ABD ve Çin ilişkilerinde tehlike çanları

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, iki süper güç ABD ve Çin arasındaki ticaret ve politika farklılıklarını çözmek üzere Çinli mevkidaşı Wang Yi ile Pekin'de bir araya geldi.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, görüşmenin ardından ABD'nin Çin'in gelişimini bastırdığını söyledi.

İkili açılış oturumuna hazırlanırken Wang, Blinken'a Çin-ABD ilişkisinin "dev gemisinin" istikrara kavuştuğunu, "ancak ilişkilerdeki olumsuz faktörlerin hala artmaya devam ettiğini" söyledi.

"ÇİN'İN KALKINMA HAKKI BASTIRILDI"

Wang konuşmasında Çin'in ekonomik kalkınmasının bastırıldığını vurgulayarak, "ABD ve Çin ilişkileri her türlü aksamayla karşı karşıya. Çin'in meşru kalkınma hakkı makul olmayan bir şekilde bastırıldı ve temel çıkarlarımız zorluklarla karşı karşıya" dedi.

Blinken ise Başkan Joe Biden ve Başkan Xi Jinping'in kasım ayında San Francisco'da buluştuklarında belirledikleri gündem doğrultusunda ilerlemek için "aktif diplomasinin" gerekli olduğunu söyledi.

Blinken, "Bizim yargımızda yüz yüze diplomasinin yerini hiçbir şey tutamaz. En azından yanlış anlamaları önlemek için, farklılıklar olan alanlar konusunda mümkün olduğunca netlik sağlamak istediğini" sözlerine ekledi.

RUSYA'YA DESTEK İLİŞKİLERE ZARAR VEREBİLİR

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Çin'in Rusya'ya verdiği desteği vurgulayarak Washington'ın, Rusya'nın savunma sanayisinin yeniden donatılmasına ve ikmal edilmesine yardım eden Çinli şirketlere karşı harekete geçmeye hazır olduğunu söyledi.

Bu tür yardımlar, ilişkiler yeni yeni istikrara kavuşurken Çin-ABD ilişkilerine zarar verme riski taşıyor.

Blinken'in çarşamba günü Çin'e inmesinden saatler önce Biden, Çin'in askeri gücüne karşı koymak için Tayvan'a milyarlarca dolarlık savunma yardımını içeren bir yasa tasarısını imzaladı.

Her iki taraf da geniş ve karmaşık bir gündeme rağmen ilişkilerde ilerlemeyi sürdürmeye çalışırken, Dışişleri Bakanı Blinken, Çinli mevkidaşı ile resmi görüşmenin yanı sıra bir toplantı yemeğinde tekrar bir araya geldi.

ABD'NİN ÇİN'E KARŞI "SONSUZ" ÖNLEMLERİ

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi bugün gerçekleştirilen görüşmenin ardından, "Asya-Pasifik bölgesi büyük güçler için bir 'savaş sahası' olmamalı" diye konuştu.

Bakanın açıklamasına göre Çin, ABD'nin doğru kararı vererek Çin'i yarı yolda bırakmamasını ve "pozitif etkileşimler" sağlamasını umuyor.

ABD'nin Çin'in ekonomisini, ticaretini, bilimini, teknolojisini baskılamak için "sonsuz önlemler" aldığı belirtildi.

ABD'nin, Çin'in kapasite fazlası "teorisi" ile ilgili yanlış anlatıyı yükseltmeyi durdurması, Çin firmalarına yönelik yaptırımları kaldırması, Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal etmeyi durdurması gerektiği kaydedildi.

YAPAY ZEKA KONUSU GÖRÜŞÜLECEK

Blinken ise Çinli yetkililerle yapılan görüşmelerde, Çin'in özellikle fentanil yapımında kullanılan kimyasalların ve ekipmanların satışında ek önlemler alınmasının önemini vurguladı.

ABD ve Çin'in, yapay zeka konusunda ilk görüşmeleri önümüzdeki hafta yapmak üzere anlaştığı aktarıldı.

Gelişmiş yapay zeka etrafındaki risk ve güvenlik endişeleri ile birlikte bunların en iyi nasıl yönetileceği hakkındaki görüşlerini paylaşacak.

Blinken, Çin'in Rusya'nın Ukrayna'daki savaşına güç veren bileşenleri sağlaması konusunda ciddi endişeleri yenilendi.

Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki tehlikeli hareketlerini tartışıldığı kaydedildi, ABD'nin Filipinlere yönelik savunma taahhütlerinin "güçlü" kaldığı açıklandı.

Blinken ayrıca Çin'in büyüyen Ortadoğu çatışması dahil küresel krizlerde yapıcı bir rol oynayabileceğini aktardı.