Yelkenli uzay süpürgesi

İngiltere’de özel bir şirket, Dünya yörüngesindeki “uzay çöplerini” temizlemek üzere gelecek yıl fırlatmayı planladığı nanouyduyu tanıttı.

Yelkenli uzay süpürgesi

Yalnızca 3 kg ağırlığında ve 10 X 30 cm boyutlarındaki uydu, fırlatıldıktan sonra açılacak 25 metrekare alana sahip, ince polimerden bir yelken de taşıyor. Yelken, yerin yüzlerce km üzerinde bile az sayıda bulunan hava moleküllerinin itişiyle ve güneş ışınlarının baskısıyla uyduya küçük, ama sürekli bir itki sağlıyor.


Maliyetinin 1,5 milyon doları geçmeyeceği hesaplanan uyduyu geliştiren Surrey Space Center adlı kuruluşun yetkilileri, deneylerin başarılı sonuç vermesi halinde, nanouydunun gelecekte Dünya yörüngesine fırlatılacak her araç için zorunlu bir eklenti haline gelebileceğini belirtiyorlar. Nanouydunun ayrıca başka ticari uydularla birlikte fırlatıldıktan sonra hedefiyle buluşabileceği de kaydediliyor.

Küçük yelken nanouydunun yapışacağı araç ya da roket kademelerinin yörüngedeki hızlarını yavaşlatarak daha çabuk atmosfere girip yanmalarını sağlayacak.

Daha önce yapılan çalışmalar, yeryüzünün birkaç yüz km üzerinde toplam kütlesi 5.500 ton olan çöp bulunduğunu ortaya koymuştu. Bunlar mikroskopik parçacıklarından görev süresini doldurmuş uydulara ve uyduları uzaya taşıdıktan sonra atılan roket kademelerine kadar değişiyor.

Uzay çöpleri, 1957 yılında eski Sovyetler Birliği’nce fırlatılan Sputnik uydusuyla başlayan uzay çağının bir mirası. O günden bu yana fırlatılan uyduların sayısı 6000’i aşıyor ve bunların yarıya yakını işlevlerini çoktan yitirmiş olarak başıboş dolaşıyor. 10 Şubat 2009 tarihinde eski bir Rus askeri uydusunun bir Amerikan haberleşme uydusuna çarpması, bu hurdalıkta bekleyen tehlikeleri gözler önüne seriyor. Patlama artıkları, boya döküntüleri, güneş panel parçaları, radyoaktif ya da kimyasal yakıt artıkları gibi her türden küçük boyutlu çöp, insanlı uzay araçları ya da aktif uydular için daha da büyük bir sorun oluşturuyor.

Yelkenli uzay süpürgesi - 1

NASA, boyutları 10 cm’nin üzerinde olan 17.000 çöp parçasını sürekli izliyor. Boyutları posta pulu kadar olanların sayısıysa 70.000 kadar. Her boyutta çöpün toplam sayısınınsa 1 milyon kadar olduğu düşünülüyor.

Saate 36.000 km’ye ulaşan hızlarla dolanan bu parçacıklardan 1 mm boyutunda olan birinin bir uzay aracına çarpması, 22 kalibrelik bir tabancadan ateşlenen kurşun etkisini yapıyor ve uzay araçlarında hasara yol açıyor. Bir bezelye tanesi iriliğindeki çarpmanın şiddetiyse, “saatte 60 km hızla çarpan bir kasanınkine eşit!” .Bu çarpma uzay araçlarının zırhlarınuı delebildiği için yaşamsal tehlike de yaratıyor.

Bir tenis topu büyüklüğündeki top parçasının çarpması ise 25 dinamit çubuğunun patlamasına eşit.

Yelkenli uzay süpürgesi - 2

Sayfa Yükleniyor...