Kaddafi yönetimine karşı 19 Mart’ta Fransa, ABD ve İngiltere’nin başı çektiği koalisyon güçleri tarafından başlatılan başlatılan hava harekatı, bugünden itibaren NATO’ya devredildi.
Böylelikle, Brüksel’deki toplantısı sona eren NATO, Libya hava sahasının güvenliğini ve uçuşa yasak bölge uygulamasının komutasını resmen devralmış oldu.
Bu durum, Brüksel’de, "Ankara istediğinin yüzde 95’ini elde etti. Bu diplomasi savaşında mağlup varsa o da Sarkozy’dir" şeklinde yorumlandı.
NATO’ya üye ülkeler arasında yaşanan Libya anlaşmazlığı sona erdi.
Dün akşam saatlerinde, önce ABD ardından da Türkiye’den gelen "NATO birkaç gün içinde operasyonu devralacak" açıklamaları, gece saatlerinde tam anlamıyla gerçekleşti.
Tek bir komuta konusunda mutabık kalınırken, NATO koalisyon güçlerinin yaptığı hava harekatı operasyonun komutasını üstlenecek, bu sayede koalisyon güçlerinin Libya’daki hava savunma sistemi ve hava harekatıyla ilgili tüm müttefikler bilgi sahibi olacak; hangi hedeflerin vurulduğu ve vurulacağı konusunda bilgi aktarımı sağlanacak.
Hafta başından bu yana süren görüşmelerde, NATO’nun konuya müdahil olmasını istemeyen Fransa’nın amacı, eş güdümün sağlanması için sadece bir temas grubunun kurulmasıydı. Gerek Başbakan Erdoğan’ın ABD Başkanı Obama ve İngiltere Başbakanı Cameron ile yaptığı telefon görüşmeleri, gerekse Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun ABD, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanlarıyla kurduğu temaslar sonuç verdi.
Bu görüşmelerde Türkiye’nin çekinceleri aktarıldı ve Libya hava sahasının güvenliği ile uçuşa yasak bölge uygulamasının NATO tarafından devralınması kararlaştırıldı.
"MAĞLUP VARSA O DA SARKOZY"
Bu duruma, Brüksel’de, "Ankara istediğinin yüzde 95’ini elde etti. Bu diplomasi savaşında mağlup varsa o da Sarkozy oldu" yorumları getirildi.
Fransa Cumhurbaşkanı, müttefiklerin haberi olmadan başlatılan operasyonun hemen ardından, NATO’nun olaya müdahil olmayacağını ilan etmişti. Oysa gelinen noktada NATO, hem denizden hem de havadan Libya’yı denetleyecek; uçuşa yasak bölge uygulması ve silah ambargosunun denetlenmesi NATO’da olacak.
NATO bu aşamada sadece uçuşa yasak bölge icrasında bulunacak. Şimdilik uluslararası koalisyon operasyonu ve NATO operasyonu birlikte yürütülecek. İlerleyen dönemde tüm sorumluluk NATO'ya geçebilir.
(1973 sayılı) BM Güvenlik Konseyi kararına uygun olarak NATO'nun daha geniş sorumluluk alıp almayacağını değerlendiriyoruz ama henüz bir karara ulaşamadık."
Bu durumda NATO, uçuşa yasak bölge uygulaması kapsamında sadece meşru müdafaada bulunabilecek. Sivillerin korunması gerekçesiyle yer hedeflerine ateş edemeyecek.
Gece yarısına doğru gelen haber öncesi, dün gün boyu yaşanan gelişmeler şöyleydi:
"ABD, İngiltere ve Fransa’nın başı çektiği koalisyon güçleri, Libya’ya yönelik operasyonu en kısa sürede NATO’ya devredecek."
Bu açıklamayı, akşam saatlerinde ABD Başkanı Barack Obama’nın sözcüsü yaparken, dakikalar sonra da Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’dan teyit ve ekleme geldi: "Türkiye'nin kaygıları, talepleri kabul gördü..."
Böylelikle, NATO’da yaşanan Libya operasyonuyla ilgili kriz aşılmış oldu.
Libya'ya yönelik operasyonun başladığı 19 Mart'tan bu yana NATO içinde süren tartışmalar sona erdi.
Libya hava sahasının uçuşa yasak bölge ilan edilmesine yönelik başında ABD, İngiltere ve Fransa'nın olduğu koalisyon güçlerinin operasyonları NATO'ya devredilecek.
Konuyla ilgili açıklama Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'dan geldi. Bakan'dan kısa süre önce de ABD Başkanı Barack Obama'nın sözcüsü aynı yönde açıklamada bulundu.
Öte yandan, TSK'ya ait unsurların Libya'ya yönelik operasyonda kullanılması için hükümete yetki veren tezkerenin Meclis Genel Kurulu'ndan geçmesinden kısa süre sonra da, Davutoğlu'nun ABD, İngitere ve Fransa dışişleri bakanlarıyla dörtlü görüşme gerçekleştirdiği belirtilmişti.
Konunun Brüksel ve Ankara ayaklarıyla ilgili gelişmeler şöyle:
BRÜKSEL - NATO
NTV Temsilcisi Güldener Sonumut aktardı: "Kriz neredeyse aşılmak üzere. NATO’ya bağlı ülkelerin büyükelçileri TSİ 19.45’te olağanüstü toplandı. Koalisyon güçlerinin yaptığı hava harekatının NATO çatısı altına transfer edilmesinin koşullarını arıyorlar.
Türkiye, çok başlılığın NATO şapkası altında ortadan kaldırılmasında ve koalisyon güçlerinin operasyonlarla ilgili bilgi paylaşımında bulunmasında ısrarlı. ABD ve İngiltere Türkiye'nin tutumuna destek verirken, Fransa muğlak bir tutum sergiliyor."
