ntv.com.tr 01.07.2020 - 14:43 | Son Güncelleme : 04.07.2020 - 06:57
Son 150 yıldır artan küresel sıcaklıklar nedeniyle, Dünya’da meydana gelen 6 bin 500 yıllık soğumanın tersine döndüğü belirtildi. Bilim insanları, Taş Devri’nin sonundan (M.Ö. 4500) itibaren her bin yılda yılda bir gezegenin 0,1 santigrat derece soğuduğunu açıkladı. Ancak, 19. yüzyılın ortasında meydana gelen Sanayi Devrimi nedeniyle fosil yakıt kullanımının artmasından dolayı küresel iklimin soğuma eğiliminin tersine döndüğünü belirten araştırmacılar, Dünya’daki sıcaklıkların son 150 yılda ortalama 1 derece derece arttığını söyledi.
ABD’deki Kuzey Arizona Üniversitesi’nden bilim insanları tarih öncesi iklimi modellemek için fosiller, göl tortuları ve buzul örneklerinden yararlandı.
Araştırmanın yöneticisi Profesör Michael Erb, Dünya’nın soğumasının yavaş ve düzenli bir döngü içinde içinde meydana geldiğini, ancak son yüzyıldaki sıcaklık artışının aniden ve öngörülemez bir biçimde artmaya devam ettiğini kaydetti.
“Sanayi devrimi başladığında sıcaklıklar yükselmeye başladı. Özellikle son 10 yılda dünyanın çeşitli bölgelerinde rekor sıcaklıklar görmeye başladık ve sıcaklıkların daha artacağını düşünüyoruz” diyen Erb, küresel ısınmanın temel nedeninin atmosferdeki sera gazı emisyonlarının artması olduğuna dikkat çekti.
Profesör Erb, “Gelecekteki iklimimiz büyük ölçüde insan faktörlerine, özellikle de sera gazlarının birikmesine bağlı olacak. Ancak, gelecek insan faktörlerinin yanı sıra doğal faktörlerden de etkilenecek. İklim değişikliğinin geleceğe yönelik tahminleri hem antropojenik hem de doğal faktörlerin daha iyi hesaplanmasıyla geliştirilebilecek. Eğer doğadaki karbon ve sera gazı emisyonu konusunda önlem alınmaz ve gezegen bu şekilde ısınmaya devam ederse, Dünya’nın 125 bin yıl önce gördüğü rekor sıcaklıklarla yakın bir gelecekte tekrar karşılaşabileceğini düşünüyoruz” dedi.
Bilim insanlarına göre Dünya’nın jeolojik geçmişi içinde beş büyük buzullaşma dönemi yaşandı. Bunlar; sırasıyla Huronian (Erken proterozoyik), Cryogenian(Geç proterozoyik), Geç Ordovisiyen (Sahra), Geç Karbonifer (Karoo) ve son olarak Kuvaterner döneminden oluşuyor. Bu dönemler, binlerce yıllık küresel ortalama sıcaklığın jeolojik bir aralığını oluşturuyor.
Gezegenimiz şu anda 11 bin 500 yıl önce başlayan son Holosen buzullaşması döneminde bulunuyor. Bilim insanlarının dikkat çektiği 125 bin yıl öncesinde Dünya’da Penultimate buzul çağı hüküm sürüyordu ve küresel sıcaklıklar günümüzden ortalama 1 ile 2 derece daha fazlaydı.
Diğer taraftan küresel sıcaklıktaki bir derecelik artış dünyanın her yerinde sıcaklığın bir derece artması anlamına gelmiyor. Son 150 yılda, küresel sıcaklık yaklaşık 1 derece artmasıyla kuzey yarımküredeki buzul örtüsü giderek azaldı ve deniz seviyeleri küresel ölçekte yükseldi.
Isı artışının 21. yüzyılın sonunda ise 2,3 – 6°C olması bekleniyor.
Nitekim, Rusya'da son bir aydır yaşanan ani sıcaklık artışları da çalışmayı doğrular nitelikte...
Rusya'nın Sibirya bölgesindeki sıcaklıklar mevsim normallerinin çok üzerinde seyrediyor. Geçen hafta 67,5 kuzey enleminde yer alan Verkhoyanks kasabasında hafta sonu sıcaklık 38 santigrat) dereceye ulaştı. Yakutsk'da ise Haziran ayı ortalama sıcaklığı 9 derece olmasına rağmen dün termometreler 38 derecenin üzerine çıktı.
