İngiltere’de sandık başına giden seçmenler bugün ülkeyi en az dört yıl yönetecek olan partiyi belirleyecek. Ya da belirleyemeyecek. Çünkü ülke 36 yıl sonra ilk defa herhangi bir partinin çoğunlukta olmadığı bir Avam Kamarası’yla karşı karşıya kalabilir.
İngiltere’de böylesi bir durum en son Şubat 1974’te yaşanmış ve aynı yılın Ekim ayında bir seçim daha düzenlenmek zorunda kalınmıştı.
İngiltere, Kuzey İrlanda, İskoçya ve Galler'de 45 milyonu aşkın seçmen, parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası'nda yer alacak 650 milletvekilini belirlemek için sandık başına gidiyor. Oy verme işlemi yerel saatle 22.00'ye (TSİ 00.00) kadar sürecek. Sonuçların en geç Cuma günü sabahına kadar belli olması bekleniyor.
Seçime günler kala koalisyon olasılıkları ve buna bağlı hesaplar önde gelen siyasetçiler tarafından da açıkça dile getirilmeye başladı. Kabinenin Galler’den sorumlu üyesi Peter Hain, seçmene “kalbiyle değil, aklıyla oy kullanma” çağrısında bulunmuş ve Muhafazakârlara karşı Liberal adayların güçlü olduğu seçim bölgelerinde bu adaylara, İşçi Partili adayların iddialı olduğu bölgelerde de kendi partisine oy verilmesini istemişti.
Benzer bir mesajı daha önce de Eğitim Bakanı Ed Balls, sol görüşlü New Statesman dergisine verdiği demeçte dile getirmişti.
Seçime üç gün kala oyları Muhafazakâr adayların karşısındaki en güçlü adayda birleştirme çağrısı yapan Bakan Hain, meclisin görev süresinin dört yıl olması ve ortak bir program üzerinde anlaşmaya varılması halinde, İşçi ve Liberal partilerinin bir “ortaklık hükümeti” kurabileceğini söyleyerek koalisyona sıcak baktığını açıkça ifade etti.
Independent gazetesi ve ITV kanalı için yapılan 3 Mayıs tarihli bir kamuoyu yoklamasında Muhafazakâr Parti’nin oy oranı yüzde 37, İşçi Partisi’ninki yüzde 29 ve Liberal Demokratların oyu yüzde 26 görünüyordu. Bu sonuçlara göre yapılan hesaplamalar sonucu Muhafazakâr lider David Cameron’un Başbakanlıktan 32 sandalye uzakta olduğu tahmin ediliyor.
Guardian gazetesinin yaptırdığı 4 Mayıs tarihli bir başka ankete göre ise yukarıdaki sırayla partilerin oy oranı yüzde 36, 28 ve 26 olarak gözüküyor. Bu araştırmadan da Muhafazakârlara tek başına iktidar çıkmıyor.
İSKOÇ MİLLİYETÇİLERİ ATILIM PEŞİNDE
İktidara talip her üç partinin lideri seçimden önceki son günü bile yoğun bir kampanya trafiğiyle yollarda geçirirken, olası koalisyon hesapları için gözler meclisin küçük partilerine de çevrilebilir. Geçen yılki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde İskoçya’nın en çok oy alan partisi olmayı başaran İskoç Ulusal Partisi (İUP), İskoçya’ya ayrılan 59 milletvekilliğinden 20’sini kazanmayı kendine hedef seçmiş durumda. İUP bu seçimlerden güçlü biçimde çıkarsa, mecliste bir nevi anahtar parti konumuna geleceği için bağımsız İskoçya hedefi doğrultusunda küçük ama sağlam adımlar atabilir. Ancak İUP’nin AP seçimlerindeki başarısının bu seçimde tekrarlanması zor görünüyor, zira Britanyalı seçmenler AP seçimlerinde “üç büyükler” dışındaki partilere kolaylıkla oy verirken, genel seçimlerde geleneksel partilerden şaşmama eğiliminde oluyor.
KİLİTLENMİŞ MECLİS UMUDU
Aynen İUP gibi “sol-kanat milliyetçi” bir çizgide yer alan ve Galler’in bağımsızlığını savunan Galler Partisi (GP) de seçimlerde boy gösteriyor. Halen yalnızca 3 milletvekili bulunan parti bu seçimde Avam Kamarası’ndaki temsilci sayısını arttırmayı hedefliyor. Kendilerine manevra alanı doğacağı ve pazarlık güçlerinin artabileceği umuduyla hem İUP hem de GP seçimlerin tek parti hükümeti çıkarmayan bir meclis aritmetiği ortaya koymasını umuyor.
Birleşik Krallığı oluşturan dört ülkeden en küçüğü olan Kuzey İrlanda’da da çeşitli Katolik ve Protestan partileri Avam Kamarası’ndaki 18 sandalyeyi paylaşmak için kıyasıya bir mücadele veriyor.
Seçime katılan diğer partilerin arasında; Irak Savaşı sonrası çeşitli sol gruplar ve Müslümanlarca kurulan ama 2007 sonunda bölünerek güç yitiren, mecliste 1 milletvekili bulunan ‘Respect’; AB ve göçmen karşıtı, sağcı Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi; ırkçılık ve faşizmle suçlanan aşırı milliyetçi Britanya Ulusal Partisi; Yeşiller Partisi; İngiliz milliyetçisi İngiliz Demokratları; İskoçya Sosyalist Partisi; Sendikacı ve Sosyalist Koalisyon dikkat çekiyor. Ancak İngiltere’de uygulanan seçim sistemi bu partilerin milletvekili çıkarmasını son derece güçleştiriyor.
CANAVAR PARTİSİ
Seçime espri amaçlı katılan ve her seçimin en ciddiyetsiz partisi olarak dikkat çeken Resmi Canavar Çıldırtan Deli Parti de 27 milletvekili adayıyla bu seçimlerde boy gösterecek. Parti 2005 seçimlerinde ülke çapında 6311 oy almıştı.
İKİ TÜRK VEKİL SEÇİLEBİLİR
Bu arada, genel seçimde Türkiye ve KKTC kökenli milletvekili ve belediye meclisi üyesi adaylar da bulunuyor. Ancak İşçi Partisinden aday olan iki milletvekilinin dışındaki diğer milletvekili adaylarının seçilme şansları yüksek gözükmüyor.
- Etiketler :
- Haberler
