Penguenler uçamıyor ama anlaşılan o ki, havalanabiliyorlar. Kısa bir an için de olsa havalanmak, bu hayvanların foklar ya da katil köpekbalıklarına yem olmamak için başvurduğu önemli ve hayati bir strateji.
Bilim adamları, penguenlerin bunu nasıl yaptığının sırrını çözdüklerine inanıyor. BBC için hazırlanan Blue Planet (Mavi Gezegen) belgeseli için yapılan çekimleri inceleyen uzmanlar, penguenlerin gövdelerini hava kabarcıklarından oluşan bir tabaka ile sardığını belirledi. Aynı yöntem gemilerin ve torpidoların suda daha hızlı hareket etmesini belirlemek için kullanılıyor.
Toparlak gövdeleri ve tırmanma becerilerinin sınırlı olması dolayısıyla, penguenlerin sudan kıyıya, özellikle de bir buz kütlesi ya da kaya üzerine çıkması aslında hiç kolay değil. Bu yüzden penguenler kıyıya yaklaşınca suyun derinliklerinden hızla yüzeye yüzüp kendilerini karaya 'fırlatıyor' ve gövdeleri üzerine iniyor.
Adelie penguenleri gibi nispeten küçük türler, sudan 2-3 metre yukarı kadar yükselebiliyor. Üstelik kendilerine bir zarar vermeden keskin kaya parçalarının üzerine iniyor.
Penguen ailesinin en iri türü olan imparator penguenleri ise su yüzeyinden 20 ile 45 santimetre kadar yükselerek kıyıya zıplıyor. Penguenlerin yüzeye yükselirken geride bıraktıkları köpüğü andıran beyaz baloncuklar, uzun zamandır uzmanların ilgisini çekiyordu.
BBC'nin geçtiğimiz yıllarda yayımlanan Blue Planet dizisini iyice yavaşlatarak izleyen uzmanlar, baloncukların penguenlerin ne gagasından, ne ciğerinden geldiği sonucuna vardı. İrlanda'nın Cork Üniversitesi'nden Profesör John Davenport hava baloncuklarının saatte 19 km hızla yükselen hayvanların gövdesini saran bir palto işlevi gördüğünü söylüyor.
Dört kişilik ekip matematik ve sıvı mekaniğini de işin içine katarak vardıkları sonuçları tıklayın Deniz Ekolojisi Dergisi'nde yayınladı. Buna göre penguenler, tüyleri konusunda dikkatli ve suya dalmadan önce tüylerini kabartıp aralarına bolca hava dolduruyor.
Suda derinlere indikçe artan basınç, havayı sıkıştırıyor. 15-20 metre derinlikte, hava hacim yönünden yüzde 75 küçülüyor, tüyler kapatılıp arasında hapsediliyor. Yüzeye hızlı yükseliş sırasında yeniden genişleyen baloncuklar sürtünmeyi azaltıp hızı artırıyor.
Havayla yalıtım, tekne üreticilerinin ve mühendislerin yakından bildiği bir uygulama. Gemi ya da torpido gövdesi çevresinde bir hava tabakası oluşması, hızı artırabiliyor. Profesör Davenport penguenlerin mühendislerin başını ağrıtan bir sorunu daha çözmüş olduğunu belirtiyor. Eğer hava tabakası pervaneye denk gelirse, geminin hızını artıracağına azaltıyor. Penguenlerin itici gücünü sağlayan kanatları ise köpüklerin dışında kaldığı için havadan etkilenmiyor.
- Etiketler :
- Haberler
