Çare yapay ada: Böyle giderse Maldivler diye bir ülke kalmayacak

Küresel ısınma nedeniyle yükselen deniz seviyesi Maldivlere bağlı yüzlerce adanın geleceğini tehdit ederken hükümetin aldığı ilk önlem yarısı doğal, yarısı insan eliyle doldurulmuş Hulhulmale Adas'ını başkent Male’ye eklemek oldu.

Hint Okyanusu’nun ortasında, Hindistan ve Sri Lanka’nın güney batısında yer alan Maldivler Cumhuriyeti, 1192 adadan oluşuyor.

Muson ikliminin hakim olduğu ülkede adaların sadece 250'sinde yerleşim bulunuyor.

Turkuaz denizi ve beyaz kumlarıyla ünlü, 540 bin nüfuslu ülkenin geleceği ise küresel ısınma kaynaklı yükselen deniz seviyesi nedeniyle tehlikede.

Küresel iklim değişikliğinden en fazla etkilenen ülkelerin başında gelen Maldivler’de, başkent Male'nin de aralarında olduğu birçok adanın deniz seviyesinden yüksekliği yaklaşık 1 metre.

Deniz seviyesi ise her yıl ortalama 3 ila 4 milimetre yükseliyor.

ABD Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS) ile ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) geçen sene yürüttüğü araştırmaya göre, mevcut küresel ısınma oranları ile Maldivler'i oluşturan adaların yüzde 80’i, 2050'ye kadar dalgaların neden olabileceği seller ile altyapı ve temiz su kaynaklarının zarar görme ihtimali nedeniyle yaşanmaz hale gelebilir.

Böylesi bir durumda, halkın yaşadıkları bölgeleri terk ederek Sri Lanka, Endonezya gibi ülkelere göç etmesi bekleniyor. Bu da Maldivler'den büyük bir iklim göçü yaşanacağı anlamına geliyor.

Bu gidişat karşısında önlem almaya çalışan hükümetin hayata geçirdiği ilk proje, yarısı doğal, yarısı insan eliyle doldurulmuş ve deniz seviyesinden yüksekliği 2 metre olan Hulhulmale Adası'nı Male’ye eklemek oldu.

Maldivler'de 12 yıldır iş hayatını sürdüren İş Geliştirme Direktörü Ömer Ülke, Hulhumale'nin 1997'da doldurulmaya başlandığını aktararak, "Burası 4 kilometrekarelik bir alan, el yapımı bir ilçe ya da yerel bir ada diyebiliriz. Devamında havalimanı var ve ada bir köprüyle başkent Male’ye eklenmiş durumda" dedi.

Maldivler'e çalışmak için geldiğinde muson yağmurlarının haftalarca dinmeden devam ettiğini anlatan Ülke, "Eskiye göre daha az yağış var, muson yağışları döneminde haftalarca süren yağmurlar şimdi aynı dönemde aralıklı olarak ve daha az görülüyor. Buradaki insanlar eğer iklim değişikliği için önlemler alınmazsa bundan belki 50 yıl sonra yaşam alanlarını kaybedecekler. İmkanı olan insanlar başka ülkelerden toprak ya da ev satın alıp gidecekler, imkanı olmayanlar için ise devlet bir çözüm bulmak durumunda'' diye konuştu.

Ülkede ayrıca yapımına bu yıl başlanarak 2027'de tamamlanması planlanan bir yüzen ada da inşa edilecek. Beyin şeklinde modellenen ve "Brain Coral" (Beyin Mercanı) ismi verilen bu projenin Maldivler'de yaşayan 20 bin kişiye barınma imkanı sağlaması hedefleniyor. Projeyle, 200 hektarlık alana 5 bin konut yapılacak ve deniz seviyesi yükseldikçe yüzen adanın denizden yüksekliği de artacak.

Başkente 10 dakikalık araç mesafesinde yapılması planlanan yüzen adanın altında ise yapay mercan resifleri oluşturulacak. Adanın üzerinde konutların yanı sıra otel, restoran, hastane, mağaza, okul ve hükümet binaları da olacak.

Çevre ve iklim değişikliği konusundaki çalışmalara ağırlık veren Maldivler yönetimi, geri dönüşüm noktasında da bazı kurallar getirdi.

Vangaaru Adası üzerinde bulunan otelin müdürü Marc Gussing, hükümetin tüm otellere bir yazı gönderdiğini ve bu doğrultuda 31 Aralık 2022'e kadar atık yönetimi ve çevre koruma konusunda bazı önlemler almaları gerektiğini bildirdi.

Gussing, şöyle devam etti:

"Yakında tesise getirdiğimiz cihazlar sayesinde temiz su üretimini ve dönüşümünü sağlayacağız. Aynı zamanda odalarda kullanılan sabun, şampuan gibi malzemeleri ve onları koyduğumuz plastik paketleri de geri dönüştürülmüş malzemelerden oluşturacağız. Plastik şişeleri cam şişelerle değiştiriyoruz. Bunları yaptıktan sonra Maldivler’in, 3-4 yıl içinde en iyi atık yönetimini yapan ülke konumuna geleceğini düşünüyorum. Çünkü Maldivler, gelirini turizm ve doğal güzelliklerden elde ediyor. Eğer bunu yapmaz ve böyle devam edersek Maldivler diye bir ülke kalmayacak."