ntv.com.tr 10.06.2021 - 15:27
Kar amacı gütmeyen bir araştırma kuruluşu olan World Mosquito Programme (Dünya Sivrisinek Programı) ekibi, sivrisinekleri bakterilerle enfekte etmenin, dünyayı etkisi altına alan dang hummasına karşı etkili bir çözüm olduğunu açıkladı.
Bununla birlikte, dang humması 50 yıl önce çok az insan insan tarafından biliniyordu, ancak salgın yavaş yavaş büyüdü ve vakalar küresel olarak çarpıcı bir biçimde arttı. 1970'de sadece dokuz ülkede şiddetli dang humması salgını görülürken, şimdi her yıl dünyada yaklaşık 4 milyon vaka ortaya çıkıyor.
Dang humması, kaslarda ve kemiklerde şiddetli ağrıya neden olduğu içim "kırık-kemik humması" olarak biliniyor. Bilim insanları yaptıkları çalışma kapsamında, Wolbachia bakterisi bulaşmış sivrisinekler kullanıldı. Araştırmacılardan biri olan Dr. Katie Anders, onları " mucizevi" olarak tanımladı.
Diğer taraftani Wolbachia baktarileri sivrisineklere zarar vermiyor, ancak sivri sineklerinin vücudunda v dang virüsünün gireceği yerlerde kamp kuruyor. Bu nedenle virüsün çoğalması corlaştığından, sivrisinek ısırdığında insanlarda enfeksiyona neden olma olasılığı düşürüyor.
Denemede Wolbachia ile enfekte olmuş beş milyon sivrisinek yumurtası kullanıldı Yumurtalar iki haftada bir şehirdeki su kovalarına yerleştirildi ve enfekte bir sivrisinek popülasyonu oluşturma süreci dokuz ay sürdü.
Öte yandan, Yogyakarta 24 bölgeye ayrıldı ve sivrisinekler sadece yarısında serbest bırakıldı.
New England Journal of Medicine adlı bilimsel dergide yayınlanan sonuçlarda, bakterilerle enfekte edilen sivrisineklerin serbest bırakıldığında vakalarda yüzde 77, hastane bakımına ihtiyaç duyan insanlarda yüzde 86 azalma yaşandığı ifade edildi.
Konuya ilişkin yapılan açıklamada, “Bu çok heyecan verici bir durum ve sonuçlar umduğumuzdan daha iyi" dedi.
Teknik o kadar başarılı oldu ki sivrisinekler tüm şehre yayıldı ve proje bölgedeki dang hummasını yok etmek amacıyla çevredeki bölgelere taşınıyor.
Aynı zamanda Dünya Sivrisinek Programı'nda etki değerlendirmesi direktörü olan Dr. Anders, "Dang hummasının büyük bir halk sağlığı sorunu olduğu düşünüldüğünde, bu sonuç çığır açıcı. Yöntemimizin dünya çapındaki büyük şehirlerde kullanıldığında daha verimli sonuçlar alınacağını inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
Çalışmayı değerlendiren Boston Üniversitesi'nde küresel sağlık ve tıp profesörü David Hamer, yöntemin sivrisinekler aracılığıyla bulaşan Zika, sarı humma ve chikungunya gibi diğer hastalıklar için de "heyecan verici bir potansiyele" sahip olduğunu söyledi.
