Binlerce yıllık tarım geleneğini barındıran Anadolu topraklarında yetişen miras tohumlar yaşamın sürekliliğini temsil ediyor. Buğday Derneği uzmanları, binlerce yıldır değişen koşullara uyum sağlayarak günümüze ulaşmayı başarmış, gıda güvenliğinin teminatı olan bu genetik hazine tehlike altında olduğuna dikkat çekiyorlar... Atalık tohumlarla ilgili çalışmalar yürüten dernek üyeleri bu konuda şunları söylüyorlar:
"Anadolu’ya özgü yerel tohum çeşitliliğimiz yok oluyor: Endüstriyel tarım, tohumları standartlaştırma yolunda alarm veren bir hızda ilerliyor, genetik teknolojisindeki yenilikler, kendisini yenilemeyen çeşitlerin tohum pazara hâkim olmasına yol açıyor.
Yaşamın sürekliliği için miras tohumlarımıza sahip çıkmamız gerekiyor ve onları gelecek nesillere aktarmak ekmek, çoğaltmak ve takas edip yayılmasını sağlamakla mümkün olabilir.
Atalık tohumlar binlerce yıldır değişen koşullara uyum sağlayarak günümüze ulaşmayı başarmış örnekler olduğundan yaşamın sürdürülebilirliği icin birer genetik hazine. Dolayısıyla gıdanın güvencesi olan biyolojik ceşitliliği destekliyor. Tek tip ya da hibrit tohuma mecbur kalmak, gıdada bağımlılığı ve aclığı beraberinde getirebilir. Çünkü önceden bilinmeyen bir hastalık ya da öngörülmeyen bir felaket, o çeşidi yok edebilir. Bu nedenle çeşitlilik yaşamın güvencesi. Ancak bu çeşitlilik her geçen gün yok oluyor.
Laboratuvarlarda üretilmiş, numaralanmış, sadece dış görünüş olarak albenisi olan meyve, sebzelere dönüşen tek seferlik tohumların egemenliği, Anadolu çiftçisinin yüzyıllardır ambarında saklayıp ertesi yıl toprakla buluşturduğu atalık tohumları
tehdit ediyor. Küçük çiftçiler piyasa şartlarının uygun olmaması nedeniyle bu ceşitleri terk ediyor. Bu da tohumların dönüşüm süreçlerini durduruyor. Bulundukları yörenin çevre, iklim, toprak koşullarına uyum yetenekleri gelişmiş bu tohumların gelecek nesillere aktarılabilmesi için tohum çeşitliliğinin korunması, ekilerek çoğaltılması ve paylaşılması gerekiyor.Tohumu ambarlarda saklamak yeterli değil. Her türlü iklim koşuluna dayanıklılığını devam ettirebilmesi için sürekli ekilmesi ve tohumlarını durarak değil, kendi koşullarında yaşayarak devam ettirmesi gerekir. Bunun içinde en uygun yöntem ekilerek ve takas edilerek sürekliliğinin sağlanmasıdır.
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği yerel ve geleneksel tohum çeşitlerinin korunmasının yaşamsal önemi olduğuna inanıyor ve tohumların korunmasıyla ilgili projeler yapıyor. Derneğin yürüttüğü Tohum Ağı Projesi’nin önerdiği Tohum Takas Sistemi sayesinde hem çiftçilerin tohumlara, takas yönetimiyle ulaşması kolaylaştırıyor, hem de hem tohumların devamlılığı sağlanıyor.
Tohum Ağı Projesi’yle Türkiye’nin Tarımsal Biyolojik Çeşitliliğinin korunmasına yönelik ulusal ölçekte bir iletişim ağı kuran Buğday Derneği, geçen yıl başlattığı Tohum Takas Ağı projesiyle kaybolmaya yüz tutmuş yerel tohum çeşitlerinin TaTuTa ve ekolojik çiftliklerde, hobi ve balkon bahçelerinde ekilmesi, çoğaltılması ve paylaşılmasını amaçlıyor.
Bu projeyle, Buğday Derneği proje koordinatörleri ve ziraat mühendisleri tehlike altındaki yerel ve geleneksel tohumları araştıracak, bulacak, temin edecek ve ekiminin yapılması için seçilen TaTuTa (Tarım, Turizm, Takas) çiftliklerine ve doğa dostu tarım yapan çiftçilere dağıtıyor ve ekimini sağlıyor.
2012 ilkbaharında 30 ayrı çiftlikte, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan isimlendirilmiş 75 yerel çeşit ile birlikte, Türkiye’nin çeşitli yörelerinden toplanmış 130 yerel çeşidin ekimi yapıldı. ekildi. Bu tohumlardan elde edilecek binlerce tohum Türkiye’nin dört bir yanındaki çiftliklerle paylaşılacak ve takas edilecek. Bu tohumlar ayrıca yerel tohum çeşitlerinin korunması gerekliliğine inanan hobi bahçeleri ve balkon bahçelerine de dağıtılacak. Böylelikle yerel tohum çeşitlerinin korunmasına inanan çiftçiler ve gönüllüler arasında yerel çeşitler için bir tohum takas ağı oluşturulacak.
Yaşamın sürekliliği için miras tohumlarımıza sahip çıkmamız gerekiyor ve onları gelecek nesillere aktarmak ekmek, çoğaltmak ve takas edip yayılmasını sağlamakla mümkün olabilir."
- Etiketler :
- Haberler