ANKARA
Didem Tuncay aktardı: Libya'ya gönderilecek askeri unsurlarla ilgili tezkere Meclis'ten geçti. NATO’nun Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Stavridis Genelkurmay Başkanı Koşaner ile görüşürken, akşam saatlerinde de Dışişleri Bakanı Davutoğlu ABD, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanlarıyla 4’lü müzakere gerçekleştirdi ve "prensipte mutabakat sağlandı" dedi.
Davutoğlu, Paris toplantısı sonrası oluşturulan koalisyonun, en kısa zamanda misyonunu NATO’ya devredeceğini söyledi. Davutoğlu, "Bu çalışmaların 1-2 gün içinde tamamlanacağı sözü verildi" diye konuştu.
Davutoğlu, "En kısa zamanda gerekli teknik hazırlıklar ve alandaki durumla ilgili operasyonel değerlendirmeler yapıldıktan sonra bütün yetki, bu harekat yetkisi ve tabii ki bizim için çok önemli 1973 sayılı kararın sınırları içinde kalarak ve ateşkes sağlama hedefine dönük olarak Libya'nın altyapısına zarar vermeksizin sivilleri korumaya yönelik olarak bu çerçevede kalmak şartıyla NATO'ya bu şey devredildi, devredilme kararı alındı..." dedi.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ABD, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanları ile telekonferans yöntemiyle görüştüklerini belirterek, "En kısa zamanda Paris toplantısı sonrası oluşan koalisyon, bu misyonu bırakıp, bütünüyle operasyon tek bir komuta kontrol sistemi altında NATO'ya devredilecek. Dolayısıyla Türkiye'nin bu konudaki kaygıları, talepleri kabul gördü" dedi.
Davutoğlu, Ankara Palas'ta düzenlenen "21. yüzyılda küresel düzeni yeniden düşünmek" konulu konferansa gelişinde gazetecilere açıklama yaptı. Davutoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ve Fransa Dışişleri Bakanı Alain Jppe ile telekonferans üzerinden dört bakanın da katıldığı bir müzakere gerçekleştirdiklerini söyledi.
Libya konusunda kendilerinin baştan beri ilkelerinin belli olduğunu kaydeden Davutoğlu, "İkili bir yapı olsun istemiyoruz. Paris toplantısı sonrası oluşan koalisyonun bütün yetkilerini NATO'nun tek komuta sistemi altında toplaması gerektiğini düşünüyoruz. Aynı anda iki operasyonun doğurabileceği hem askeri hem de hedefler anlamında, BM Güvenlik Konseyi'nin kararının dışına çıkma riski anlamında sakıncaları olduğunu söylüyorduk, bu bizim pozisyonumuzdu. Buna karşı bir direnç vardı. Şu anda prensipte bir mutabakat sağlandı. En kısa zamanda Paris toplantısı sonrası oluşan koalisyon, bu misyonu bırakıp, bütünüyle operasyon tek bir komuta kontrol sistemi altında NATO'ya devredilecek. Dolayısıyla Türkiye'nin bu konudaki kaygıları, talepleri kabul gördü" dedi.
Son görüşmede karşılıklı kaygıların konuşulduğunu ifade eden Davutoğlu, bunları aşma noktasında dört bakan arasında faydalı bir görüşmenin tesis edildiğini dile getirdi.
Davutoğlu şöyle konuştu:
"En kısa zamanda gerekli teknik hazırlıklar ve alandaki durumla ilgili operasyonel değerlendirmeler yapıldıktan sonra bütün yetki, bu harekat yetkisi ve tabii ki bizim için çok önemli 1973 sayılı kararın sınırları içinde kalarak ve ateşkes sağlama hedefine dönük olarak Libya'nın altyapısına zarar vermeksizin sivilleri korumaya yönelik olarak bu çerçevede kalmak şartıyla NATO'ya bu şey devredildi, devredilme kararı alındı. Teknik çalışmalar yürüyor. Ümit ederiz, en kısa sürede bu tamamlanır ve BM Güvenlik Konseyi 1973 sayılı kararın ruhuna uygun olarak ateşkes hedefine dönük, sivilleri korumaya dönük, Libya'nın altyapısına zarar vermeksizin böyle bir hareket çerçevesi oluşur."
Bunun en kısa zamanda olmasını istediklerini kaydeden Davutoğlu, "NATO içinde bu çalışma en kısa sürede tamamlanacak, diye bize söz verildi. Bir iki gün içinde ümit ederiz bunlar tamamlanır" diye konuştu.
Davutoğlu, Türkiye'nin desteklerinin NATO'ya teknik düzeyde bildirildiğini belirterek, Türkiye'nin katılımının insani yardım ve silah ambargosunun denizden uygulanması yönünde olduğunu söyledi.
Londra'da yapılacak Libya Konferansı'na da değinen Davutoğlu, "Bizim de katılacağımız formatta. NATO ile bölgesel güçlerin yani Afrika Birliği, Arap Ligi gibi örgütlerin ve bölgesel katılımın da olduğu. Bizim iki şartımız vardı, birisi BM Güvenlik Konseyi'nin ve BM evrensel değerlerinin hakim olacağı bir çerçeve, bunu sağlamaya çalışıyoruz. İkincisi de bölgesel katılım. Londra'daki toplantı da bu çerçevede yapılacak. Bu konuda da istişarelerde bulunduk. Dolayısıyla Londra'daki toplantı Paris'in bir devamı mahiyetinde değil. Bu NATO'nun ve bu harekatın içinde yer alacak BM unsurlarıyla bölgesel unsurların katılımıyla gerçekleşecek" dedi.
- Etiketler :
- Haberler
