ABD'den nükleer söz, İran ve Kuzey Kore hariç

ABD'de Başkan Barack Obama yönetimi, ABD'nin nükleer silahları kullanımına sınırlamalar getiren yeni politikasını açıkladı.

ABD Savunma Bakanlığı'nın diğer müttefik hükümetlerle istişarelerde bulunarak öncülük ettiği bir yıllık çalışmanın ürünü olan belgeyle ABD ilk kez, nükleer silahlara sahip olmayan ülkelere karşı aynı tür silahların kullanımını ihtimal dışı bırakıyor.

Ancak yeni strateji, ülkelerin Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na (NPT) uymaları halinde ABD'nin olası bir nükleer misillemesine maruz kalmayacağı yönünde önemli bir unsur da içeriyor. Bunun, NPT'ye uymayan İran ve Kuzey Kore'ye "potansiyel hedef olmaya" devam ettikleri mesajını verme amacını taşıdığı yorumu yapılıyor.

ABD'nin nükleer silahlara başvurmayı ancak "aşırı durumlarda" düşünebileceği ve yeni nükleer savaş başlıklarının geliştirilmemesine olan taahhüdün dile getirildiği stratejide, nükleer silahların ulusal güvenlikteki rolü azaltılırken, konvansiyonel silahların ise güçlendirileceği belirtiliyor.

Belgede ayrıca yeni bir Stratejik Nükleer Silahların İndirimi Antlaşması (START) konusunda mutabakata varılan Rusya ile bu alanda yeni adımların atılması gayreti içinde olunacağı kaydediliyor.

ABD'nin hem Çin hem de Rusya ile daha istikrarlı ve şeffaf stratejik ilişkiler için üst düzey ikili diyaloğunu sürdüreceği ifade edilen belgede, "Çin'in nükleer silahları Rusya ve ABD'ninkilerden çok daha küçük, ancak nükleer programları konusundaki şeffaflık eksikliği Çin'in gelecekteki stratejik niyetlerine dair soru işaretleri uyandırıyor" denildi.

Belgede, "Küresel nükleer savaş tehdidinin, uzak bir olasılık haline gelse de nükleer saldırı riskinin arttığı" ifadesine yer verildi.

YENİ STRATEJİNİN AMACI
ABD Savunma Bakanı Robert Gates, yeni stratejinin 5 ana amacı olduğunu belirterek, bunları şöyle sıraladı:

-Nükleer yayılmacılığın ve terörizmin önlenmesi,

-Nükleer silahların ABD'nin ulusal güvenlik stratejisindeki rolünün azaltılması,

-Azaltılmış nükleer güç düzeyinde stratejik caydırıcılığın ve istikrarın sürdürülmesi,

-Bölgesel caydırıcılığın güçlendirilmesi ve ABD'nin müttefikleri ile ortaklarının güvence altına alınması,

-Güvenli, emniyetli ve etkili bir nükleer stoğun muhafaza edilmesi.

BM VE SIPRI DOKTRİNDEN MEMNUN
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun ile merkezi Stockholm'de bulunan Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), ABD'nin yeni nükleer doktrinini memnuniyetle karşıladı.

Ban, yazılı açıklamasında, daha önce başarısız olan uluslararası konferanslara atıfta bulunarak, bu yeni girişimin, bu nükleer konularda düzenlenecek uluslararası konferansların başarı yolunu açmasını umduğunu kaydetti.

Orta Asya ülkelerini ziyarette bulunan Ban, açıklamasında, ABD Başkanı Barack Obama'nın da nükleer silahların sayısının azaltılmasından yana tavır koymasından memnuniyet duyduğunu da ifade etti.

Öte yandan, SIPRI de yeni Amerikan doktrinini memnuniyetle karşıladı. Enstitü Müdürü Bates Gill, yeni Amerikan nükleer doktrininin 15 yıldan beri en dikkate değer değişimin bir göstergesi olduğunu belirttiği açıklamasında, ''Yeni Amerikan doktrinini ve verdiği temel mesajı selamlıyorum'' dedi.

ABD'nin ''hiçbir zaman atom bombası kullanmama taahhüdünü'' yerine getirmemesinden dolayı üzgün olduğunu belirten Gill, ''Bütün olarak Başkan Obama nükleer silahsız bir dünya için çalışma taahhüdüne ilişkin olarak iyi şeyler yapıyor'' ifadesini kullandı.




ABD Başkanı Barack Obama'nın, gelecek hafta başkent Washington'da düzenlenecek nükleer güvenlik konulu uluslararası zirve kapsamında, Çin Devlet Başkanı Hu Jintao ile ikili bir görüşmede bulunacağı açıklandı.

Obama-Hu görüşmesi, Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs tarafından düzenlenen basın toplantısında açıklandı.

İki liderin görüşmesinin, son aylarda ABD ile Çin arasındaki ilişkilerin kötüleştiği bir döneme rastladığına dikkat çekiliyor. ABD'nin Tayvan'a silah satışı ilanı, Obama'nın Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama ile görüşmesi gibi nedenlerle iki ülke ilişkileri son aylarda gerilmişti.

GORDON BROWN GİTMİYOR
Öte yandan Washington'daki nükleer güvenlik konulu uluslararası zirveye, seçim nedeniyle gündemi yoğun olan İngiltere Başbakanı Gordon Brown'un katılmayacağı bildirildi.

İngiliz basın-yayın kuruluşlarında yer alan habere göre, Brown yerine zirvede İngiltere'yi Dışişleri Bakanı David Miliband temsil edecek.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılmasının beklendiği Washington'daki zirvede, nükleer güvenlik alanında işbirliği imkanları ve nükleer terörizmin nasıl engellenebileceği konularının ele alınması bekleniyor.