs ayında Microsoft CEO’su Steve Ballmer, Budapeşte Üniversitesi’nde verdiği panelde öğrenciler tarafında yumurtayla protesto edildi. Daha sonraları bu olaya atfen yapılan oyun internette bir hayli popüler olmuştu.
KRALA YUMURTA ATMANIN CEZASI 370 DOLAR
İsveç Kralı Carl Gustaf, 2000 yılının Aralık ayında bir milli parkı ziyareti sırasında yaşları 16 ve 17 olan, monarşi karşıtı dört genç tarafından pasta fırlatılarak protesto edildi. Gençler, mahkemeye çıkarıldı ve suçlu bulunarak 370 dolar cezaya çarptırıldı.
Aynı yılın Kasım ayında Kanada Başbakanı Jean Chretien, Charlotown’daki konferans salonuna girerken pastalı saldırıya uğradı. Evan Brown adlı saldırgan hükümetin sosyal konulardaki politikalarını protesto ettiğini söyledi.
BAŞBAKAN’A YUMURTA ATMANIN CEZASI 1 YIL İKİ AY
Türkiye’de de son yıllarda sık sık yumurtalı protesto olayları yaşandı. Başbakan Recep Tayip Erdoğan bu yılın Nisan ayında, İsveç ziyareti sırasında yumurtalı saldırıya uğradı. Erdoğan, İsveç Parlamentosu’ndan çıktığında kendisini karşılayan terör örgütü PKK sempatizanları tarafından yumurta yağmuruna tutuldu. Yumurta atan iki kişi gözaltına alındı. Başbakan’a bir başka yumurtalı saldırı da 11 Şubat 2007’de Mersin’de yapıldı. Saldırıda bulunan dokuz kişi 13 yıl hapis cezası ile yargılandı. Yargılama sonunda iki kişi bir yıl iki ay, yedi kişi ise 11 ay 20 gün hapis cezası aldı.
Bu olayların dışında Türkiye’de iki yumurta protestosu daha yaşandı. Biri Orhan Pamuk’un, 301. madde dolayısıyla yargılandığı dava öncesinde çıkan olaylar sırasında, yazarı mahkemeye taşıyan araç yumurta yağmuruna tutulmasıydı. Diğeri ise Eylül 2005’te düzenlenen Ermeni konferansına katılan eski başbakanlarda Erdal İnönü ve İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube Başkanı Eren Keskin’in konferans çıkışında protestocuların yumurtalı ve domatesli saldırısına uğraması...
- Etiketler :
- Haberler
