Bal arıları kara mayınlarını temizleyecek

İnsanlığın baş etmesi en zor sorunlardan biri olan kara mayınları, arılar sayesinde hayal edemeyeceğimiz kadar kolay temizlenebilir. Hırvatistan Mayın Temizleme Bürosu, Bosna ve Hırvatistan savaşı yıllarında ülke geneline döşenen 90 bin mayını, arıların koklama yeteneği sayesinde temizlemeyi umuyor.

Mayınları tespit etmek için eğitilen arılar doğaya salındığında, ısı algılayıcı kameralar arıların hareketlerini takip ederek yoğunlaştıkları bölgelerde mayın gömülü olduğunu anlayacak.

Yugoslayva’nın Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ ve Makedonya olarak ayrılmasına neden olan savaşlardan kalan mayınlar, 1991’den bu yana 2500 insanın ölümüne yol açtı. Bugüne kadar mayınların önemli bir kısmı temizlense de, yetkililer, yaklaşık 1200 kilometrekarelik alanda mayın bulunduğunu belirtti.

Mayın Temizleme Bürosu Başkanı Dijana Plestina, “Mayınlar Hırvatistan’ın büyümesine bir engel teşkil ediyor ve korku içinde yaşamamıza neden oluyor. Bu şekilde yaşamayı kabul edemeyiz” dedi.

DİĞER CANLILARA GÖRE DAHA ŞANSLILAR
Koklama yetenekleri köpeklerden bile iyi kabul edilen arılar, geçmişte patlayıcı, uyuşturucu madde, uranyumun yan sıra, hamile kadınları ve kanser hastalığını bile tespit etmekte kullanılmıştı.

ExtremeTech sitesinin haberine göre, arıları eğitmek için yemeklerine koku maddesi katmak gibi kolay bir yöntem benimseyen Hırvat bilim insanları, şeker solüsyonunu az miktar TNT patlatıcı kattı. Yaklaşık beş dakika bu solüsyonu arayıp bulacak şekilde eğitilen arılar, TNT kokusunu tespit edecek yeteneği elde etti.

Araştırmacılar, mayınlar nedeniyle boşaltılan alanlarda arılarla tespit yapmayı umarken, geçmişte fare ve köpeklerle denenen ve istenilen sonucu vermeyen çözümleri rafa kaldırmak istiyor. Arılar, ısı sensörü sayesinde mayınların yerini daha iyi tespit edeceği gibi, patlamaya da neden olmayacak.

Arılar, daha güvenilir ve etkin bir yöntem olarak kabul edilse de, köpeklere kıyasla eksik kalan yönleri, sadece tek bir kokuyu tespit edebilmeleri.

Arıların burunlarını gelecekte insanların yararına çevirmek isteyen İngiliz ‘Inscentinel’ şirketi, aşağıdaki videoda görüldüğü şekilde arıları belli kokuları öğrenmeleri için eğitiyor. Bu şekilde, arıların gelecekte belli ticari amaçlar için kullanılabileceği düşünülüyor.